Sjómaðurinn - 01.12.1940, Blaðsíða 14

SJÓMAÐURINN
(>
bátinn lians fyrirtaks farkost, dásámlega byggöan
af frægum skipasmiðum!
í Tahaa og víðar á KyrraHafseyjiinum höfum
við Jón fengið að reyna fleiri slíka báta. Þéir fljúga
yfir hafflötinn með allt að 20 milna liraða. Þetta
eru þó alls ekki skemmtisiglingabátar. Þeir flytja
kopra í tonnalali þvert vfir flóann hauda verzlun-
armönnunum dag eftir dag og ár eftir ár. Seglið
það er að eins eilt mjög stóft segl, er búið lil
ýmist úr trjáberki, haglega ófnum eða úr mélpok-
um frá lcaupmönnunum.
Við Jón höfum líka siglt á bálum frá hinum
dreyfðu Marquesaseyjum og Fillipseyjum. Það
er að vísu dálítill munur á bálunum, en þegar
beildin er tekin, er ekki bægt að segja annað en
að allir báíar hinna innfæddu á eyjunum i Kyrra-
hafi séu hinir prýðilegustu. Eg fullyrði, að skii>a-
smiðir okkar i Évrópu gælu lært mikið á þvi að
kynna sér byggingu þeirra.
Vitanlega eru eyjar í Suðurhöfum þar sem hin-
ir innfæddu hafa ekki mikið til brunns að bera
sem sjómenn, og þar eru bátar þeirra beinlínis
broslegir. Þannig er það til dæmis á eyjunni Tim-
or, en þrátt fyrir þetta viljum við balda ]>vi fram.
að við treystum hinum innfæddu á þessum slóð-
um til að standast hverja raun á sjó fullt eins vel
og öðrum, sem meira láta yfir sér sem sjófar-
eridur. Það er hókstaflega undursamlegt hvað þeir
geta á hinum litlu fleylum sinum.
En siglingaferð þeirra er alll önnur en okkar.
Þeir hafa allt aðrar aðferðir. Einn maður eys sjó
stöðugt með holaðri kokoslinetu og margir starfa
sífellt við seglin, en það er staðreynd, sem ekki
er hægl að ganga fram hjá, að þessir frumstæðu
menn fara á farkostum sínum í slæmum veðrum
þær leiðir, sem við myndum telja tvisýnl að fara
á nýtízku Jistisnekkju!
Áður fyrr voru þessir bátar, sem þá voru að
vísu ekki eins fullkomnir og þeir eru nú, notaðir
lil herferða. Nú er lífið um hernað á þessuni slé>ð-
um og bátarnir því eingöngu notaðir lil fiskiferða
eða flutninga. Lengd þeirra er frá 80—90 ensk
fet, þó eru til nokkrir minni bátar, sem hægl er
að fara á allt að 28 mílur á klukkuslund. Við fé
lagarnir liöfum þó aldrei reynt þá ferð, okkur
fannst 19 mílur alveg nóg.
En ég hef talað við perluveiðara frá Tahiti, sem
hefir farið 1000 mílur i svona litlum hál og geys-
aði stormur á hafinu í heila viku. Hið eina sem
hann hafði sér til næringar voru kokoshnetur,
sem hann hafði með sér.
Seglbátar hinna iniifæddu. Seglin eru mjög skrautleg.
Smábátai' frá Nýju Hebrideseyjunum fara stund-
um margar mílur til hafs lil að betla tóbak frá
skipum er fara þar um. Á Fijieyjunum stunda
höfðingjar mjög siglingar sem íþrótt og hafa þeir
oft regluleg kappsiglingamót. Á Salomonseyjim-
um gripur siglingaiþróttin mjög inn i trúarbrögð-
in. Bátarnir er.u skrýddir guðalíkneskjum úr tré
og seglin eru í mörgum fögrum litum. Helgitákn
eru víða slcráð.
Á Salomonseyjunum þykir skipasmiður mjög
mikill heldri maður og er jafnvel litið á hann sem
helgan mann. Hann verður að geta gefið öðcum
fordæmi með góðri liegðan, hann verður að vera
sérfræðingur i mörgum greinum og liann verður
að fasla áður eu hver nýr kjölur er lagður.
Þegar þýðingarmikill meðlimur ættarinnar devr
er bátur hans grafinn með honum og er það al-
veg eins og var á Norðurlöndum á víkingaöldinni
þegar bæði skip og hestar hins látna voru grafin
með liorium.
Hin marglitu segl eru að eins dregin upp á
miklum hátíðisdögum og er þá oft fagurt um að
litast i fjörðum Suðurhafseyjanna.
Enginn skyldi halda að þessir smábátar séu að
eins nolaðir til draumaferða eins og ofl sésl í
kvikmyndum. Þeir eru nauð'syrileg tæki þessa
fólks, eins nauðsvnleg þeim og skipin eru okkur.
(Þýtt). Flækingur.