Tímarit lögfræðinga - 01.10.1998, Side 34

Allt frá því að lögin voru sett hafa þau verið gagnrýnd opinberlega og þrjár
nefndir hafa verið skipaðar til þess að yfirfara lögin með það í huga hvort
breytinga væri þörf. Þessari vinnu er lýst í tveimur greinum þeirra Gests Jóns-
sonar hæstaréttarlögmanns og Gunnlaugs Claessen hæstaréttardómara í 3. og 4.
hefti Tímarits Lögfræðinga 1997. Þeir sátu báðir í þeim tveim nefndum sem
skilað hafa áliti og lagt til breytingar á lögunum, í fyrra skiptið 1. júlí 1994 og
hið síðara 10. nóvember og þá fylgdi frumvarp álitsgerðinni.
Frumvarpið fékkst ekki samþykkt á Alþingi einkum vegna harðrar andstöðu
vátryggingafélaganna og samtaka þeirra en lögin voru lagfærð frá og með 1. júlí
1996 með 1. nr. 42/1996. Enn var skipuð nefnd til sama verks og hóf hún störf
fullskipuð í nóvember 1996. Nefndin hefur ekki lokið störfum ennþá, aðallega
vegna þess að Samband íslenskra tryggingafélaga hefur ekki veitt nefndinni
umbeðnar upplýsingar og Vátryggingaeftirlitið ekki treyst sér til þess að veita
þær eins og fram kom í fjölmiðlum í byrjun desember 1997.
Slíkt kemur þeim ekki á óvart sem fylgst hafa með þessu sorglega máli frá
byrjun. Frá S.I.T. hafa aldrei komið neinar upplýsingar, eingöngu yfirlýsingar.
11.2 Nauðsynlegar úrbætur á skaðabótalögum
Um úrbætur á lögunum má í stórum dráttum vísa til fyrrnefnds frumvarps
þeirra Gests Jónssonar og Gunnlaugs Claessen. Er óhætt að fullyrða að þá fyrst
hafi verið unnin sú grunnvinna og athuganir sem gera átti í upphafi.
Þar er tekið á því sem þörf er á að breyta í núgildandi skaðabótalögum og
annað gert skýrara svo sem að setja lækkun miskabóta vegna aldurs skv. 4. gr.
upp í töfluform og inn í lagatextann sjálfan og fella lækkun skv. 9. gr. inn í
margföldunarstuðul 6. greinar.
Því til viðbótar má nefna hvort ekki væri rétt að taka inn í lagatextann það
lögskýringarsjónarmið sem fram kemur í umfjöllun um 5. grein laganna, bls.
32-33 í síðara frumvarpinu og fyrr er lýst. Þessi skýring er byggð á dönskum
lögskýringargögnum og skilin og framkvæmd þannig, að sé leitt í ljós að
tjónþoli hefur í raun beðið eitthvert varanlegt tekjutjón er örorka hans metin
a.m.k. 15% þótt tekjutjón nái ekki 15% eins og segir í athugasemdum með
frumvarpi til skaðabótalaga. Væntanlega er þama átt við að tekjutjón hafi ekki
enn orðið. Þessi breyting myndi auðvelda störf örorkunefndar mjög mikið og
forða nefndinni frá því að þurfa að horfa allt of mikið á tekjur slasaða strax eftir
slys heldur virti hún heildartekjumöguleika hins slasaða það sem eftir er starfs-
ævi. Ástæðan fyrir þessari túlkunarreglu Dananna er eflaust sú alkunna stað-
reynd að afleiðingar líkamstjóns koma fram í auknum mæli þegar aldur færist
yfir og líkamleg færni minnkar vegna aldurs.
Þá þarf við ákvörðun margfeldisstuðuls að taka tillit til skattlagningar vaxta-
tekna, eins og höfundar nefna réttilega sem og eignarskatts en höfuðstóllinn eða
stærstur hluti hans verður eignarskattsskyldur hjá hinum slasaða. Þá fer tekju-
skattur lækkandi en það leiðir til hækkunar margfeldisstuðuls.
Eins og fram hefur komið hér að framan er höfundur ekki alls kostar sáttur
202