19. júní - 19.06.1971, Blaðsíða 20
kynjanna í sem jöfnustu hlut-
falli komi til með að stjórna
hinum ýmsu áhrifamiklu stofn-
unum, þjóðfélaginu og heimin-
um sjálfum. Og til þess að þetta
megi takast, held ég, að konur
þurfi enn á ný og miklu víðtæk-
ar að vinna skilning kannski
sjálfra sín eigi síður en annarra.
Hún verður að hætta að breiða
sig ein yfir börnin, þau eiga þó
í flestum tilfellum líka föður á
heimilinu. Hann þarf iika að
sigrast á þeirri gömlu venju,
að bara mamma eigi að gera
allt fyrir barnið, en að það eigi
aðeins að vera leikfang föður-
ins. Nei, samábyrgð, samstarf
beggja kynjanna á heimili og í
þjóðfélagi, er það ákall, sem
jafnréttisþjóðfélag gerir til kon-
unnar og mannsins. Og fyrir
því þarf skilningur mannsins að
vakna, að þannig sé það bezt,
mannlegast og eðlilegast, að
bæði vinni samhent á heimilinu,
í atvinnulífinu, í áhrifa- og nauð-
synjamálum þjóðanna. Ég vil
árétta það, að ég tel móðurhlut-
verkið þýðingarmikið, sem eng-
in kona má vanrækja, en það
hefur orðið konunni ábyrgðar-
meira en það hefði þurft að vera,
ef foreldrahlutverkið hefði ver-
ið metið til jafns eins og vera
ber.
Það hefur lengi, lengi, aftur
um margar aldir verið klifað á
því seint og snemma, að hlut-
verk konunnar sé fyrst og
fremst að vera móðir, halda í
hönd barnanna, vera traust
þeirra, vinur og verndari. Það
hefur verið dekrað við hlutverk
móðurinnar. Þessu þarf að
breyta, ef á að dekra við eitt-
hvað, þá á að dekra við hlut-
verk foreldranna. En þó vil ég
endurtaka það, að af því að
konan er móðir, vinur og vernd-
ari, ber henni með víðtæku, heim, sem hún sendir böi’nin
áhrifaríku starfi sínu að marka sín út í.
og móta það þjóðfélag, þann Herdís Ólafsdóttir,
Akranesi.
Jafnréttið á að iétta hyrgðar beggja kynja
Gunnnr Karlsson
Jafnréttishreyfing karla og
kvenna, sem nú er uppi, er von-
um seinna á ferðinni. Jafnrétti
kynjanna er löngu viðurkennt
í flestum lagalegum atriðum.
Formlega hafa konur haft nokk-
um veginn full mannréttindi í
þjóðfélagi okkar í meira en hálfa
öld, en furðu seinlega hefur
gengið, að raunverulegt jafnrétti
kæmist á. Árangur kvenrétt-
indabaráttunnar fyrri er gott
dæmi þess, hve lítið við breyt-
um þjóðfélaginu með lagaboð-
um einum. Hæfileikar kvenna
hafa verið vanmetnir allt þetta
formlega jafnréttistímabil,
starfskraftar þeirra illa nýttir
og lágt metnir til kaups. Konur
hafa lokazt inni á ákveðnum
básum bæði í stjórnmálum og
atvinnulífi, og talsverður hluti
þeirra hefur hreinlega gengið
iðjulaus á þeim annríkistímum,
sem við höfum lifað síðustu
áratugi. Karlmenn hafa óneit-
anlega borið hitann og þungann
af sköpun þess þjóðfélags, sem
við lifum í. Veit ég vel, að hús-
móðurstörf geta verið tima-
frek og þeim fylgir ýmis vandi,
sem enginn skyldi vanmeta. En
þau eru vissulega misjafnlega
tímafrek, og það er andstætt
öllum hugmyndum okkar um
frjálst starfsval að skylda mik-
inn hluta kvenna til að einbeita
sér að vandamálum heimilis-
halds. Það var því sannarlega
tími til kominn að taka þessi
mál upp að nýju, endurmeta ár-
angurinn af kvenréttindabarátt-
unni og setja sér ný markmið.
Jafnréttishreyfing síðustu ára
er auðvitað hluti af alþjóðlegri
róttækri hreyfingu til endur-
mats á þjóðfélagsháttum hinna
auðugu þjóða heimsins. En varla
hefur nokkur angi þeirrar hreyf-
ingar náð eins góðum árangri
hér á landi og sá, sem beinzt
hefur að misrétti kynjanna.
Þessi mál eru nú á hvers manns
vörum. Heimskan í vanahugsun
síðustu áratuga blasir nú við
öllum, sem sjá vilja. Enda hlýt-
ur jafnréttishugmyndin að sigra
smátt og smátt á næstu áratug-
um úr þessu. Geri hún það ekki,
er þar við einhvern annan vanda
18
19. JÚNÍ