Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1955, Blaðsíða 34
32
að meðaltali en í vetrarmjólkinni, munaði þó ekki meiru en svo,
að tilviljun gæti hafa ráðið.
Meðaltal allra sýnishornanna var tæplega 11 mg í lítra, eða
næstum því hið sama og gefið er upp í ensku næringarefnatöfl-
unum, sem oft hefur verið vitnað til hér að framan, um mjólk
eins og hún kemur í hendur neytenda (10 mg/1); mun þar
mestmegnis átt við gerilsneydda mjólk, en í nýrri mjólk eru þar
talin vera 15 mg. 1 norsku töflunum eru tilsvarandi tölur 6—7
mg (,,flöskumjólk“) og 20 mg (nýmjólk), en í hinum dönsku er
aðeins tilgreint um nýmjólk (15 mg) og í FAO-töflunum er reikn-
að með 10 mg/1 í mjólk, án þess að tilgreint sé, hvort átt sé við
gerilsneydda mjólk eða ekki.
Nýmjóllc, ógerilsneydd, var athuguð í fjögur skipti, var það
mjólk frá morgni, geymd til síðari hluta sama dags, og var þá í
henni 16,9—20,6 mg, meðaltal 18,5 mg í lítra.
Ekki mun þó að jafnaði svona mikið í mjólkinni, er hún kemur
til gerilsneyðingar. Mikið af henni er flutt um langan veg og
getur verið allt að hálfs annars sólarhrings gömul, ef ekki eldri,
en geymslu mun C-vítamínið þola verr í ógerilsneyddri mjólk
en gerilsneyddri, og loftblöndun við hristing í flutningum getur
örvað eyðingu þess.
Það er því ekki gerilsneyðingunni einni um að kenna, að C-
vítamínið er komið niður í 11 mg í lítra, er mjólkin loks kemur á
markaðinn, að gerilsneyðingu lokinni.
Nýmjólk, ógerilsneydd, sem í var 20,6 mg/1, var geymd áfram
í einn sólarhring, nokkuð af henni í kæliskáp, en hitt við stofu-
hita. Að þeim tíma liðnum mældust 16,0 mg í mjólkinni, sem
geymd var í kæliskáp, en 14,3 mg/I í hinni. öðru sinni var mjólk
(ógerilsneydd), sem var orðin meira en hálfs sólarhrings gömul,
geymd við stofuhita í einn sólarhring, en helming þess tíma var
hitinn um og yfir 20°. Við þetta lækkaði C-vítamínmagnið úr
18 í 9,5 mg/1.
Til samanburðar má geta þess, að í gerilsneyddri mjólk, sem
var geymd í stofuhita einn sólarhring, lækkaði vítamínmagnið
eitt sinn úr 11,7 mg í 10,8 mg/1, en öðru sinni úr 9,8 í 9,3 mg.
Ekki er að búast við, að mikið sé af C-vítamíni í skyri, enda