Morgunblaðið - 01.12.2008, Side 16
!" #
$%
&'( $% )
( *+#, -# $% )
./ "
0 1 "
2
32
#
32
#
/
./ "
0 1
./ "
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Eftir Björgvin Guðmundsson
bjorgvin@mbl.is
„STARFSMENN Glitnis kynntu
fyrir okkur þennan fjárfestingar-
kost. Ég lagði peninga inn í Stím í
þeirri von að hagnast á hlutabréfum í
FL Group og Glitni, sem höfðu lækk-
að mikið. Þessum peningum hef ég
tapað,“ segir Jakob Valgeir Flosa-
son, útgerðarmaður í Bolungarvík
og stjórnarformaður Stíms ehf.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins voru bréfin sem Stím keypti
í FL Group og Glitni fyrir samtals
24,8 milljarða króna í eigu Glitnis
sjálfs. Bankinn hafði verið að kaupa
mikið magn af bréfum í þessum fé-
lögum seint á síðasta ári sem erfitt
var að losna við. Ekki hafa fengist
upplýsingar í hvaða tilgangi bréfin
voru keypt.
Aðrir hluthafar Stíms sem Morg-
unblaðið ræddi við í gær sögðu að
starfsmenn Glitnis hefðu haft frum-
kvæði að því að kynna þeim þessa
fjárfestingu. Búið var að fjármagna
Stím til næstu tólf mánaða í nóvem-
ber á síðasta ári. Hver fjárfestir
þurfti að leggja til 20% eigið fé en
restin var fengin að láni. Sem dæmi
þurfti Jakob Valgeir að leggja sjálf-
ur um 400 milljónir króna í þessa
fjárfestingu. Hins vegar myndu hlut-
hafar Stíms hagnast vel ef bréf fé-
laganna tveggja, FL og Glitnis,
hækkuðu aftur.
Stærsti eigandinn í Stími er Glitn-
ir. Það tókst ekki að selja fleiri fjár-
festum hlut í félaginu svo bankinn
sat uppi með tæp 33% en ætlaði að
losa um þann hlut síðar. Þetta hefur
vakið upp spurningar um tilkynn-
ingaskyldu til Kauphallar Íslands,
sem verður skoðað á þeim vettvangi í
dag.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sölumenn Starfsmenn Glitnis voru fengnir til þess að selja fjárfestum Stím.
Stím stofnað til að
losa Glitni við bréfin
Stím að stærstum hluta í eigu Glitnis sjálfs en einnig fjárfesta
16 FréttirVIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 1. DESEMBER 2008
ÞETTA HELST ...
● ÞÝSKIR bankar áforma að mynda
samtök lánardrottna íslensku bank-
anna í þeirri von að með þeim hætti
náist að innheimta stærri hluta en
ella af þeim fjármunum, sem ís-
lensku bankarnir skulda í útlöndum.
Slík samtök myndu endurskipuleggja
lánin til íslensku bankanna, afskrifa
hluta þeirra og lengja önnur. Skuld-
uðu íslensku bankarnir þýskum
bönkum um 3.000 milljarða króna
þegar þeir hrundu. gummi@mbl.is
Samtök kröfuhafa
● ENGIN ákvörð-
un var tekin á
fundi olíu-
málaráðherra
OPEC-ríkjanna í
Kaíró um helgina
um að draga úr ol-
íuframleiðslu
þrátt fyrir mikla
verðlækkun að
undanförnu.
Chakib Khelil, forseti OPEC, sagði
eftir fundinn að samtökin hefðu
áhyggjur af veikingu heimshagkerf-
isins og áhrifin sem það hefði á olíu-
verð. Fyrir helgi var verð á olíufati um
54 dalir. gummi@mbl.is
Ekki dregið úr fram-
leiðslu um sinn FRÉTTASKÝRING
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
HALLI ríkissjóðs til ársloka 2011
verður nærri 470 milljörðum miðað
við spá Alþjóðagjaldeyrissjóðsins.
Þar af er gert ráð fyrir því að halli
ríkissjóðs á næsta ári nemi um 200
milljörðum króna. Fram hefur komið
að fjármagna eigi hallareksturinn
með útgáfu skuldabréfa innanlands
og sé ætlunin sú að bréfin verði verð-
tryggð og til fimm ára.
