19. júní - 19.06.2002, Síða 55
sjálfsögðum hlut fram til
þessa sé það alls ekki
hjá öllum börnum alls
staðar í heiminum, svo
sem ómengað vatn og
húsnæði. Einnig skóla-
ganga, en íris Ósk segir
þó að á þessum dögum
sem hún hafi setið þing-
ið og dvalið í New York
hafi hún að sumu leyti
lært meira en alla sína
skólagöngu.
Ástæða þess að írisi
Ósk lá sérstaklega á
hjarta vernd barna gegn vímuefnum er sú að
hún hefur sjálf háð baráttu við þau og þann
heim sem þeim fylgir og haft sigur.
Líklegt má telja að það hefði ekki orðið raunin
ef henni hefði ekki staðið til boða
meðferð,langtímameðferð sem tók til allra þátta
lífsins. Það virðist ótrúlegt að það hafi þótt
nauðsynlegt að senda þess glaðlegu jákvæðu
stúlku í neyðarvistun vegna vímuefnaneyslu fyr-
ir um þrem árum síðan. Það varð síðan til þess
að hún sneri við blaðinu og fór að vinna með en
ekki á móti þeirri aðstoð sem henni bauðst.
Hér á eftir fer saga írisar Óskar, sögð af
henni sjálfri:
„Þegar ég var tólf ára gömul byrjaði ég að
drekka áfengi, þá var ég þegar byrjuð að reykja
sígarettur og stela. Ég faldi þetta fyrir foreldrum
mínum og laug að þeim eins og öðrum. Ég fór
mjög fljótt að drekka hverja helgi og var farin að
mæta mjög illa í skóla.
Þegar ég var 14 ára gömul byrjaði ég að
reykja hass og var hérumbil hætt að mæta í
skóla. Þá var ég hætt að geta falið drykkjuna
fyrir foreldrum mínum en reyndi það samt. Ég
var orðin mjög skapstór og var farin að ráðast
á fólk. Mér var farið að líða mjög illa og var far-
in að hugsa mikið um sjálfsmorð og reyndi það.
Ég var farin að strjúka að heiman og lögreglan
var oft fengin til að hjálpa við að finna mig. Þeg-
ar ég var 15 ára gömul flutti ég til pabba míns
því ég þoldi ekki reglurnar hjá mömmu og þær
voru ekki eins strangar hjá honum. Á þeim tíma
var ég alveg hætt í skóla og farin að drekka
daglega.
Svo í maí sama ár var ég send á neyðarvistun
á Stuðlum og var þar í tvo daga og var svo sett
í meðferð þar. Það gekk mjög illa fyrstu 2 til 3
vikurnar, en svo tók ég ákvörðun um að gera
eitthvað í mínum málum. Þá fór ég að fara eftir
því sem mér var sagt að gera, þó var það rosa-
lega erfitt stundum og gekk ekki alltaf átaka-
laust fyrir sig. Ég var á Stuðlum í þrjá og hálfan
mánuð og útskrifaðist á fimmta þrepi sem er
hæsta þrepið þar.
Áður en ég útskrifaðist var tekin ákvörðun um
að ég ætti að fara í langtíma meðferð á Varp-
holti sem er rétt fyrir utan Akureyri. Þangað fór
ég tveimur dögum eftir að ég útskrifaðist af
Stuðlum. Þar hélt ég áfram að læra að lifa heil-
brigðu lífi.
Varpholt sem heitir núna Laugaland er ekki
stofnun heldur heimili og það fannst mér mjög
gott. Þar var ég í tæp tvö ár og lærði að lifa heil-
brigðu lífi, t.d. að mæta í skóla eða vinnu, borða
á matmálstímum og vakna á morgnanna. Þar
lærði ég líka að þekkja tilfinningar mínar, hafa
stjórn á þeim og sýna þær. Þegar ég útskrifað-
ist frá Laugalandi fór ég til stuðningsfjölskyldu á
Akureyri að eigin ósk.
Ég er mjög ánægð með þá ákvörðun mína því
ég treysti mér ekki strax til Reykjavíkur og hafði
mjög gott af því að vera á Akureyri í nokkra
mánuði. Það gekk ekki alltaf vel í þessa 5 mán-
uði en ég náði alltaf að reisa mig við með hjálp
frá fólkinu á Laugalandi, fólkinu sem ég bjó hjá
og fjölskyldu minni áður en ég mundi ganga of
langt.
Núna get ég talað við fólk án þess að ráðast á
það, ég get sagt fólki það sem mér finnst án
þess að vera dónaleg, fólk má hafa aðrar skoð-
anir en ég, ég get sagt fólki að mér þyki vænt
um það og það sem skiptir mig mestu máli er að
ég get sagt við sjálfa mig, að mér þyki vænt um
mig og að ég líti vel út, það get ég gert því að
sjálfstraustið hjá mér er orðið nokkuð gott.
í dag drekk ég ekki, ég reyki ekki, ég stel ekki,
ég reyni eftir fremsta megni að vera heiðarleg
við sjálfa mig og aðra, ég er kurteis og það er
hægt að treysta mér.
Þó svo að ég hafi verið alfarið á móti þeirri á-
kvörðun að senda mig á Stuðla og Varp-
holt/Laugaland er ég mjög þakklát fyrir það í
dag, því ég er ekki viss hvort ég væri hér í dag
ef ég hefði ekki verið send þangað. Ég er búin
að læra það að ég veit ekki alltaf sjálf hvað er
sjálfri mér fyrir bestu.“ □
íris Ósk
Traustadóttir
55