Eimreiðin - 01.07.1941, Síða 37
e'Mheiðin snorri sturluson og íslendinga saga
261
l'ð má marka heimildir. En vegna þess, aS Sturla Þórðarson
iRennimerkir Snorra sérstaklega sem kvennamann, þá hafa
fr*ðimenn á síðari öldum, hæði innlendir og útlendir, stagazt á
þeirri staðhæfingu, að Snorri hafi verið öðrum höfðingjum
0s’ðlátari og blygðunarlausari. En heimildir gefa alls ekki til-
efni tll þess að ætla, að svo hafi verið.
Þessar tvær fullyrðingar Sturlu um fjöllyndið og virðingar
|)ser> sem Snorri hafi hlotið af Gufunessmálum, benda þegar
1 þá átt, að hollt inuni vera að lesa það, sem Sturla ritar um
lóðurbróður sinn, með nokkurri varkárni. Flestir munu hingað
fii hafa litið svo á, að Sturlunga væri hliðholl Snorra, og kem-
Ur þar einkum til greina íslendinga saga Sturlu Þórðarsonar.
^n ég niun í línum þeim, sem hér fara á eftir, leitast við að
sJna fram á, að frásögn Sturlu er stundum svo ónotaleg og
'aeinleg í garð Snorra, að undrum sætir. Það hefði sannarlega
'natt gera ráð fyrir, að þessir tveir menn hefðu kunnað að
jneta hvor annan og skilið hvor annan til fulls. Þeir voru ná-
mnir að ætt, báðir voru þeir fræðimenn miklir og báðir
s VJId. En þess sér víða merki í íslendinga sögu, að Sturlu er
' 1 sárt um minningu Snorra frænda síns. Hann veit að vísu
UlU andlegt atgerfi Snorra og margvíslega yfirburði hans, en
'e,nig sem á því stendur, þá hefur hann eigi getað fellt slíka
t>°ð^ild til Snorra né borið slíka virðing fyrir honum sem lík-
° mætti þykja. Rétt er að geta þess nú þegar, að mér kemur
v ] U1 hugar, að Sturla halli nokkurn tima réttu máli vísvit-
i'U i' Hann var að eðlisfari réttorður maður og hógvær, sem
engu vildi vamm sitt vita. En hann gat ekki losnað við skugg-
nn sinn fremur en aðrir menn. Þrátt fyrir réttvísi sína og
'endni gat hann ekki með öllu hælt niður saniúð sína og
lciuð til sumra þeirra manna, sem hann hafði orðið sam-
p1. a a lifsleiðinni. Hann hefur borið hina mestu ást til Þórðar
að Ul S1'n‘S’ Setur maður stundum eigi varizt þeirri hugsun,
Jlann fegri mál hans meir en góðu hófi gegnir. Hann dáist
q. SiShvati, en þó einkum að Sturlu syni hans. Hann hatar
bæð'^ ^0rvai(fsson> — ekki að ósekju, — og kemur það fram
1 1 kviðlingum hans og sagnaritun. Og honum er lítið gefið
|.(j' Snorra föðurbróður sinn og lætur fáþykkju sina til hans
ma hlifðarlaust fram víða í íslendinga sögu.