Tímarit lögfræðinga - 01.10.1998, Side 25
sem vefjarsköddun getur hugsanlega haft í för með sér. Sársaukaatferli er að lokum
það atferli sem einstaklingurinn kemur sér upp með orðum eða gjörðum til að sýna
umhverfinu að vefjarsköddun hefur átt sér stað.
A síðu 4 skýrir læknirinn svo þennan mun á viðhorfum og matsaðferðum
lækna. Fyrst ræðir hann um hlutlægt mat á örorku sem hann nefnir svo. Síðan
segir:
Allt öðru máli gildir þegar um huglægar ástæður örorkunnar er að ræða, þ.e. þegar
sársauki eða eigið mat hins slasaða er lagt til grundvallar um mat á óvinnufærni. Hér
á Islandi er ekki með skipulögðum hætti prófað í hvaða mæli slík örorka er til staðar
heldur virðist hér sem eingöngu sé um huglægt mat viðkomandi læknis að ræða. í
langflestum tilfellum er hér um minni háttar líkamlega sköddun að ræða, sköddun
sem ekki veldur sýnilegu lýti eða í fljótu bragði mælanlegri fæmiskerðingu, ekki
heldur er þá um að ræða skaddanir sem sýnt hefur verið fram á með t.d. röntgenrann-
sóknum eða öðrum þeim tæknivæddu skoðunarmöguleikum sem læknisfræðin býður
upp á í dag.
Og neðst á sömu síðu segir:
Vinnufæmi, og þar með örorka eins og það hugtak hefur verið notað hér á fslandi,
byggir á tilfinningu öðru fremur í þessum tilvikum, kannske má segja að um sé að
ræða hugarástand.
Gagnrýni sem beint er að öðrum læknum er samkvæmt þessu sú, að þeir
byggi mat sitt á upplýsingum hins slasaða um sársauka (verki) og hvaða hreyf-
ingar hann geti gert og hverjar ekki, auk hlutlægra atriða, en ekki eingöngu á
þeim hlutlæpu.
Magnús Olason læknir var einn þeirra lækna sem vátryggingafélögin stungu
upg á sem matsmanni í málaferlum vegna verklagsreglnanna.
I matsgerð lýsir hann skoðunum sínum á hálshnykksáverka og bakmeiðslum
ungrar stúlku þannig: „Matsþoli hefur í slysinu í mars 1991 hlotið nokkum
hnykkáverka á háls og bak. Hún hefur þó ekki orðið fyrir neinum dýpri áverka
og rannsóknir hafa ekki leitt í ljós nein áverkamerki á hálshryggsúlu. Hér er
fyrst og fremst um huglæg einkenni (verki) að ræða“.
Brynjólfur Mogensen hefur sett fram líkar skoðanir í læknisvottorðum og
hefur ásamt Gísla Einarssyni staðfest í bréfi til dómsmálaráðherra 13. ágúst
1993 að um sé að ræða „hugsanlegan málefnalegan ágreining við umfjöllun
örorku“.
Bréf þetta rituðu læknarnir eftir að athygli dómsmálaráðherra var vakin á
störfum þeirra fyrir vátryggingafélögin og skoðunum þeim sem Gísli Einarsson
setti fram í fyrrnefndri grein. Skoðanir Magnúsar Páls Albertssonar á þessum
málum hef ég ekki séð á prenti en af mötum hans í örorkunefnd má ráða að
hann sé sammála öðrum nefndarmönnum.
193