Ársrit Stjörnufélagsins - 01.01.1929, Blaðsíða 37

STJARNAN
VITURLEG UPPREISN
35
brevta þeim; anda afskiftaseminnar, anda þann, sem eyðir feg-
urð, vináttu og sarnúð. Viturleg uppreisn á að rísa gegn hleypi-
dómum, því þeir binda, takmarka og bæla niður. Sjáið fjallið
þegar himininn er heiður, hversu fagurt það er, hreint og tign-
arlegt. En um leið og ský svífur fyrir sólu breytist það, það
dökknar, missir alla fegurð, alla sína dansandi kæti og allan
mátt. Hleypidómarnir eru sem skýið. Viturleg uppreisn á að
rísa gegn ofríkinu, sem kúgar og beygir liugann, sálina og hjart-
að. Hún á að rísa gegn allri yfirdrottnun, jafnt hins vitra sém
hins fávísa, þvi drottnunargirnin eyðir umburðarlyndi og vill
umhverfa og breyla sálum annara manna. Viturleg uppreisn á
að beinast gegn allri óbeit og liatri og allri sjálfsánægju, því
það eru alt hindranir, sem leiða af sjer sorg og þjáning, sem
fylgir því að fjötrast á hjól lífs og dauða. P2f viturleg uppreisn
býr í sálum yðar, þá glæðir hún fyrst og fremst sköpunarmátt
yðar og' styrkir ásetning jrðar til að öðlast það sem þjer girn-
ist, hún glæðir lífsfjör yðar, uns þjer hafið náð lausn. Þróunin
er í sjálfu sjer viturleg uppreisn og sje henni rjettilega beitt,
mun hún lejrsa yður af hjóli lífs og dauða.
Hjer um daginn var jeg á gangi úti á víðavangi, liimininn
var lieiður og landslagið yndislega fagurt. Alt í einu skall á
stormur og svart ský dró yfir. Dúfurnar flugu upp af trjánum
og andæfðu veðrinu, kvökuðu af gleði og flugu á brott frá ský-
inu. Þannig er sá maður er lausninni hefir náð, frjáls eins og
fuglar himinsins, óháður lífi og dauða, og ofar draumum guð-
anna sjálfra. Þvi jafnvel guðirnir eru í viðjum lífs og dauða. En
skýið er líkt þeim manni, sem ekki hefir náð lausn, rekinn á-
fram, eltur og ofsóttur af hjóli lífs og dauða, liinu ósýnilega
lijóli, sem snýst óaflátanlega, skapandi sorg og sviða. Hinn hugs-
unarlausi, óreyndi og fávísi er líkur skýinu, því hann hefir ekki
sett sjer markmið, liann veit ekki hvað hann vill, þrá hans er
óljós og hann efast um takmarkið. Þar sem jeg sat undir trjenu
aússí jeg að jeg var frjáls eins og dúfan, og þegar þjer hafið
öðlast ríkið og opnað hliðið, sem liggur til friðar og lausnar,
þá efist þjer ekki framar um takmarkið, eða yðar eigin sköp-
unarmátt og fullkomnun.
Síðan jeg' öðlaðist lausnina, — jeg segi þetta ekki til þess
að sannfæra yður um þetta, eða til þess að binda yður eða
breyta skoðunum yðar, — síðan jeg hefi öðlast frelsið, siðan
jeg liefi bergt á lind gleðinnar hefir mig auðvitað langað til að
þjer nytuð líka hins hressandi hreinleiks og fegurðar, nytuð
líka útsýnisins, sem fugl er sleppur úr búri út í víðbláan geim-
inn. Jeg mundi afmá örlög yðar ef jeg gæti, því þjer eruð
bundnir af þeim eins og fugl, sem hefir verið veiddur í net og