Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2003, Blaðsíða 55

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2003, Blaðsíða 55
réttlæta mætti bann breskra yfirvalda við dreifingu kynfræðslubókar fyrir skóla- böm, með vísan til siðgæðis samkvæmt 2. mgr. 10. gr. Dómurinn leit svo á að ekki væru til staðar í aðildarríkjunum samræmd siðgæðisviðhorf sem hægt væri að líta til í málinu. Við mat á því hvort takmörkun teldist nauðsynleg í lýðræðis- legu þjóðfélagi yrði að játa aðildarríkjum ákveðið svigrúm til mats um hvaða aðgerðir væru nauðsynlegar til að vernda siðgæði. Slíkt svigúm væri þó ekki takmarkalaust og yrði að sýna fram á að takmarkanimar væru viðeigandi og gengju ekki lengra en þörf væri á. Þremur ámm síðar kvað dómstóllinn upp dóm í öðru mikilvægu máli um túlk- un 10. gr. MSE, mál Sunday Times gegn Bretlandi. Þar var deilt um takmarkanir sem lagðar voru við birtingu blaðagreina um umfangsmikil skaðabótamál sem rekin voru á sama tíma fyrir breskum dómstólum vegna lyfjanotkunar barnshaf- andi kvenna sem olli fósturskaða. Var takmörkunin studd við heimild í niður- lagi 2. mgr. 10. gr. til þess að tryggja vald og óhlutdrægni dómstóla, en hætta var talin á að umfjöllunin gæti haft áhrif á afstöðu dómstóla til málsins. í þessu máli útfærði dómstóllinn nánar hvað fælist í kröfu 2. mgr. 10. gr. um að tak- mörkun tjáningarfrelsis þurfi að vera nauðsynleg í lýðræðisþjóðfélagi. Þannig tók hann fram að auk skilyrðisins um að sýna þurfi fram á að takmarkanir séu ekki úr hófi, miðað við þau réttmætu markmið og hagsmuni sem þær stefna að, sé með nauðsyn átt við ríka þjóðfélagslega þörf (pressing social need) og einnig á því byggt að takmarkanir skuli byggðar á viðeigandi og nægilega ríkum ástæðum (relevant and sufficient reasons).30 í málunum Barthold gegn Þýsklandi frá 1985 og Observer og Guardian gegn Bretlandi frá 1991 urðu til mikilvæg fordæmi dómstólsins um hlutverk fjöl- miðla í lýðræðisþjóðfélagi.31 Hefur dómstóllinn síðar ítrekað staðfest að í lýð- ræðisþjóðfélagi gegni fjölmiðlar sérstöku hlutverki sem „varðhundar almenn- ings“ (e. public watchdog) til að miðla áfram upplýsingum og skoðunum á vett- vangi stjórnmálaumræðu og um þjóðfélagslega hagsmuni. I ljósi þessa mikil- væga hlutverks fjölmiðla, að endurvarpa skoðunum í hverju lýðræðisþjóðfé- lagi, hefur dómstóllinn litið svo á að það sé ekki aðeins skylda fjölmiðla að miðla upplýsingum heldur einnig réttur almennings að fá slíkar upplýsingar. Því þurfa sérstaklega ríkar ástæður að liggja til grundvallar því að skerða starf- semi þeirra þannig að slík skerðing geti talist nauðsynleg í lýðræðisþjóðfélagi.32 Loks er mikilvægt að fara nokkrum orðum um stefnumarkandi dóma sem 30 Sbr. dóm MDE frá 26. apríl 1979 í máli Sunday Times gegn Bretlandi, 62. mgr. 31 Dómar MDE í málunum Barthold gegn Þýskalandi frá 25. mars 1985 og Observer og Guardian gegn Bretlandi frá 26. nóvember 1991. 32 Björg Thorarensen: „Tjáningarfrelsið og bann við útbreiðslu kynþáttafordóma“. Úlfljótur. 3. tbl. 2002, bls. 436. Sbr. einnig dóm MDE í máli Jersild gegn Danmörku frá 23. september 1994 sem fjallaði um takmarkanir á að senda út fréttaskýringarþátt í sjónvarpi sem fjallaði um kynþátta- hatur. ítarlega umfjöllun um vemd 10. gr. MSE varðandi starfsemi fjölmiðla og blaðamanna og dómaframkvæmd dómstólsins á því sviði má sjá í doktorsriti Herdísar Þorgeirsdóttur: Joumalism Worthy of the Name. 389
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Tímarit lögfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.