Fréttablaðið - 01.10.2010, Blaðsíða 21

FÖSTUDAGUR 1. október 2010 21
SEND IÐ OKK UR LÍNU
Fréttablaðið og Vísir hvetja lesendur til að senda línu og leggja orð í belg um málefni líðandi stundar. Greinar og bréf skulu
vera stutt og gagnorð. Tekið er á móti efni á netfanginu greinar@frettabladid.is eða á vefsíðu Vísis, þar sem finna má nánari
leiðbeiningar. Ritstjórn ákveður hvort efni birtist í Fréttablaðinu eða Vísi eða í báðum miðlunum að hluta eða í heild. Áskilinn
er réttur til leiðréttinga og til að stytta efni.
Áskorun til metnaðarfullra
nýsköpunarfyrirtækja
Það var fagnaðarefni þegar ný lög um stuðning við
nýsköpunarfyrirtæki voru sam-
þykkt á árinu 2009. Kauphöll-
in studdi þessa ráðstöfun af
heilum hug og vonast eindreg-
ið til að hún verði umrædd-
um fyrirtækjum til framdrátt-
ar. Stuðningurinn, sem fólginn
er í skattfrádrætti samkvæmt
ákveðnum reglum, getur verið
umtalsverður. Mikilvægt er að
gera sér grein fyrir að stuðn-
ingur af þessu tagi veitir til-
teknum fyrirtækjum ákveðin
forréttindi – eins og markmið-
ið er að sjálfsögðu að hann geri.
En brýnt er að vel sé farið með
þau forréttindi. Vandi fylgir
vegsemd hverri.
Við útfærslu reglugerðar
um stuðning við nýsköpunar-
fyrirtæki (2. júlí 2010) er hins
vegar ekki tryggt það ákvæði
í lögunum sem felur í sér fjár-
festavernd fyrir þá sem nýta
sér skattfrádráttinn. Fyrirtæki
sem afla sér fjármagns hjá
almenningi eiga að verðlauna
fjárfestana með því að veita
þeim fullnægjandi upplýsingar
og vernd gegn misnotkun inn-
herjaupplýsinga. Það verður að
teljast hæpið að hvetja almenn-
ing til að fjárfesta í fyrirtækj-
um sem ekki þurfa lögum og
reglum samkvæmt að gefa lág-
marksupplýsingar til verndar
fjárfestum. Þar skiptir tvennt
mestu máli. Annars vegar
allar verðmótandi upplýsing-
ar og hins vegar fjárhagslegar
upplýsingar með reglubundn-
um hætti og tímanlega. Eins
og lögin eru útfærð í reglugerð
er þetta ekki tryggt. Fjármála-
ráðuneytið hefur endurskoðun
reglugerðarinnar undir hönd-
um og er brýnt að greitt verði
úr framangreindum agnúum til
verndar fjárfestum.
En fyrirtæki geta sjálf geng-
ið skrefinu lengra og þannig
greint sig frá fjöldanum, lagt
áherslu á gæði sín. Skref í þá
átt er að veita upplýsingar um
allt sem verðmótandi getur tal-
ist og gera slíka upplýsingagjöf
háða eftirliti þriðja aðila. Slík
upplýsingagjöf er algjörlega
nauðsynleg en fjárfestar ættu
þó að hafa í huga að ef félög eru
ekki skráð á markað þá falla
viðskipti með hlutabréfin ekki
undir lög um verðbréfavið-
skipti (vvl). M.ö.o. ákvæði laga
um innherjaviðskipti og inn-
herjaupplýsingar eiga ekki við.
Hvorki eftirliti FME né viður-
lögum vvl er fyrir að fara.
Til að varpa ljósi á mikil-
vægi þessa má nefna tvö dæmi
um háttsemi sem er refsiverð
ef fyrirtæki er á markaði, en
annars utan gildissviðs vvl og
eftirlits FME. 1) Innherji hefur
upplýsingar um rekstur félags
sem kemur til með að auka
verðmæti þess verulega. Hann
kaupir bréf af almenningi áður
en tíðindin spyrjast og almenn-
ingur verður þar með af hagn-
aðinum. 2) Innherji hefur upp-
lýsingar um rekstur félags svo
ljóst er að ævintýrið er búið.
Hann selur almenningi bréf sín
og almenningur situr uppi með
tapið.
Þegar Rannís samþykkir
félög sem gjaldgeng til skatta-
afsláttar, þá á samkvæmt
lögum að felast í því staðfesting
á að upplýsingagjöf til fjárfesta
sé tryggð í þeim tilgangi að
vernda fjárfesta (ásamt fleiru).
