Tímarit lögfræðinga - 01.04.1989, Blaðsíða 24

„Afsali verður ekki þinglýst sem eignarheimild, ef það er háð
öðrum skilyrðum um yfirfærslu eignarréttar en uppgjöri og
greiðslu kaupverðs innan tiltekins frests.“
Meginreglan samkvæmt ákvæðinu er sú, að afsali verður ekki þing-
lýst sem eignarheimild, ef það er skilyrt. Þó verður afsali þinglýst
sem eignarheimild, ef það er bundið því skilyrði einu, að kaupverð sé
greitt innan tilskilins frests. Ef fleiri skilyrði eru í afsali, svo sem um
væntanlegt samþykki yfirvalda fyrir eigendaskiptum eða samþykki
þriðja manns, svo sem forkaupsréttarhafa, eða skilyrði lúta t.d. að
því, að afsalsgjafi njóti aðhlynningar hjá afsalshafa, er afsalið ekki
fullgild eignarheimild. Slíku afsali verður á hinn bóginn þinglýst sem
kvöð á eign. Segir í athugasemdum greinargerðar við 21. gr. frum-
varps til þinglýsingalaga, að nauðsynlegt sé að skapa hreinar línur
í þessum efnum.30)
Varðandi skýringu á 21. gr. þl. má benda á Hrd. 1981.1029, þar sem
það var ekki talið standa í vegi fyrir þinglýsingu afsals fyrir jörð, að af-
salsgjafi áskildi sér ábúðarrétt á jörðinni ævilangt „ . .. og hafa á henni
þann bústofn, sem ég þarf á hverjum tíma fyrir mig og fjölskyldu
mína ... “.
Þinglýsingalögin íslensku fylgja í ýmsum atriðum fyrirmynd
dönsku og norsku þinglýsingalaganna. Norsku þinglýsingalögin frá
1935 eru í mörgum greinum byggð á dönsku þinglýsingalögunum frá
1926.31) 1 Danmörku og Noregi gilda þó ólíkar reglur um það, hverja
þýðingu þinglýsing kaupsamnings í fasteignakaupum hefur, og skal
nú í stuttu máli gerð grein fyrir þeim reglum.
2. Danskur réttur.
Samkvæmt 1. mgr. 10. gr. dönsku þinglýsingalaganna, sem að stofni
til eru nr. 111 frá 31. mars 1926, gildir sú regla, að skjali, sem hvílir
á löggerningi, verður þinglýst, ef það samkvæmt efni sínu staðfestir,
stofnar, breytir eða fellir niður rétt yfir fasteign. Skal þá koma fram,
að skjalið sé gefið út af þeim, sem samkvæmt þinglýsingabók hefur
heimild til þess að ráðstafa eign með þeim hætti, sem skjal hljóðar
um, eða að skjalið sé gefið út með samþykki þess, sem slíkrar heim-
ildar nýtur. Samkvæmt 3. mgr. 10. gr. má skjalið vera skilyrt og
bundið tímafrestum, en efni þess verður að vera endanlega ákveðið.
30) Alþingistíðindi 1977, A-deild, bls. 1396.
31) Sjá Ole F. Harbek og Erik Solem, Tinglysingsloven med kommentarer. 8. útg. 1981,
bls. 17.
18