19. júní - 19.06.1973, Blaðsíða 41

— Óalgengara er, að konur vinni utan heimila
sinna i Indónesíu en í Thailandi. Á ferðalögum rnn
Java sá ég konur starfa við uppskeruna, húsbygging-
ar og vegagerð eins og i Thailandi.
— Hvað viltu segja urn menntunarskilyrði kvenna
í Indónesíu?
— Ekki er auðvelt fyrir konur í Indónesíu að
mennta sig, og voru það einkum hástéttarkonur, sem
menntun höfðu. Enda er meginþorri almennings ólæs
og óskrifandi, og vissu sumir varla, hvað fram fór í
heiminum. Held ég, að þar megi að einliverju leyti
skella skuldinni á nýlendustefnu Hollendinga.
— En cr ekk.i einhver breyting til batnáSar í þeim
efnum?
— Fólk, sem er um tvítugt núna, er eitthvað
menntað. Samt sem áður eru einhver skólagjöld í
framhaldsskólum, að mig minnir.
—HvaS viltu segja um pólitísk réttindi kvenna í
Thailandi og Indónesíu?
Lög um Jafnlaunaráð
1. gr. — Konum og körlum skulu greidd jöfn laun fyrir
jafnverðmæt og að öðru leyti sambærileg störf.
2. gr. — Atvinnurekendum er óheimilt að mismuna starfs-
fólki eftir kynferði. Gildir þetta ekki aðeins um launagreiðslur,
heldur um hvers konar greinamiun, útilokun eða forréttindi
vegna kynferðis. Öheimilt er að skerða jafnrétti kjmjanna til
atvinnuráðningar og skipunar í starf, hlunninda, vinnuskilyrða
og hækkunar í starfi.
3. gr. — Setja skal á stofn Jafnlaunaráð. Hefur það aðsetur
í Reykjavik, og er starfssvið þess landið allt.
Jafnlaunarað skal skipað 5 mönnum til þriggja ára í senn,
og skulu þeir ásamt varamönnum skipaðir þannig: einn skip-
aður af Hæstarétti og er hann formaður ráðsins og skal hafa
lokið emhættisprófi i lögum, einn skipaður af félagsmálaráð-
herra að fengnum tillögum Námshrautar í almennum þjóð-
félagsfræðum við Háskóla Islands, einn skipaður af Bandalagi
starfsmanna rikis og hæja, einn skipaður af Alþýðusambandi
Islands og einn skipaður af Vinnuveitendasambandi Islands.
Kostnaður við Jafnlaunaráð greiðist úr rikissjóði.
4. gr. — Verkefni Jafnlaunaráðs er að:
1. Vera ráðgefandi gagnvart stjómvöldum, stofnunum og fé-
lögum í málefnum, er varða jafnrétti með konum og körlum
í kjaramálum og við ráðningu eða skipun til starfs.
2. Fylgjast með þjóðfélagsþróuninni, sem varðar þetta laga-
efni, og gera tillögur til hreytinga til samræmis við tilgang
þessara laga.
3. Stuðla að góðri samvinnu við samtök atvinnurekenda og
launafólks svo og aðra þá aðila, sem kjaramál snerta, svo
— t báðum löndum njóta þær bæði kosningaréttar
og kjörgengis.
— Þar scm þú virSist hafa kunnaS svo vel viS þig í
Thailandi, hvers vegna fluttist þú þá til Danmerkur?
— Það var vegna barnanna okkar, að við fluttumst
aftur til Danmerkur. Við vildum gefa drengjunum
okkar kost á að alast upp sem Norðurlandabúar.
Annars myndum við sennilega alveg hafa setzt að
i Austurlöndum, því að hfið í Thailandi hefur svo
inikið við sig. Bangkok er alþjóðleg borg, og þar ægir
saman fólki af margvíslegum þjóðemum og mörgum
stéttum.
I fyrramálið heldur Valborg heim á leið til Dan-
merkur með vél frá Flugfélaginu, og hér sit ég eftir
og reyni að melta það, sem hún hefur miðlað mér af
fjársjóði reynslu sinnar frá Austurlöndum. Og ólíkt
finnst mér heimurinn mirrni eftir en áður.
Reykjavík, 6. apríl 1973
Sigríður Anna Valdimarsdóttir.
að stefnu og nnarkmiði laga þessara verði náð með sem
eðlilegustum hretti.
4. Taka til rannsóknar af sjálfsdáðum, hver hrögð kunna að
vera að misrétti í kjaramálum að því leyti, er lög þessi
varðar. Opinherum stofnunum svo og félagssamtökum á
vinnumarkaði er skylt að veita Jafnlaunaráði hvers konar
upplýsingar hér að lútandi.
5. Taka við ábendingum um brot á ákvæðum laga þessara og
rannsaka málið af því tilefni og senda að rannsókn lokinni
málsskjöl til þeirra aðila, sem málið snertir.
5. gr. Nú telur Jafnlaunaráð, að starfskjör tiltekins starfs-
manns fari i bága við fyrirmæli 1. og 2. gr., og beinir þá
ráðið rökstuddum tilmælum um ákveðnar breytingar á starfs-
kjörum til viðkomandi atvinnurekanda.
Fallist atvinnuiekandinn ekki á tilmæli ráðsins, er ráðinu
heimilt, í samráði við starfsmanninn, að höiða mál í umboði
hans til viðurkenningar á rétti hans.
6. gr. — Þegar héraðsdómari fer með mál út af brotum á
lögum þessum, kveður hann til tvo meðdómendur úr hópi
24 manna, sem félagsmálaráðherra tilnefnir. Skulu þeir til-
nefndir til fjögurra ára.
Meðdómendur skulu vera lögráða-
Tilnefna skal öðrum fremur menn, sem hafa viðtæka þekk-
ingu á kjaramálum launþega og jafnréttisinálum. Taka skal
tillit til búsetu þannig, að nægilega margir meðdómendur séu
tiltækir í hverjum landshluta.
Þegar sérstaklega stendur á, getur dómari nefnt í dóm aðra
en þá, sem ráðherra hefur tilnefnt.
7. gr. — Félagsmálaráðherra setur nánari reglur um fram-
kvaund þessara laga í reglugerð, að fengnum tillögum Jafn-
launaráðs.
<1
8. gr. — Lög þessi öðlast þegar gildi.
Samþykkt á Alþingi 11. apríl 1973.
19. JÚNÍ
39