Tímarit lögfræðinga - 01.09.1992, Blaðsíða 56

Jón Steinar Gunnlaugsson:
DÓMARAR OG OPINBER GAGNRÝNI
í 1. hefti Tímarits lögfræðinga 1992 birtist stutt grein eftir Þór Vilhjálmsson
hæstaréttardómara undir heitinu Svör dómara við opinberri gagnrýni. Fram
kemur að um sé að ræða erindi, sem höfundurinn flutti á morgunfundi í
Lögfræðingafélagi íslands 21. mars 1992. Tilefni erindisins og greinarinnar segir
höfundurinn vera ummæli um Flæstarétt og dóma hans, sem komið hafi
opinberlega fram á síðustu misserum. Hafi hann þá aðallega í huga það sem ég
segi í bók minni Deilt á dómarana og víðar og það sem Davíð Oddsson
forsætisráðherra hafi, eftir blaða- og útvarpsfréttum að dæma, sagt um endur-
skoðun stjórnarskrárinnar og Hæstarétt, að ekki sé ástæða til að endurskoða
stjórnarskrána, meðan Hæstiréttur fari ekki eftir henni. Mér finnst ástæða til að
fara nokkrum orðum um erindi hæstaréttardómarans á þessum sama vettvangi,
ekki síst vegna tilefnisins, sem hann greinir. Tek ég fram að ég mætti á
morgunfundinn 21. mars og tók þar þátt í umræðum um erindið.
Mér sýnist að erindi Þórs Vilhjálmssonar hafi inni að halda eftirfarandi
meginefni (lesendum er bent á að lesa til öryggis erindið sjálft til að sannreyna að
hér sé rétt með farið):
1. Það sem menn (lögmenn, ráðherrar og aðrir) segja opinberlega um dóma
eða dómstóla er ekki hluti af opinberri umræðu ef þeim er ekki svarað. Ekki er
alveg ljóst af erindinu hvaða þýðingu þessi staðhæfing hefur fyrir efnið, sem
höfundur fjallar um. Helst dettur mér í hug, að hugmynd hans sé sú, að gagnrýni
sé því aðeins heimil að vænta megi svara frá þeim sem fyrir henni verður.
2. Ekki sé meðmæla vert að dómarar blandi sér í opinberar umræður um
dómsmál. í vissum skilningi hafi dómari með dómsathöfn sinni sagt það, sem
134