Sé gert ráð fyrir því að bréfin beri
5% vexti, sem er varlega áætlað,
mun vaxtakostnaður því vera um 280
milljarðar króna og heildarkostnað-
ur vegna hallarekstursins því um 750
milljarðar.
Eins og áður hefur komið fram kost-
ar endurfjármögnun viðskiptabank-
anna þriggja ríkið 385 milljarða
króna og endurfjármögnun seðla-
bankans 150 milljarða til viðbótar.
Þá hefur ríkið tekið á sig ábyrgðir
vegna Icesave innstæðna í Hollandi
og Bretlandi og munu ríkisstjórnir
þeirra landa lána íslenska ríkinu fyr-
ir þeim ábyrgðum. Óljóst er hins
vegar hvað íslenska ríkið mun þurfa
að greiða vegna þessa, en það ræðst
af því hve mikið fæst úr þrotabúi
Landsbankans. Hefur verið slegið á
að endanlegur kostnaður gæti orðið
á bilinu 50-250 milljarðar.
Allt að 2.750 milljarðar
Samtals nemur fjármögnunarþörf
ríkisins á næstu árum vegna þessara
þátta tæplega 1.700 milljörðum
króna og verður þörfinni mætt með
lántökum. Í kortinu hér fyrir ofan er
reynt að slá tölu á vaxtakostnað
vegna þessa, en hann fer jú eftir
þeim kjörum sem ríkinu bjóðast þeg-
ar farið verður í útgáfu skuldabréfa.
Er miðað við þá ávöxtunarkröfu sem
nú er á ríkisskuldabréfum en hún er
um 13% fyrir tíu ára bréf og um 17%
fyrir fimm ára bréf. Í versta falli
gæti heildarkostnaður orðið um
2.750 milljarðar króna. Er þá gert
ráð fyrir að greiða þurfi 250 millj-
arða vegna Icesave og að skulda-
bréfaútgáfa vegna endurfjármögn-
unar bankanna og Seðlabankans
verði til tíu ára með 13% ávöxtunar-
kröfu.
Halli ríkissjóðs 470 millj-
arðar til ársins 2011
Fjármagnaður með skuldabréfaútgáfu og gæti kostnaður orðið 750 milljarðar
! "#"
$%%
*# /
*# /
0/+
15 &
6
6
#, 7%%
89
# %
# %
# %
# %
# %
/ : /: ;
/ :
/ $ #,
/ : <
+ /
!"#!$"" %
"=%
% %% :% =
/
"=%
% %% :% =
/
( )
> $
: >/: / "=%
# %% /, 2 1? @4 % =
MARGAR ástæð-
ur eru fyrir þeim
halla, sem Al-
þjóðagjaldeyr-
issjóðurinn gerir
ráð fyrir að verði
á rekstri rík-
issjóðs á næstu
árum. Tekjur
ríkisins munu
óhjákvæmilega
dragast saman,
en spáð er miklum samdrætti í
efnahagslífinu, sérstaklega á næsta
ári. Gerir sjóðurinn ráð fyrir því að
einkaneysla dragist saman um
19,7%, samneysla um 23,7% og fjár-
festing um 33,6%.
Þá munu útgjöld aukast á sumum
sviðum, einkum vegna greiðslu á
atvinnuleysisbótum. Gerir sjóð-
urinn ráð fyrir því að árið 2009
verði atvinnuleysi 5,7%, 6,9% árið
2010 og 5,4% árið 2011. Upp úr því
fari hins vegar að rofa til.
Árið 2011 spáir sjóðurinn 4,5%
hagvexti, aukningu á einka- og
samneyslu og 2% verðbólgu. Af-
gangur verði kominn á rekstur rík-
issjóðs árið 2013 og skuldir ríkisins
komnar niður í 92,6% af landsfram-
leiðslu miðað við 108,9% í ár.
Spáir harðri
lendingu
Spá IMF spáir
miklum samdrætti.
TAP móðurfélags Atorku á fyrstu
níu mánuðum ársins nam 6,3 millj-
örðum króna, samanborið við 6,7
milljarða króna hagnað á sama
tímabili í fyrra.
