Ársrit Stjörnufélagsins - 01.01.1929, Side 52
50
ERINDI FLUTT í LONDON
STJARNAN
leiðtogi nema hann sjálfur. Ekkert liimnariki nje helvíti, ekkert
gott nje ilt er til, nema það, sem maðurinn skapar sjer sjálfur;
þess vegna stendur liann sjálfum sjer reikningsskap, og engum
öðrum.
Áður en þjer samþykkið nokkuð af þessu, eða rjettara
sagt, áður en þjer farið að rannsaka þetta, vildi jeg mega ráða
yður til að losa yður, að minsla kosti í kvöld, við lileypidóma,
þvi að hleypidómar eru sem skuggi í fjallshlíð, eins og ský á
heiðum hiinni. Hleypidóinar spilla huganum svo hann verður
ófær til að skilja. Hleypidómar eru sem hlöð er falla á vor-
degi og eru fótumtroðin og eyðilögð. Því verður sá hugur, sem
þráir að þekkja lífið, að vera hleypidómalaus. Sá hugur, sem
er gagntekinn af þrá eftir þekkingu á lífinu, má ekki vera fyrir
fram bundinn, þröngur og lakmarkaður.
Til þess að skilja lífið, sem er sannleikur og til þess að skilja
að sjerhver yðar á aðeins að standa sjálfum sjer reikningskap og
engam öðrum, má liugur yðar ekki vera hlutdrægur eða lilað-
inn erfðakenningum. Þjer eigið engum öðrum að standa reikn-
ingsskap, engu ytra máttarvaldi nje guðum, engum andlegum
leiðtoga nje yfirmannlegum guðdómi.
Jeg er nýkominn úr 7000 mílna langri ferð, heima í ætt-
landi minu. Þar heimsótti jeg margar horgir, og átti tal við
fjölda fólks. Þar er mjög erfitt að fá hugina til að skilja og
skynja hleypidómalaust. Því í Austurlöndum erum vjer elcki
síður en annarstaðar lilaðnir erfðakenningum; og þegar þær
eru látnar hafa álirif á dómgreindina, þá spilla þær huganum.
Erfðakenningar eru nauðsynlegar á meðan þjer notið þær sem
hækjur, erfðakenningar eru góðar lianda börnum, en vjer er-
um ekki lengur börn. Vjer eigum liuga, sem getur liugsað skýrt,
og hjarta sem getur búið yfir lireinum tilfinningum og vjer
verðum að meta hlutina eftir því, hvers virði þeir eru, án þess
að vera hlutdrægir vegna einliverrar trúar, sem oss sjálfum er
kær. Flestir hinda lífið við trúarskoðanir og siðferðilegar erfða-
kenningar, þess vegna er líf þeirra innilokað, ógæfusamt og tak-
markað. Það er eins og ef þjer ættuð að bera vatn í hripum,
eða grípa vindinn með lófunum. Þetta gera allir menn. Binda
líf sitt við trúarkerfi, kreddur og kennisetningar. En til þess
að þjer skiljið það, sem jeg ætla að segja í kvöld, vildi jeg að
þjer hefðuð enga slika lileypidóma. Þvi að jeg held því fram,
að til þess að lifa lireinu og göfugu lifi, sje ekki nauðsjmlegt
að hafa neina trú.
Þetta er ekkert nýtt, því ekkert er nýtt undir sólinni. En það
er nýtt liverjuin þeim, sem uppgötvar það, og jeg liefi uppgötvað.
Jeg segi það án alls sjálfsþótta í hjartans auðmýkt. Jeg liefi