Tímarit lögfræðinga - 01.10.1998, Page 30
Mest áberandi dæmin eru áverkar á hryggsúlu án brots. Þar nær tafla ör-
orkunefndar hæst í 14% miska þegar danska taflan nær upp í 25%. Og af hverju
er hámark íslensku töflunnar 14% Getur verið að 2. mgr. 8. gr. skaðabótalaga,
eins og hún var fram til 1. júní 1995, upplýsi það. Hún hljóðar svo: „Þegar
miskastig er minna en 15% greiðast engar örorkubætur“. En auðvitað getur ver-
ið að nefndin sé svona nákvæm í störfum sínum og svo getur þetta náttúrlega
verið prentvilla eða enn ein tilviljunin. Þá er mjög áberandi að afleiðingar minni
háttar hryggbrots sem eymsli fylgja og óveruleg hreyfiskerðing og eymsli í
hálshrygg má meta lægra en 5% varanlegan miska samkvæmt töflunni. Það
þýðir að hinn slasaði fær engar miskabætur greiddar samkvæmt lögunum!
Þá heimilar danska taflan að bætt sé við 5% vegna notkunar hálskraga eða
bakbeltis og 2-10% vegna mjög mikilla verkja. Slíkt er ekki að finna í töflu ör-
orkunefndar, enda eru verkir „huglæg einkenni“ svo sem fyrr er lýst.
Hvað sýnir þessi samanburður? Hann sýnir okkur að skoðun lækna örorku-
nefndar hefur ekkert breyst. Þeirra mat á þessum tegundum áverka er allt annað
en þeirra sérfræðinga sem gerðu dönsku töflurnar og annarra íslenskra lækna
sem meta miska. Þeir hafa lækkað mat á tilteknum áverkum frá dönsku töfl-
unni. Samanburðurinn sýnir hvað það er nauðsynlegt að í örorkunefnd séu skip-
aðir menn með ólrkar skoðanir.
8. MAT ÖRORKUNEFNDAR Á MISKA
Hvernig skyldu svo möt örorkunefndar samkvæmt þessari töflu vera? Taflan
kann að vera með þessari skekkju sem fyrr er lýst en mötin sjálf geta verið í
samræmi við niðurstöður annarra lækna og aðrar töflur.
Nefndin hefur gefið út samantekt um niðurstöður úr álitsgerðum fyrir árið
1995 og 1996. Samkvæmt þeim hefur nefndin metið miskastig 359 einstakl-
inga. Af þeim metur nefndin miska 291 einstaklings lægri en 15%. Það er 81%
af heildinni. Varanlegur miski 187 einstaklinga eða 52% heildarinnar er undir
10%. Með miska 15% eða hærri eru því aðeins 19% heildarinnar. Til saman-
burðar er notuð „flokkun slasaðra ökumanna samkvæmt metinni varanlegri ör-
orku“ árin 1988, 1989 og 1990.
Flokkun þessa gerði Samband íslenskra tryggingafélaga í mars 1992 og sendi
dómsmálaráðuneyti með bréfi. Þrátt fyrir beiðni höfundar hafa hvorki fengist
upplýsingar frá Sambandi íslenskra tryggingafélaga um flokkun slasaðra fyrir
1988 eða eftir 1990. Þær upplýsingar eru ekki til segir sambandið.
Samkvæmt fyrmefndri samantekt S.Í.T. eru samtals metnir 713 einstaklingar.
Af þeim er varanleg örorka 352 einstaklinga metin 15% eða lægri. Það eru 49%
heildarinnar á móti 81% hjá örorkunefnd og 73, eða 10%, eru með lægri örorku
en 10%, á móti 52% hjá örorkunefnd. 51% heildarinnar er því metið með 15%
örorku eða hærri á móti 19% hjá örorkunefnd.
Hér er verið að meta nákvæmlega það sama, títtnefnda „læknisfræðilega ör-
orku“. Þessi samanburður sýnir ótvírætt að munur á niðurstöðum lækna ör-
orkunefndar og annarra lækna sem meta miska er mjög mikill, svo mikill að
198