Heildareignir í lok september
voru 58,2 milljarðar króna, sam-
anborið við 62,3 milljarða í upphafi
árs. Þá lækkaði eigið fé móð-
urfélagsins úr 23,4 milljörðum í
14,6 milljarða á árinu. Eiginfjár-
hlutfall var í lok september 25,1%,
en var 37,5% í upphafi árs.
Tap á samstæðureikningi Atorku
var 11,4 milljarðar króna á fyrstu
níu mánuðum ársins, samanborið
við 2,5 milljarða króna hagnað á
sama tímabili í fyrra. Heildareignir
í lok september voru 129,1 millj-
arður króna, en voru 103,7 millj-
arðar í upphafi árs. Eigið fé var 9,1
milljarður í upphafi árs en 189,4
milljónir í lok september.
Ákveðið hefur verið að skrá fé-
lagið úr Kauphöll Íslands hinn 5.
desember næstkomandi og er unnið
að endurfjármögnun skulda félags-
ins í samvinnu við viðskiptabanka.
Segir í tilkynningu að stærstan
hluta af tapi samstæðunnar megi
rekja til mikillar veikingar á gengi
krónunnar. Þá hafi neikvæð þróun
á hlutabréfamarkaði haft neikvæð
áhrif á afkomu félagsins.
bjarni@mbl.is
Tapar 6,3
milljörðum
Tapaði Móðurfélag Atorku tapaði 2,3
milljörðum króna á þriðja ársfjórðungi.
Gengi krónunnar
leikur Atorku illa
● DELOITTE endurskoðunarfyr-
irtækið, sem skipað hefur verið til-
sjónaraðili með búi bresku keðj-
unnar Woolworth’s, hefur fengið á
annan tug fyrirspurna um hugsanleg
kaup á félaginu. Meðal hugsanlegra
kaupenda er kaupsýslumaðurinn
Theo Paphitis, en Baugur á um 10%
í Woolworth’s. gummi@mbl.is
Mikill áhugi sagður á
Woolworth’s
Jakob Valgeir Flosason gat ekki
sagt til um af hverju hann hefur
verið einn í stjórn Stím frá stofn-
un í nóvember (hét áður FS37).
Þannig hefði það bara verið.
Hann segist ekki hafa fengið
neina þóknun fyrir að kaupa í
Stím og hafi ekki lánað nafn sitt
fyrir aðra.
Hann viti hverjir Jón Ásgeir
Jóhannesson og Hannes Smára-
son eru en hafi aldrei hitt þá, tal-
að við þá eða sent þeim tölvu-
póst. „Ég hef aldrei átt nein
samskipti við þá og efast um að
þeir þekki mig á götu.“
Enginn leppur
JAKOB Valgeir
Flosason segist
hafa ákveðið að
greina frá við-
skiptum sínum
við Landsbank-
ann til að koma í
veg fyrir að
hægt verði að sá
fleiri fræjum tor-
tryggni í sinn
garð vegna um-
svifa sinna.
Hann undrast að bankaleynd
hafi verið brotin með birtingu um
lánamál Stíms ehf. og fleiri félaga
í Morgunblaðinu sunnudaginn 23.
nóvember sl.
Í tilkynningu sem hann sendi
fjölmiðlum á laugardaginn segir
hann þetta hljóta að vera öllum
þeim sem stunda fjárfestingar og
viðskipti hjá bankastofnunum mik-
ið áhyggjuefni.
Hækkað um tíu milljarða
„Í ljósi þessa hef ég ákveðið að
upplýsa um lánastöður fyrirtækja í
minni eigu að öllu leyti eða hluta
sem eru í viðskiptum við Lands-
bankann. Samtals er um að ræða
sjö fyrirtæki og þar á meðal er
fiskvinnslufyrirtækið Jakob Val-
geir ehf. sem er einn stærsti at-
vinnurekandi á Bolungarvík. Um
er að ræða erlend lán og miðað við
gengi íslensku krónunnar nema
lán þessara félaga nú rúmlega 19
milljörðum króna. Fyrir einu ári
námu þessar skuldir rúmum 8,5
milljörðum króna. Skuldir þessara
félaga hafa því hækkað um rúma
10 milljarða króna á einu ári
vegna gengisþróunar,“ segir í til-
kynningunni.
Skuldar
19 millj-
arða
Opinberar skuldir
við Landsbanka
Jakob Valgeir
Flosason