Ægir - 01.11.1983, Blaðsíða 63

Þessi minnkun á fiskafla bresku veiðiskipanna hefur
verið mesti orsakavaldur þess, að framboð á botnfisk-
tegundum hefur minnkað á markaðnum.
Til þess að mæta eftirspurninni, urðu Bretar að fá
fisk annars staðar frá. Þá lá beinast við að auka inn-
flutning frá þeim þjóðum, sem fengu yfirráð yfir
miðum samkvæmt þeirri nýskipan hafréttarmála, sem
átti sér stað. Innflutningur á ferskum fiski hefur nær
tvöfaldast frá 1970 til 1982, eða úr 35 þúsund tonnum
í 67 þúsund tonn. Þetta kemur fram á línuriti nr. 3.
Mest af ferska fiskinum kemur frá Hollandi en þaðan
kemur mikið af kola, síðan frá Danmörku og íslandi,
en þaðan kemur mest af þorski. Með innflutningi á
ferskum fiski er átt við landanir erlendra skipa í Bret-
landi ásamt innflutningi með öðrum flutningstækjum,
kæliskipum eða flugvélum.
Innflutningur á frystum fiski til Bretlands hefur
stóraukist frá 1970 eða úr 55 þúsund tonnum í um 107
þúsund tonn á síðasta ári eða um 100%. Sjálínurit nr.
2. Það er ljóst, að Bretar hafa þurft að auka sinn inn-
flutning á frystum fiski til þess hreinlega að mæta
eftirspurninni innan lands. Með frystum fiski er átt
við, eins og fyrr, heilfrystar botnfisktegundir, flök,
blokk og marning. Af botnfisktegundum er lang mest
flutt inn af þorski og ýsu. Ef litið er á hvaða lönd flytj a
út frystan fisk til Bretlands kemur í ljós, að Noregur
og ísland hafa um 50% af innflutningnum. Þetta er
sýnt á töflu nr. 2, sem sýnir hlutfallslega skiptingu á
innflutningi á frystum fiski til Bretlands eftir löndum.
Danmörk og Kanada hafa einnig töluverða hlutdeild
í innflutningnum. Aukningin hefur verið mest hjá
Kanadamönnum eða úr 5% hlutdeild í 12% hlutdeild
á síðasta ári. íslendingar hafa haft um 20% hlutdeild
af því magni af frystum fiski, sem er flutt inn til Bret-
lands og hefur það lítið breyst síðustu fjögur árin.
Framangreindir þrír þættir mynda heildarframboð
Línurit nr. 4. Afli breskra skipa landaður í Bretlandi í þús. tonna
(botnfiskteg.)*
= botnfisktegundir til manneldsis.
755
Línurit nr. 5. Heildarframboð af botnfisktegundum á breska mark-
aðnum (íþús. tonna).
af botnfiski á breska markaðnum að teknu tilliti til
útflutnings. Heildarframboðið hefur mjög breyst frá
1970 eins og áður er sagt og er þá átt við magnbreyt-
ingar innan þriggja ofangreindra þátta. Þessi breyting
er sýnd grafískt á línuriti nr. 6. Þar kemur fram, að
framboð á innfluttum frystum fiski hefur aukist um
95%, ferskum um 91% en 46% minnkun á framboði
afla á breskum veiðiskipum. Af því, sem að framan er
sagt er ljóst, að heildarframboðið hefur minnkað, eða
úr 755 þúsund tonnum árið 1970 í 540 þúsund tonn.
(Sjá línurit nr. 5).
Hvað framtíðina varðar er ljóst, að breski markað-
urinn verður mun háðari innflutningi á botnfisk-
tegundum en áður var. Til þess að mæta eftirspurn-
inni af fiski, verður markaðurinn að treysta á inn-
flutninginn vegna þess, að það er ekki sjáanlegt, að
fiskafli Breta aukist á hefðbundnum botnfiskteg-
undum eins og þorski og ýsu. Einnig verður að hafa í
huga, að Bretar hafa aukið mjög afla sinn á upp-
sjávartegundum eins og makríl. í dag er hann að
mestu leyti fluttur út til þriðja heimsins, en þó hefur
neysla hans aukist í Bretlandi vegna þess að hann er
mjög ódýr. Einnig hefur framboð á síld aukist. Þrátt
fyrir að framboð á uppsjávartegundum hafi aukist og
neysla þeirra einnig þá er ljóst, að þessar tegundir
koma ekki í staðinn fyrir hefðbundnar botnfiskteg-
undir eins og þorsk, ýsu og kola.
Innflutningur á ferskum fiski + 91% Innflutningur á frystum fiski + 95%
Landanir breskra skipa í Bretlandi - 46%
Línurit nr. 6. Breytingar á framboði botnfisktegunda 1970-1982.
ÆGIR-623