Búfræðingurinn - 01.01.1946, Blaðsíða 15
BÚFRÆÐINGURINN
13
hvoru lagi. Þau mynda einangrunarlag á snertipunktum perl-
anna.
í þeirn amnroníaksaltpétri, sem áburðareinkasala ríkisins
flutti inn 1945, voru 32.5% af köfnunarefni, helmingurinn af
því er saltpéturköfnunarefni, en hinn helmingurinn ammoní-
akköfnunarefni. Sýnishorn af þessum álmrði var fyrst flutt til
landsins haustið 1944.
Ammoníaksaltpéturinn er nær því hvítur að lit. Það er gott
að dreifa honum, en dreifinguna verður að vanda, því að þetta
er sterkur áburður og því liætta á, að hann brenni gróðurinn
ef of mikið al’ honum fellur á bletti. Köfnunarefni hans reynd-
ist í tilraunum síðastliðið sumar að hafa svipað notagildi og
köfnunarefni annarra tilbúinna áburðartegunda, svo sem
brennisteinssúrs-ammoniaks og kalksaltpéturs.
7. Brennisteinssúrt ammoniak.
Þessi áburður er elztur af þeim köfnunarefnisáburðarteg-
undum, sem búnar eru til efnafræðilega. Hann er búinn til eft-
ir tveimur mismunandi aðferðum.
Við eldri aðferðina fæst ammoníakið, sem notað er við fram-
leiðsluna, úr gasi eða gasvatni, í hinu tilfellinu er ammoníakið
framleitt úr lofti o« vatni með Haber-Bosch aðferð, sem áður
er lýst.
Þegar gas er hreinsað í vatni, verður köfnunarefnið, sem er í
gasinu eftir í vatninu. Það er aðallega bundið í ammoníaki. í
nánd við litlar gasstöðvar er hreinsunarvatnið sums staðar not-
að til áburðar á líkan hátt og for, í því geta verið um 2% af
köfnunarefni.
Ammoníakinu er náð úr gasvatninu með því að setja kalk í
það, þá rýkur ammoníakð upp, og er það leitt í brenni-
steinssýru, sem myndar með því brennisteinssúrt-ammoníak
(NH4)2S04. Það er þurrkað og lítur þá út eins og gráhvítt salt.
Við sumar gasstöðvar er gasið, Jtegar tjara og önnur óhrein-
indi hafa verið hreinsuð úr því, leitt gegnum brennisteinssýru,
og verður ammoníakið þá eftir í henni.
Framleiðsla brennisteinssúrs-ammoníaks byrjaði 1856, og