19. júní - 19.06.1991, Side 53

Hvers vegna
má vinnuveitandi
ekki bæta konu upp
tekjumissi í
fæðingarorlofi?
Texti: Bryndís Kristjánsdóttir
-Ýmislegt tam fæðingar-
orlof og baráttuna fyrir
bættri stöðu kvenna í
þeim málum
að eru í raun aðeins fáein ár síð-
an öllum konum á íslandi voru
tryggð þau sjálfsögðu grundvallar-
mannréttindi að eiga rétt á nokkurra
mánaða orlofi eftir fæðingu barns, þar
sem útivinnandi konur halda launum
sínum að öllu eða einhverju leyti og
þær heimavinnandi fá fæðingarstyrk.
Of langt mál yrði hér að rekja sögu
fæðingarorlofs á íslandi, en þess má
geta að fæðingarstyrkjar eða hjálpar
vegna fæðingar er fyrst getið í lögum
um alþýðutryggingar, sem tóku gildi
árið 1937, þar sem segir, að heimilt
sé að greiða styrk vegna barnsfæðing-
ar. Árið 1943 var gerð sú breyting að
sjúkrasamlögum var gert skylt að
greiða konunni annað hvort fæðing-
arstyrk eða dvalarkostnað hennar á
fæðingarstofnun. Árið 1954 var kon-
um, sem störfuðu hjá hinu opinbera,
tryggður sá réttur að vera í barneign-
arfríi í þrjá mánuði á launum. Síðan
var konum smám saman tryggður
fæðingarorlofsréttur í einstaka kjara-
samningum þar til samþykkt voru lög
árið 1975 um að greiðslur þessar færu
fram í gegnum Atvinnuleysistrygging-
arsjóð. Þannig var þetta þar til lögin
um fæðingarorlof tóku gildi í kringum
1980, en með þeim er öllum konum
tryggður réttur til fæðingarorlofs og