Eimreiðin - 01.07.1930, Blaðsíða 84
292
EUGENE O’NEILL
EIMREIÐIN
fyrir það, sem hún heldur vera hamingju sína. En hamingja
konunnar er órjúfanlega bundin við manninn og fullnæging
kynhvatarinnar, það er lífsþráin, viljinn til lífs (Schopenhauer)
í insta eðli sínu. Sálrýnin hefur sýnt, hversu maðurinn fyllir
hug konunnar — frá vöggu til grafar. í bernsku er það fad-
irinn, sem dóttirin hænist að, hin gjafvaxta mær dregst að
jafnaldra sínum, sterkum og ástríðufullum unglingnum, á full-
orðinsárunum er hugur hennar skiftur milli mannsins og son-
arins, en eftir því sem kynhvötin dvín með árunum, eftir því
færist kyrð og sljó nægjusemi inn í samlíf hennar og mannsins,
sem að sumu leyti getur mint á samlíf hennar við föðurinn í
æsku áður en hvatirnar loguðu upp, en er þó ekki annað
en dauðinn í aðsígi.
Þetta virðist alt svo einfalt og auðskilið — á pappírnum —,
en í veruleikanum verður þetta oft og einatt að hættulegri
siglingu milli skers og báru, af því að þar eru faðir, maður
og sonur ekki aðeins nöfn, er svara til stigmunar í kynþroska
konunnar, og eru til fyrir hennar sakir eingöngu, heldur er
hver þeirra fyrir sig maður, sjálfum sér næstur, í samskonar
eigin hamingjuleit og konan. Hér er því efni í harða baráttu,
þar sem hagsmunir skerast í odda, og þetta efni notar E. 0’
Neill sér, svo að segja má, að Strange Interlude sé ekki
einn harmleikur, heldur safn af harmleikjum.
Fyrsti þáttur Ieiksins er nú einmitt lýsing á uppreisn Nínu
gegn föðurnum. Er sú barátta fullkominn harmleikur í sjálfu
sér, því hvorki faðir né dóttir bíða hennar nokkurntíma bætur.
Að vísu er það æskan, Nína, sem heldur velli, en særð ó-
læknandi sári. — Nína hefur fundið hetju þá, er hana hefur
dreymt um í íþróttamanninum Gordon, og alt virðist leika í
lyndi. Þá er hann kallaður í stríðið. Þau vilja gjarnan gifta
sig og fá að njótast áður en hann fari, en hér sér faðirinn,
sem er fullur afbrýði, sér leik á borði til að stía þeim sundur.
Hann leiðir Gordon fyrir sjónir, að hann verði að láta Nínu
ósnerta, vegna sjálfrar hennar, ef hann kynni að falla. Gordon
felst á þetta, og heldur sér í skefjum. — Hann fellur, pró-
fessorinn, faðir Nínu, hrósar happi, Nína er ,frjáls‘. Skamm-
sýnir menn, sem dirfast að ætla sér að hafa hönd í bagga
með örlögunum! Gordon er að vísu fallinn, en hann heldur