Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1955, Blaðsíða 22

20
oft betri sem viðmiðunartala, þegar athuganir eru fremur fáar
og dreifing óregluleg.
Mjög mikill munur er oft á einstökum sýnishornum sömu teg-
undar, og er það í samræmi við almenna reynslu í þessum efn-
um. Nokkrum mun getur það valdið, þegar um blaðkál er að
ræða, ef ekki er alltaf jafn langt um liðið frá upptöku þess.
Blómkál (tafla 4). Mest mældist tæplega 125 mg og minnst
tæplega 40 mg, en í meiri hluta sýnishomanna (60%) var frá
57,7—105,7 mg í 100 g. Meðaltal allra mælinganna reyndist 78,2
mg, en miðtalan 74,7 mg. Til samanburðar má geta þess, að í ensk-
um næringarefnatöflum, sem gefnar eru út af „Medical Research
Council“ (1), er viðmiðunartala blómkáls 70 mg, í norskum töfl-
um, er Schulerud og fleiri (30) hafa tekið saman, er hún 80 og
í dönskum (12) 100 mg, en í alþjóðlegum töflum, er FAO hefur
nýlega gefið út, er miðað við 69 mg (10).
Hvítkdl (tafla 5). Hér eru tölurnar miklu jafnari, næstum
helmingurinn milli 50 og 60 mg. Meðaltalið er 53,6, en miðtalan
55,1. I ensku töflunum er miðað við 70 mg og í FAO-töflunum
50 mg, en í norsku og dönsku töflunum eru tölurnar nokkru lægri,
eða 30 og 40 mg. tJtlenda kálið, sem getið er i töflu 4, mun vera
svo kallað vetrarkál, er þolir betur geymslu en venjuiegt hvítkál.
Grcenkál (tafla 6). Tölurnar eiga við blöðin án neðsta — þ. e.
blaðlausa — hluta leggsins. 1 sjálfum blöðunum er mun meira
en í blaðstreng og legg. 1 rösklega helmingi sýnishornanna eru
frá 97—155 mg og í rúmlega 75% frá 90—162 mg, en meðal
talið er 124,3 mg og miðtala 121 mg. 1 ensku og norsku töflunum
er gert ráð fyrir 130 mg í grænkáli, en 100 mg í dönsku- og 120
mg í FAO-töflunum.
Samkvæmt þessum athugunum virðist C-vítamínmagn í káli,
sem ræktað er hér á landi, vera sambærilegt við það, sem al-
gengt er talið víða annars staðar.
En neyzla kálmetis, sem og annars grænmetis í þrengri merk-
ingu, er hér ennþá mjög lítil, líklega ekki nema sem svarar ör-
fáum grömmum á mann (33), ef jafnað er á alla daga ársins.
Matreiðslutap er og hlutfallslega mikið, eins og vikið verður að
síðar, svo að hinn árlegi skerfur C-vítamíns úr kálmeti verður