Dvöl - 01.01.1943, Blaðsíða 132

130
DVÖL
stóru broti, með miklum fjölda mynda.
Þar á meðal eru myndir af forstjórum og
starfsfólki, svo og af öllum umboðsmönn-
um félagsins, sem til hefir náðst.
Arnór Sigurjónsson bóndi að Þverá í
Dalsmynni hefir ritað bókina.
Efni bókarinnar er saga brunabótamál-
anna hér á landi frá fyrstu tímum til
þessa dags.
í bókinni er saman kominn mikill fróð-
leikur um brautryðjendastarf félagsins
og þróun brunabótamálanna hér á landi.
Brunabótafélagið hóf starfsemi sína 1.
jan. 1917 og var Sveinn Björnsson, ríkis-
stjóri, fyrsti framkvæmdastjóri félags-
ins, Félagið hefir síðan haft á hendi
brunatryggingar utan Reykjavíkur og öll
síðustu ár, eða frá árinu 1934, hafa öll
hús utan Reykjavíkur verið skyldutryggð
hjá félaginu. Einnig hefir það annazt
tryggingu á lausafjármunum og sá liður
starfseminnar farið ört vaxandi.
Hér verða ekki rakin einstök atriði
bókarinnar, en hún hefir mikinn fróðleik
að geyma og er ég þess fullviss, að útgef-
andi hefir náð tilgangi sínum með út-
gáfu hennar.
Ríkisprentsmiðjan Gutenberg hefir ann-
azt prentun bókarinnar og er frágangur
allur hinn vandaðasti. B. M.
Iðnsaga íslands. Útg.: Iðn-
aðarmannafélag Reykjavíkur.
Iðnsaga íslands er mikið rit í tveim
þykkum bindum, alls yfir 800 blaðsíður,
sem kom út í vor. Umsjón þessarar út-
gáfu og ritstjórn annaðist dr. Guðmund-
ur Finnbogason, en efni bókarinnar hafa
margir fróðir menn skrifað, og yrði of
langt að þylja nöfn þeirra allra. Skal
langt að þylja nöfn þeirra allra. Skal
þess þó getið, að meginkafla bókarinnar,
um húsagerð á íslandi, hefir skráð Guð-
mundur Hannesson prófessor. Væri sá
kafli út af fvrir sig ærin bók og hún
harla merkileg. Næst Guðmundi Hannes-
syni hefir ritstjórinn lagt mest að mörk-
um um margvíslegar greinar íslenzks
iðnaðar, allt frá skurðlist, dráttlist og
handritaskrauts til skipasmíða.
Það er ekki að orðlengja, að í þessu
riti er samankominn geysimikill og að
öllum líkum áreiðanlegur fróðleikur um
flestar greinar iðnaðar, er nokkra sögu á
sér á landi hér, auk nokkurs yfirlits um
iðnrekstur hér seinustu áratugi og þró-
un hans. Jafnframt og ritið er iðnsagan
hefir það vitanlega að geyma merkilegan
þátt íslenzkrar þjóðarsögu — þátt, sem
oftar hverfur í skugga annarra atburða
heldur en skyldi. Þeir sigrar, sem íslend-
ingar hafa í kyrrþey unnið á þessu sviði,
eru sumir hverjir meðal hinna merkustu
atburða, sem hér hafa gerzt og grund-
völlur að lífsafkomu og hagsæld margra
kynslóða — liðinna, lifandi og óborinna.
Ritið eg gefið út af Iðnaðarmannafélagi
Reykjavíkur af tilefni 75 ára félagsstarfs.
Hafi það þökk fyrir framtak sitt og dug.
J. H.
Þingvísur. Safnað hefir Jó-
hannes úr Kötlum. Þórhallur
Bjarnason gaf út.
Þingvísurnar eru meðal hinna eftirsótt-
ari bóka, er komiö hafa út framan af ár-
inu, enda mikið og skemmtilegt og ekki
ómerkt. Að vísu kennir þar margra grasa
eins og eðlilegt, þar eð þarna mun saman
komið flest af því, sem ort hefir verið á
Alþingi íslendinga í sjötíu ár, það sem á
annað borð er prenthæft, og er þess því
ekki að vænta að allt sé það sérlega há-
fleygur skáldskapur. Gildi svona safns
liggur heldur ekki i því.
Eins og gefur að skilja eru höfundar
vísnanna margir og fylgir þeim skrá um
26 þingmenn og 33 aðra, marga starfs-
menn Alþingis, er eitthvað hafa lagt að
mörkum, en miklu fleiri, sem eigi er vit-
að um, hafa lagt þar skerf til. En mikil
lýti munu það, að flestra dómi, að ekki
eru tilgreindir höfundar hverrar vísu um
sig, þegar kunnugt er um þá á annað
borð. Safnandinn, Jóhannes úr Kötlum,
færir að vísu fram ástæðurnar fyrir þessu,