Eimreiðin - 01.09.1967, Blaðsíða 71

RITSJA
251
það áður, að hann er rnaður mikillar
hagmælsku. Þessi nýja bók lians ber
öll merki þeirrar íþróttar. í þetta sinn
lætur Þorsteinn að mestu fyrir róða
Iiefðbundið limruform enskt, eða öllu
lteldur hann leikur sér að því á marga
vegu skemmtilega. Hér sem annars
staðar nýtur Þorsteinn þess, hve vei
Iiann er kunnugur íslenzkri ljóðhefð,
og raunar eru sumar vísur þessarar
bókar ekkert annað en venjulegar
braghendur, þótt Þorsteinn kjósi lield-
ur að kalla þær „fimmlínur". Ég nefni
dæmi, hnyttilega vísu, sem nefnist
„Tröllasaga":
Skellibjulla flúði d jjöll
°g fór með sköllum;
missti kristni mjiig hjá tröllum;
en meydóm hélt hún —
svo til öllum.
Bók Þorsteins er annars skipt í fjóra
kafla, sem nefnast Vissi ég dal, Á fisk-
öld, Laxinn brjóstgóði og Fiðrildi.
Nokkra hugmynd gefur þessi kafla-
skipting um eðli vísnanna. Vafalítið
er fyrsti kaflinn sá, sem beztan skáld-
skap hefur að geyma. Næm náttúru-
skynjun liefur löngum verið aðals-
merki Þorsteins Valdimarssonar, þótt
gagnrýnendum hans hafi á stundum
þótt luin ívið of rómantísk. Hið
knappa form „fimmlínunnar“ (vont
orð) hindrar að mestu það málskrúð,
sem að mínunr dómi hefur stundum
áður spillt ljóðum Þorsteins, og les-
andinn skynjar landið eða sér það
nýrri sýn:
Vissi ég dal milli Dimmufjalla
og duna streng
fyrir rauðri rós á eyri;
en við úrgan foss
arnarskúta.
„Dögun í skógi“ nefnist þessi:
Hingað drifur drótt u?n götig
dynlétt að heyra;
lengi hefur Ijúfan söng
lagt mér að eyra;
dagur er á vœngjum i viði.
Næstsíðasta vísan í þessum flokki
heitir „Heimkoma" og er þannig:
l'.ldstó i horni; himinn blár
horfði frá rjáfri; skemill og lár;
autt og kalt —
en kunnugt allt;
liveldvindur strauk mér um brár.
Aðrir kaflar þessarar ljóðabókar cru
ádeilukenndari, gagnrýnni. Ádeila
Þorsteins er sjaldan beinskeitt eða
hörð, en því ísmeygilegri og þeint
mun áleitnari. Stundum er Þorsteinn
ekkert að skera utan af hlutunum,
svona lýsir hann siðferðilegum Þyrni-
rósusveíni íslenzku þjóðarinnar:
Senn festir þú draumlausan dúr,
og dvalanum raknarðu ei úr
til að kvíða né sakna, —
ný kynslóð mun valtna
með kjaftinn fullan af gúr.
Vísan um Krata virðist mér annars
hnyttilegust:
Gamla Vilmundarvitið
er vitanlega orðið slitið
á stöku stað —
svo þeir stiga ekki i það
nema stundum, eins og þið vitið.
En þessi sönnust, „Tölvitinn" nefn-
ist hún:
Rassinn setlist
á reikningstokkinn
og kvað: