Tímarit lögfræðinga - 01.10.1954, Blaðsíða 38
unnar og undirbúningur hafinn að framtíðarrekstri. Með-
an á byggingu verksmiðjunnar stóð, hafði verið gerður
samningur við Dagsbrún um kaup og kjör verkamanna.
Er reynsla vélanna hófst í nóv. 1953 héldu byggingamenn-
irnir yfirleitt áfram störfum við framleiðsluna. Voru
kjör þeirra hin sömu og áður, að því viðbættu, að gert
var munnlegt samkomulag um vaktaskiptavinnu. Um þetta
leyti hófust jafnframt viðræður milli fulltrúa Áburðar-
veriísmiðjunnar annars vegar og fulltrúa Dagsbrúnar,
Iðju, félags verksmiðjufólks, Félags rafvirkja og Félags
járniðnaðarmanna hins vegar um kaup og kjör starfs-
manna verksmiðjunnar, er framleiðsla hennar hæfist. I
umræðum þessum mun hafa komið fram það sjónarmið
verkalýðsfélaganna, að það væri þeirra mál, hvert þeirra
færi með samningsaðild vegna verkamannanna. Hinn 11.
des. 1953 fór Áburðarverksmiðjan þess á leit við Iðju, að
umræður um kjarasamninga yrðu teknar upp milli verk-
smiðjunnar og Iðju, þar sem Iðja væri samkv. eðli máls-
ins réttur samningsaðili um kaup og kjör ófaglærðra
starfsmanna verksmiðjunnar. Er Iðja fékk þetta bréf hlut-
aðist hún til um það, að stjórnir Iðju og Dagsbrúnar komu
saman á fund. Varð þar að samkomulagi með þeim, að
Dagsbrún færi með samninga vegna þeirra ófaglærðu
verkamanna, sem ynnu í Áburðarverksmiðjunni, og var
verksmiðjunni tilkynnt þetta þegar í stað. Þegar þetta
gerðist var enginn starfsmanna verksmiðjunnar félags-
maður í Iðju. Voru ófaglærðir starfsmenn flestir í Dags-
brún, og stóð svo enn, er sá dómur gekk, sem nú er rak-
inn. Eftir þetta tók Iðja ekki þátt í samningaumleitun-
um um kaup og kjör starfsmanna verksmiðjunnar, en
þeim mun hafa verið haldið áfram fram í marzmánuð 1954.
Félag ísl. iðnrekenda og Iðja höfðu árum saman gert
með sér kjarasamninga og hinn 31. maí 1954 framlengdu
þessir aðiljar eldri samning. I 1. gr. hans segir svo: „Með-
limir Félags ísl. iðnrekenda falla allir undir þenna samn-
ing, nema þeir vinni að framleiðslu, sem heyrir undir
starfssvið annars verkalýðsfélags". Hinn 9. júní gekk