Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1955, Blaðsíða 66

64
C-vítamínrannsóknum í blóði og vefjum (nýrnahúfur, lifur), þótt
fáar séu, bendi í þá átt.
Þó að neyzlan fari um nokkurt skeið niður fyrir 10 mg á dag
og niður fyrir skyrbjúgsmark, þarf ekki að fara svo, að sjúklegra
einkenna verði vart, því að aðdragandinn er að jafnaði alllangur,
eins og áður nefndar tilraunir (41) á sjálfboðaliðum sýndu.
Meðal 10 manna, sem fengu minna en 1 mg af C-vítamíni í dag-
legu fæði (þ. e. enga viðbót við það sem fékkst í tilraunafæðinu),
komu fyrstu hörguleinkennin ekki fram fyrr en eftir 17 vik-
ur, en þeir voru að vísu vel undirbúnir, því að áður en tilraun-
irnar hófust, höfðu þeir í nokkrar vikur fengið um 70 mg á dag.
Á tveim mönnum öðrum, sem í 160 daga samfleytt höfðu fengið
hið C-vítamínsnauða tilraunafæði, að viðbættum 10 mg af askor-
bínsýru á dag, og síðan voru sviptir viðbótinni, voru fyrstu ein-
kennin (hornmyndun í hársekkjum, en ekki blæðingar) að koma
fram, er tilraununum var hætt eftir 71 dag.
En þó að skorturinn verði ekki svo mikill eða langvarandi, að
greind verði merki um byrjandi skyrbjúg, má búast við, að menn
geti orðið nokkuð miður sín, ef neyzlan er vikum saman um eða
undir 10 mg. Telja sumir, að slíkt ástand (stundum nefnt „leynd-
ur skyrbjúgur") sé ekki með öllu fátítt hér á vorin. Ekkert verð-
ur þó að svo stöddu fullyrt hér um, en nú á dögum mun skyr-
bjúgur varla fyrir hittast hér á landi nema í sambandi við aðra
sjúkdóma, er valda langvarandi meltingartruflimum.
Þess má þó vænta, að þeir, sem búa við lágmarksneyzlu, standi
miður vel að vígi, ef sjúkdóma eða annað það ber að höndum,
sem veldur aukinni þörf, sé þess þá ekki gáð, að auka C-vítamín-
neyzluna.
Eins og áður hefur verið getið, sker blóðrannsókn ein (mæl-
ing C-vítamíns í blóðvatni eða blóðvökva) ekki úr um það, hvort
skyrbjúgur sé á næsta leiti — eða jafnvel kominn fram. En að-
vörunarmerki mætti það teljast, ef með aðferð þeirri, sem hér
var notuð, finnst að marki minna en 0,1 mg C-vitamíns í 100 ml
af blóðvökva, að minnsta kosti, ef það er á öðrum tímum árs en í
byrjun sumars eða seint á vori. Mæling C-vítamíns í hvítu blóð-
kornunum gæti ef til vill komið að nokkru meiri notum.