Morgunblaðið - 03.01.2009, Blaðsíða 48

48 MenningFÓLK
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. JANÚAR 2009
 Vart varð þverfótað fyrir stjörn-
um þegar X-Factor stjarnan fær-
eyska, Jógvan Hansen, hélt á upp
þrítugsafmæli sitt á Hressó á
þriðjudaginn. Á meðal þeirra sem
heiðruðu Jógvan voru Hara-systur,
þær Hildur og Rakel Magnúsdætur
sem lutu í lægra haldi fyrir Jógvani
í X-Factor, Ragnhildur Steinunn
sjónvarpskona sem fékk það óþveg-
ið í Áramótaskaupinu, Halla Vil-
hjálmsdóttir leikkona, Friðrik Óm-
ar Evróvisjónfari, Hera Björk
söngkona og svo þeir Sigurjón
Brink og Hreimur sem sungu af-
mælisbarninu til heilla. Síðast en
ekki síst voru mættir foreldrar
Jógvans, þau Helgi Hansen og Ása
Hansen sem komu hingað frá Fær-
eyjum til að vera viðstödd afmæli
sonar síns.
X-Factor stjarna
fagnar þrítugsafmæli
Fólk
„ÞETTA er áramótaþátturinn okkar og frá-
brugðinn að því leyti að þar verða hátt í 20 gestir
og ekki af lakara taginu. Ég nefni doktorarna tvo,
Kára Stefánsson og Ármann Jakobsson, svo rak
inn nefið landslið íslenskra tónlistarmanna og rit-
höfunda. Nægir að nefna Jakob Frímann Magn-
ússon, Björn Jörund, Megas, Guðberg Bergsson,
Bubba og Þórarin Eldjárn. Meira að segja Hall-
björn Hjartarson var í bænum. Svo voru nokkrir
stjórnmálamenn á vappi í húsinu og við sáum okk-
ur leik á borði og buðum t.d. Birgi Ármannssyni,
Jóhönnu Sigurðardóttur og Bjarna Harðarsyni að
vera með,“ segir Karl Th. Birgisson, stjórnandi
spurningaþáttarins Orð skulu standa sem er á
dagskrá Rásar 1 í dag kl. 16.10. Eins og upptaln-
ing Karls gefur til kynna verður þátturinn ein-
staklega glæsilegur og mannmargur að þessu
sinni en hvernig fór þáttastjórnandi eiginlega að
því að koma öllu þessu fólki fyrir í hljóðverinu?
„Það var mikill handagangur í öskjunni og ekki
eins mikil regla á hlutunum og endranær. Við
náðum til dæmis ekki að fá svör við öllum spurn-
ingum þegar allir töluðu hver í kapp við annan.
Svo lenti ég satt að segja í svolitlum vandræðum
þegar Jóhanna og Birgir fóru að munnhöggvast.
Það var eins og væri að nálgast kosningar.“
Mætti ekki segja að toppnum sé náð?
„Þetta er hápunkturinn að því leyti að ég held
að við gerum þetta aldrei aftur. Við erum að ljúka
okkar sjöunda vetri við mjög góðar viðtökur, en
svona þáttur verður varla settur saman aftur. Og
líklega ekki í íslensku útvarpi, ef því er að skipta.“
Tímamótaþáttur í íslensku útvarpi
Á toppnum Karl Th. Birgisson er spyrill og höf-
undur spurninga í þættinum Orð skulu standa.
 Í nýlegri bók eftir John Niven,
sem starfaði sem A&R maður hjá
London Records (A&R er sá sem
leitar uppi tónlist fyrir útgáfufyr-
irtæki), fer hann hörðum orðum um
útgáfuheiminn breska, svo hörðum
orðum að mörgum finnst nóg um.
Af lýsingum í bókinni, „Kill you Fri-
ends“, má ráða að alla jafna fyrirlíti
starfsfólk útgáfufyrirtækja (út-
úrdópaðir geðsjúklingar upp til
hópa) listamenn og tónlist þeirra; í
raun finnist þeim listamenn illa
gefnir iðjuleysingjar og sífellt til
trafala. Meðal hljómsveita sem
nefndar eru í bókinni, án þess þó að
fjallað sé um þær frekar, eru ís-
lensku sveitirnar Ragga and the
Jack Magic Orchestra (Ragnhildur
Gísladóttir og Jakob Magnússon),
Gus Gus og Bellatrix, en allar voru
þessar sveitir að reyna að koma sér
á framfæri í Bretlandi á þeim tíma
sem bókin fjallar um.