Stenst þetta? Hver hefur eftir-
lit með upplýsingagjöfinni og
hver verður dreginn til ábyrgð-
ar ef eitthvað misferst? Með
víðtækri þátttöku almenn-
ings í fjárfestingum í óskráð-
um hlutabréfum er einfald-
lega verið að endurvekja „gráa
markaðinn“ sem hér lifði góðu
lífi um sl. aldamót. Það væri
miður ef hinum mikla velvilja
og meðbyr sem nýsköpunarfyr-
irtækin njóta yrði fórnað á alt-
ari „gráa markaðarins“.
Þeir sem beita sér fyrir tak-
markaðri upplýsingaskyldu
félaga sem þiggja fé almenn-
ings sýna mikla skammsýni
sem skaða mun þau félög sem
ætlunin er að hjálpa. Þetta er
misráðinn greiði. Nýsköpun-
arfyrirtæki þurfa að njóta vel-
vilja fjárfesta í uppbygging-
arfasa sem tekur oft langan
tíma. Það sem er verra er að
það þurfa bara fá félög að mis-
nota forréttindin til að skemma
fyrir öllum hinum fyrirtækj-
unum.
Vörn góðra félaga fyrir því
að skaðast af svörtu sauðun-
um er skráning á markað. Hún
tryggir upplýsingagjöf til fjár-
festa og að viðskipti eigi sér
stað eftir settum reglum, hvoru
tveggja undir eftirliti. Þannig
greina góðu félögin sig frá
fjöldanum og leggja áherslu
á að þau eru traustsins verð.
Upplýsingagjöf til fjárfesta er
ekkert sem þau hræðast. Fyrir-
tæki geta sniðið sér stakk eftir
vexti þegar kemur að skrán-
ingu. T.a.m. er kostnaður við
skráningu á First North mark-
aðinn lítill og fari nokkur fyrir-
tæki á svipuðum tíma á markað
er líklegt að þau geti lækk-
að kostnaðinn enn frekar með
samkomulagi við þá sem að
skráningu koma.
Hér er því skorað á metnað-
arfull nýsköpunarfyrirtæki
sem hyggjast afla sér fjár hjá
almenningi að tryggja honum
nauðsynlega vernd og þar með
veita honum raunhæf tæki-
færi til að nýta sér skattafslátt
stjórnvalda til fjárhagslegs
ábata.
Nýsköpun
Þórður
Friðjónsson
forstjóri Nasdaq OMX
Iceland
Með víðtækri þátttöku almennings í
fjárfestingum í óskráðum hlutabréf-
um er einfaldlega verið að endur-
vekja „gráa markaðinn“ sem hér lifði
góðu lífi um sl. aldamót. Það væri miður ef hinum
mikla velvilja og meðbyr sem nýsköpunarfyrirtækin
njóta yrði fórnað á altari „gráa markaðarins“.
AF NETINU
Píslarvættið, stóryrðin og svikabrigslin allsráðandi
Sá spuni að ákvörðun þingmanna um að ákæra fyrir Lands-
dómi sé einhverskonar pólitískt dómsorð, er orðin eins og
mantra sem er tuggin aftur og aftur og píslarvættið, stóryrðin
og svikabrigslin eru alls ráðandi. Það er hinsvegar engin end-
anlegur dómur að fara fyrir Landsdóm, dómurinn yfir þeim
sem þurfa ekki að sæta ákæru er hinsvegar endanlegur. [...]
Leikreglurnar voru hinsvegar öllum ljósar þegar ákveðið var að setja þing-
mannanefndina á laggirnar og líka þegar alþingismenn lofuðu að gera upp
efnahagshrunið fyrir kosningar. Það er vægast sagt ömurlegur málflutningur
að reyna að kveikja elda um allt samfélagið þegar ákvörðun Alþingis liggur
fyrir. Það var öllum ljóst nema ef vera skildi stjórnmálamönnum að nið-
urstaða þingsins verður aldrei annað en pólitísk. Þess vegna bíður ákæru-
nefndar að rannsaka málið og Landsdóms að kveða upp úrskurð.
smugan.is
Þóra Kristín Ásgeirsdóttir
Útsölu lok
Ti
lb
oð
in
g
ild
a
á
m
eð
an
b
irg
ði
r e
nd
as
t.
V
SK
e
r i
nn
ifa
lin
n
í v
er
ði
.
Fy
rir
va
ra
r e
ru
g
er
ði
r v
eg
na
m
ög
ul
eg
ra
p
re
nt
vi
lln
a.
Lagerútsala
Sparið
allt að
á völdum vörum
80%
A
ug
lý
si
ng
as
ím
i