Búfræðingurinn - 01.01.1946, Side 104
102
15ÚFRÆÐ1NGURINN
Prófessor Holger Möllegaard lvefur birt fóðurtilraunir, sem
gerðar voru á árunum 1938—39 á fóðurtilraunastöðinni í Kaup-
mannahöfn. Tilraiunin er birt í Nordisk Jordbrugsforskning,
árg. 1940, bls. 85.
Fóðurtilraunin er gerð með karfamjöl (Rödfiske) og síldar-
mjöl. Telur hann tilbúningi mjölsins mjög ábótavant, þar sem
hráefnið sé látið liggja í þróm frá 6—10 daga — áður en það sé
notað til mjölframleiðslunnar, og sé það því farið að skemmast
af gerjun og rotnun. Tilraunakýrnar voru því mjög tregar til
að éta mjög mikið af mjölinu. Fékk hann þær til að éta 1,2 kg
á dag af karfamjölinu en aðeins 900 gr af síldarmjölinu. Enda
þótt tilraunakýrnar fengjust til þess að éta meira af karfamjöl-
inu telur hann það liafa truflandi áhrif á meltinguna og er
orsökin of mikið steinefnainnihald, sem stafar af rotnun fisks-
ins í hráefninu, svo að steinefna innihaldið verðiir að tiltölu
nreira, samanlagt 11,06% á móti 7,49% í síldarmjölinu.
Eg vil aðeins hér benda á þá einkennilegu niðurstöðu til-
raunanna að því er snertir meltingu steinefnanna. Við fóðrun
með 1,2 kg af karfamjöli varð hún neikvæð (negativ) þ. e.
meira skolaðist burt úr líkamanum af steinefnum með saur-
indum og þvagi (gödningen), heldur en nam steinefnainni-
haldi fóðursins. Við fóðrun með 900 gr af síldarmjöli var stein-
efnameltingin jákvæð (posetiv) kvoti 13,6. En hugsanlegt væri
að hún hefði einnig orðið neikvæð af sama fóðurmagni og not-
að var í karfamjölstilrauninni.
Af þessari tilraun virðist mega draga þá ályktun, að ekki
megi liafa svona mikið af karfamjöli (eða fiskimjöli?) á dag í
fóðurblöndunni handa mjólkurkúm. En þessi fóðurtilraun er
gerð á dönskum kúm sem vega frá 410—450 kg, en íslenzka
meðaltalskýrin er talin vega 350 kg. Ætti hún því að öðru jöfnu
að þola mun minna í fóðurblöndunni af karfamjöli. Lætur
nærri að hlutfallið sé eins og 3:2.
Prófessor Möllegaard álítur fiskimjöl (þ. e. karfamjöl, síldar-
mjöl og annað mjöl úr fiskafurðum) gott eggjahvítufóður og
auk þess sem það inniheldur mikið af hinu nauðsynlega stein-
efni, kalsiumfosfati. En skilyrði þess að þessir góðu eiginleikar
fóðursins notist, sé, að það sé unnið úr óskemmdum hráefnum