Ægir - 01.02.1991, Blaðsíða 29

2/91
ÆGIR
81
l'f hrærist í þessum helmingi
föðurlandsins og hvílík auðæfi
hann hefur að geyma önnur en
•skinn. Og þeir munu líka fremur
áir, sem vita gjörla skil á fisk-
lnun"i, lifnaðarháttum hans og
eðli. Fyrir þá, sem vilja kynna sér
Pessa hluti hlýtur þessi bók að
^era hin mesta fróðleiksnáma og
Pá ekki síður fyrir hina, sem vilja
ræðast um þær rannsóknir sem
stundaðar eru í hafinu umhverfis
Jsland og sögu þeirra. Flest
eyrum við oft á ári hverju,
stundum oft á dag, fréttir og til-
kynningar frá Hafrannsókna-
stofnun og tíðum deila menn hart
um skýrslur og álitsgerðir starfs-
manna stofnunarinnar. Fáir munu
ins vegar hafa gert sér grein fyrir
PV| hve mikið starf er unnið á
stofnuninni, hvernig það fer fram
e a hve gífurleg vinna liggur oft
a baki einni stuttri skýrslu. Um
f 1 þetta geta menn fræðst af
Þessu ágæta riti.
Sjálfan brestur mig þekkingu til
a dæma um einstaka þætti og
smáatriði í frásögnum Jóns af fiski-
°8 dýrafræðilegum rannsóknum,
en þar hefur honum tekist að
°ma flóknu efni til skila á einkar
8reinargóðan hátt. Við umfjöllun
1ans um þau efni, sem fremur
mega kallast söguleg, hef ég hins
Vegar örfáar athugasemdir. Þar er
Leiðrétting
Sú villa slæddist inn í efnisyfirlit
asta tbl. Ægis að nafn annars
v°'r,dar 8reinarinnar um hafís
'o Is'and var rangt. Það á að vera
lr|kur Sigurðsson en ekki Einar
'gurðsson. Er höfundur beðinn
velvirðingar á þessu.
þá fyrst til að taka að á bls. 31, þar
sem segir frá komu bresku skóla-
flotadeildarinnar til íslands
sumarið 1896, segir: „Hér vildi
breska heimsveldið sýna vald sitt á
áþreifanlegan hátt, og virtist til-
gangur heimsóknarinnar m.a. sá
að hindra framkvæmd íslenskra
laga um fiskveiðar, eins og greini-
lega kom á daginn." Því er ekki að
neita að þessi skoðun á heimsókn
bresku flotadeildarinnar hefur
lengi verið viðtekin hér á landi og
sjálfur féllst ég á hana að mestu
leyti þar til fyrir 4-5 árum síðan.
Mér þykir líklegt að nafni minn
hafi leitað heimilda um atburði
sumarsins 1896 í riti Björns heitins
Þorsteinssonar, Tíu þorskastríð
(1976), en Björn hélt þessari
skoðun stíft fram og var reyndar
miklu eindregnari og harðorðari
um þessi mál en Jón. En eins og
undirritaður sýndi fram á í grein í
Skírni (haustið 1987), fær þessi
skoðun ekki staðist. Bretar sendu
ekki flotadeildina hingað til að
„sýna vald sitt", enda hefðu þeir
trauðla valið skólaflotadeild, eða
æfingadeild til þeirra hluta. Heim-
sóknin var runnin undan rifjum
dönsku stjórnarinnar, sem óskaði
eftir því að Bretar sendu flotadeild
til íslands til að kynnast af eigin
raun yfirgangi togaramanna og
ástandinu á miðunum. Hér var því
um „kurteisisheimsókn" að ræða,
eins og Bretar héldu fram, og
reyndar vildu Danir helst að breskt
herskip yrði að staðaldri á miðun-
um, á svipaðan hátt og frönsku
eftirlitsskipin.
Önnur athugasemd mín á við
frásögn á bls. 67, en þar segir að
Eggert Gíslasyni skipstjóra á Víði II
GK hafi tekist að kasta á torfu með
aðstoð asdiktækis „eftir ótal mis-
heppnaðar tilraunir." Því miður
hef ég ekki aðgang að öðrum
heimildum um þetta efni sem
stendur, en frásögn Jóns um þetta
atriði ber ekki fyllilega saman við
frásagnir, sem ég hef lesið um
þetta efni annars staðar. Þar segir,
ef mig misminnir ekki þeim mun
hrapallegar, að Eggert hafi kastað
og náð torfu í fyrsta kasti og hafi
flestum þótt ganga kraftaverki
næst. Hér ber allmikið á milli og
væri fróðlegt að fá úr því skorið
hvor frásögnin er rétt.
Þessar athugasemdir hljóta þó
að teljast fáar og léttvægar þegar
um svo mikið rit er að ræða. Ég vil
að lokum óska nafn mínum til
hamingju með mikið og glæsilegt
ritverk, sem án efa mun koma
öllum þeim, sem áhuga hafa á
sjósókn, útgerð og hafrann-
sóknum að miklu gagni um
ókomin ár.
Jón Þ. Þór
BOSCH
DIESELÞJÓNUSTA
BRÆÐURNIR
(©JOKMSSONHF
Ligmúla 9, sfmi: 38820