Ægir - 01.02.1991, Blaðsíða 17

2/91
ÆGIR
69
e'8'n vilja og skoðanir á því sem
ram fer á leiksviðinu. Og sýningin
æri a& sjálfsögðu út um þúfur ef
ann færði hendurnar ofan á
sviðið og stjórnaði brúðunum
Pannig.
^að þarf ekki að koma stjórn-
völdum á íslandi á óvart, þó menn
1 5lávarútvegi hafi eigin skoðanir á
^álum og telji sig vita hvernig
best er að verkum staðið. Hitt ættu
stíórnvöld einnig að vita að hætt
er við að sýningin fari út um þúfur
et þau fara með hendurnar niður á
sviðið. Að koma í veg fyrir brot á
reglum um stjórn fiskveiða með
endalausri útþenslu eftirlitsbákns
er kostur sem hugsanlega getur
erðið dýrkeyptari en sá vandi sem
bv' er ætlað að leysa.
Valdstjórn í íslenskum sjávarút-
Vegi hentar ekki og hefur raunar
Vergi verið hagkvæm. Eftirlit er
siálfsagt og eðlilegt til að auka
Jraust manna innbyrðis, en endan-
eg lausn á þessum málum er og
Verður sú að laða menn til sam-
starfs og samvinnu við stjórnvöld
°g fá þá til að fara sjálfviljugir eftir
reglum.
Undirritaður telur raunar enga
ættu stafa innanfrá að núverandi
s Jórnkerfi fiskveiðanna og er hér á
engan hátt tekið undir þær ásak-
an'r sem fram hafa komið á sjó-
menn og útflytjendur sjávarafurða
U.m s|órkostleg brot á reglum. Um
e|nstök brot er sjálfsagt að ræða,
en innbyrðis samkeppni aðila
jaann smámsaman koma í veg fyrir
Pau að mestu. Að þróunin verði á
f 'ui Ve®'nn er mjög ólíklegt, ein-
ega vegna þess að sameigin-
eg|r hagsmunir þeirra sem starfa í
javarútvegi, að stjórnkerfið beri
' æuaðan árangur eru of miklir.
$agan
...' ustu aldamót eru órafjarri
u i andi íslendingum. Breytingar
lörum landsmanna frá alda-
°tum eru meiri en á næstu þús-
und árum á undan. Undirrot
breytinganna er nýting auðlinda
hafsins umhverfis landið. Þá var
afli íslendinga aðeins 4-6% af afla
dagsins í dag og verðmæti útfluttra
sjávarafurða enn minni hluti af því
sem gerist í dag. Starfsemi félaga-
samtaka sjómanna og útvegs-
manna var þá í burðarliðnum. Af
stofnunum sjávarútvegsins má
segja að Stýrimannaskólinn í
Reykjavík hafi einn verið kominn
á legg, en hann hafði þá starfað í
áratug. En raunveruleg virk sam-
tök innan sjávarútvegsins höfðu
ekki tekið til starfa.
Efling sjávarútvegs með sam-
ræmdum aðgerðum landsmanna
hófst að marki á fyrstu áratugum
aldarinnar. Ári eftir að fram-
kvæmdavaldið var flutt inn í
landið og sama ár og ritsíminn
kom, árið 1905, birtust fyrstu
merki um vaknandi vitund lands-
manna um gildi sameiginlegs
átaks í sjávarútvegi. Átaks sem á
hálfri öld fleytti landsmönnum úr
sæti meðal fátækustu þjóða heims
í hóp þeirra ríkustu. Þann 6. mars
1905 kemur fyrsti íslenski togarinn
til landsins, b/v Coot, sem oft er
talinn marka upphaf íslenskrar
iðnbyltingar. Fiskveiðasjóður
íslands var stofnaður haustið
1905, en þar með voru sköpuð
skilyrði til mikillar útþenslu sjávar-
útvegsins. Að síðustu má nefna að
í júlí 1905 hófst útgáfa Ægis, fyrsta
fagrits atvinnugreinarinnar. Má
raunar segja að í fyrstu árgöngum
Ægis sé fyrst farið að hvetja skipu-
lega og af þrótti til nánara sam-
starfs og aukinna átaka í sjávarút-
vegsmálum.
Á þessum tíma sköpuðust skil-
yrði, sem beinlínis kölluðu á
aukin umsvif. Árangurinn lét ekki
á sér standa, aflinn jókst að magni
og verðmætum og fjármagn fór í
fyrsta sinn í Islandssögunni að
streyma inn í landið. Fljótlega fór
að gæta þarfar á samræmingu
þátta veiða og vinnslu og skorti á
upplýsingum. Fjöldi manna um
land allt sameinaðist árið 1911
um að stofna heildarsamtök
áhuga- og atvinnumanna í sjávar-
útvegi, Fiskifélag Islands, sem
ætlað var að gegna því hlutverki
að vera sameiginlegur vettvangur
aðila.
Fyrstu árin var meginstarfsemi
Fiskifélagsins fólgin í að laga þann
grundvöll sem fyrir hendi var. T.d.
Mynd I. Fullt frelsi til veiöa þjónar ekki ætíö hagsmunum allra.