19. júní - 19.06.2002, Blaðsíða 22

i
„Konur þurfa áb
vera vakandi!77
Sigurveig Guðmundsdóttir, fyrrverandi kennari í Hafnarfirði og formaður Kvenréttindafélags íslands,
á sjöunda áratugnum, hefur barist fyrir auknum kvenréttindum í fjölda ára. Hér ræðir hún við Örnu
Schram um kvenréttindi fyrr og nú.
Þegar ég hitti Sigurveigu Guðmundsdóttur, í byrj-
un maí mánaðar eru bæjar- og sveitarstjórnar-
kosningar í nánd. Við byrjum því á að ræóa kosn-
ingarnar. Sigurveig segir mér að hún styðji Ingi-
björgu Sólrúnu Gísladóttur borgarstjóra. „Konur
eiga að styðja konur,“ segir hún ákveðin.
Við fjöllum frekar um jafnréttismál og kvenrétt-
indi og greinilegt að þar er Sigurveig á heimavelli.
Hún hefur mjög ákveðnar skoðanir í þeim málum.
,,Konur eiga að hafa hugrekki til að koma fram og
berjast fyrir sínum skoðunum," segir hún. ,,Kon-
ur eiga að trúa á sjálfan sig og vera ekki hrædd-
ar. Það drepur mann enginn í ræðustól."
Sigurveig talar af reynslu. Hún hóf snemma af-
skipti af félagsmálum og sat í stjórnum ýmissa fé-
laga, s.s. í Slysavarnarfélaginu á Þatreksfirði og í
Hraunprýði, kvennadeild Slysavarnarfélagsins í
Hafnarfirði. Seinna sat hún í stjórn Kvenréttinda-
félags íslands eða á árunum 1964 til 1972. Þar af
var hún formaður Kvenréttindafélagsins á árunum
1969 til 1971. Þá var hún a sjötugsaldri. Sigurveig
er því elsti núlifandi formaður Kvenréttindafélags ís-
lands.
Kvenréttindakona ung að árum
Sigurveig gaf út æviminningar sínar fyrir
nokkrum árum. Þær bera heitió Þegar sálin fer á
kreik og eru ritaðar af Ingibjörgu Sólrúnu Gísla-
dóttur. í bókinni segir Sigurveig að hún hafi
snemma orðið kvenréttindakona. „Það var upp-
eldið sem gerði það að verkum, sem og samver-
an við kvenréttindakonurnar á Kópavogshæli,
þær Elínu (Sigurðardóttur) skáldkonu og Unu
Sigtryggsdóttur hjúkrunarkonu,11 segir Sigurveig
í æviminningunum en Sigurveig veiktist ung af
berklum og þurfti því að dvelja á berklahælum í
mörg ár, m.a. á Vífilsstöðum og á Kópavogs-
hæli.
„Mér datt samt ekki í hug að fara að starfa með
Kvenréttindafélaginu eftir að ég kom út af hælunum,
enda var það mjög lítið áberandi á þessum tíma og
lítt til þess fallið að laða að sér nýja félagsmenn. En
þó að ég hafi ekki látið þessi mál til mín taka, þá
hvarflaði hvorki að mér né öðrum konum að kven-
réttindi væru eingöngu fengin með kosningaréttin-
um.“
Það er gaman að ræða við Sigurveigu um jafn-
réttismál. Hún hefur ákveðnar skoðanir í þessum
efnum og hefur greinilega ávallt verið meðvituð um
að konur þyrftu að hafa sömu réttindi og karlar.
Það er t.d. skemmtilegt að heyra söguna af því
þegar, hún var 16 ára stúlka í Kvennaskólanum í
Reykjavík, og neitaði að læra að sauma skyrtur á
karla. Mikil áhersla var lögð á að kenna handa-
vinnu í Kvennaskólanum. Það gramdist Sigurveigu
því hún vildi læra bóklegar námsgreinar. Eftir að
hafa mótmælt skyrtusaumnum við forstöðukonu
skólans komst Sigurveig upp með það að sleppa
við léreftssauminn og fékk að bæta það upp með
því að læra lexíurnar betur. Aðrar stúlkur héldu þó
áfram að læra að sauma skyrtur á eiginmenn sína.
Sigurveig byrjaði að starfa með Kvenréttinda-
félagi íslands í kringum 1959 og segir að hún hafi
mætt á sína fyrstu stjórnarfundi sem staðgengill
Jakobínu Mathiesen. Smám saman varð áhugi
Sigurveigar á félaginu meiri og hún varði æ meiri
tíma í störf í þágu þess. Sigurveig segir í samtali við
19. júní að þau hafi verið ýmis baráttumálin í tíð
hennar í Kvenréttindafélaginu. „Merkilegustu mál-
in sem náðust í gegn voru sennilega stofnun kven-
sjúkdómadeildar á Landspítalanum sem og stofnun
fæðingadeildarinnar. Upphafsmaður þessara mála
var Steinunn Finnbogadóttir," segir Sigurveig.
Þakklát fyrir menntunina
Foreldrar Sigurveigar voru Guðmundur Hjaltason
kennari og Hólmfríður Björnsdóttir. Sigurveig tal-
ar um þau af mikilli hlýju og segir að þau hafi lagt
mikla áherslu á að hún hlyti menntun. Fyrir það er
hún þeim ævinlega þakklát. „Eitt það besta sem
fyrir mig hefur komið er að hljóta menntun" segir
hún, en það þótti síður en svo sjálfsagt að konur
22