Tímarit lögfræðinga - 01.06.1989, Blaðsíða 42

ast söluverð og sölumöguleikar framleiðslutækjanna nánast af því,
hvort og þá hversu mikill veiðikvóti eða fullvirðisréttur fylgir viðkom-
andi skipi eða jörð.
En ákvæði stjórnarskrárinnar hafa ekki eingöngu borið á góma í
orðræðum manna um þessar hliðar á umræddri stjórnun, heldur hef-
ur einnig verið spurt, hvort það geti staðist, að löggjafarvaldið fram-
selji að svo miklu leyti, sem gert er í núgildandi lögum um stjórnun
fiskveiða og búvöruframleiðslu, til ráðherra vald til þess að ákveða
í mikilvægum atriðum, hvernig jafnafdrifaríkum málum skuli skipað.
Þá hafa ýmsir spurt, hvort það geti staðist að veita tiltölulega fáum
einstaklingum jafnverðmæt réttindi yfir sameiginlegri náttúruauðlind
þjóðarinnar eins og nú er gert með veiðikvótum. Með þessum aðgerð-
um sé einnig verið að loka þessum atvinnugreinum fyrir nýjum mönn-
um, sem ekki eigi þess kost að komast yfir framleiðslutæki, sem njóti
réttinda. Og menn spyrja hvar sé jafnræði manna gagnvart lögum og
atvinnufrelsi. Nú síðast höfum við verið minnt á sérstæð ákvæði laga
um stjórnun fiskveiða um það, hvernig haga skuli ákvörðunum, þegar
einstök skip veiða umfram veiðiheimildir. Þykir ýmsum að þar fari
sjávarútvegsráðherra með vald, sem að réttu eigi heima hjá dóm-
stólum.
Þegar minnst er á þessi atriði, leitar líka á spurningin um, hvort í
gildandi reglum um stjórnun fiskveiða og búvöruframleiðslu sé nægj-
anlega hugað að því, að þeir sem fá úthlutað rétti samkvæmt reglun-
um, eða þeir sem neitað er um rétt, geti borið þær ákvarðanir stjórn-
valda undir óháðan aðila. Auðvitað er liægt að vísa þessum aðilum á
dómstóla en í ýmsum tilvikum er þó örðugt að setja fram dómkröfur,
og slíkur málarekstur tekur sinn tíma. Það skal tekið fram að bæði
í lögum um stjórnun fiskveiða og búvöruframleiðslu er kveðið á um
sérstakar nefndir til að fjalla um mál af þessu tagi, en endanlega er þó
valdið í höndum ráðherra.
V. ATVINNUFRE LSI.
Yfirskrift þessa fundar er stjórnarskráin og stjórnun fiskveiða og
búvöruframleiðslu. Það væri vissulega ástæða til að ræða í því efni
ýmis ákvæði stj órnarskrárinnar, en ég ætla hér í framsögu minni að
láta nægja að víkja örlítið að 67. og 69. gr. stjórnarskrárinnar.
Fyrst er það spurningin um hvaða skorður þessi ákvæði setja lög-
gjafarvaldinu við stjórnun heilla atvinnugreina, eins og hér á sér stað.
120