Listamenn til trafala
 Leikritið Dubbeldusch eftir
Björn Hlyn Haraldsson verður aft-
ur tekið til sýninga en nú í Hafn-
arfjarðarleikhúsinu og verður
fyrsta sýningin leikin eftir ná-
kvæmlega viku. Verkið var áður
sett á svið af Leikfélagi Akureyrar
á síðasta leikári og hlaut ágætis
dóma. Björn Hlynur er bæði höf-
undur og leikstjóri verksins en
Hilmar Jónsson leikur aðal-
hlutverkið. Hlutverkaskipan þeirra
Björns Hlyns og Hilmars er hins
vegar þveröfug í Þjóðleikhúsinu
um þessar mundir því þar er það
Hilmar sem leikstýrir Birni Hlyni í
Sumarljósi. Af öðrum leikurum
Dubbeldusch má nefna Hörpu Arn-
ardóttur, Davíð Guðbrandsson og
Maríu Hebu Þorkelsdóttur.
Dubbeldusch Björns
Hlyns í Hafnarfirði
Eftir Jóhann Bjarna Kolbeinsson
jbk@mbl.is
„ÞETTA er nú bara eins og með svo margt annað -
maður dettur inn í þetta. Svo kemst maður bara að
því að maður leysir sum verkefni betur en aðrir,“
segir tónskáldið Veigar Margeirsson þegar hann
er spurður hvers vegna hann hafi farið að semja
tónlist fyrir bandarískar kvik-
myndaauglýsingar - svokallaða
„trailera“.
Veigar hefur verið búsettur í
Los Angeles í tíu ár, og hefur
sérhæft sig í slíkri tónlist und-
anfarin ár. Aðspurður segist
honum líka starfið vel.
„Þetta er mjög hröð vinna, og
það er oft mikil óreiða og stress.
En samt er þetta skipulagt
stress. Heima á Íslandi
neyðast menn til að
vera þúsund þjala smiðir í öllu, auglýs-
ingagerðarmenn skjóta sjálfir, klippa
sjálfir og svo framvegis. Hér er þetta
miklu afmarkaðara, ákveðnir menn
leikstýra, aðrir skjóta, enn aðrir
klippa o.s.frv. Svo er líka nokkuð
mikil sérhæfing innan tónlistar-
innar líka.“
Trukkið í Batman
Veigar er klassískt menntað
tónskáld og semur því aðallega
svokallaða sinfóníska tónlist.
„Þegar það vantar hipp-hopp eða
rokk er hringt í aðra, þó maður
þurfi vissulega að geta hent sér í
öll hlutverk. En hér er mikil sér-
hæfing,“ útskýrir hann.
Ólíkt því sem margir eflaust
halda er sjaldnast sama tón-
listin í auglýsingum fyrir
kvikmynd, og svo í myndinni
sjálfri. „Það er yfirleitt aldrei
þannig og það eru nokkrar
ástæður fyrir því. Þegar ver-
ið er að gera trailerana er oft
verið að semja tónlistina og
taka hana upp á sama tíma,
og leggja lokahönd á mynd-
ina. Önnur ástæða er sú að
trailer-bransinn snýst um að
selja myndina eins vel og
hægt er. Það má heyra ágætt
dæmi um þetta í Batman
Begins „trailernum“ sem ég
vann við. Þá krafðist leik-
stjórinn Christopher Nolan
þess að það yrði bara notuð
tónlist úr myndinni, og ekk-
ert annað. Nolan nýtur nægilega mikillar virðingar
og hefur vald og aðstöðu til að gera það sem hann
vill. En samt vantaði lag í lokin til þess að gefa hon-
um (trailernum) svolítið trukk, eins og flestir trai-
lerar enda. Þannig að ég þurfti að taka stefið úr
myndinni og gera nýja útgáfu af því sem var betri
út frá markaðslegum sjónarmiðum,“ segir Veigar,
en stefið var hljóðritað upp á nýtt, með fullskipaðri
sinfóníuhljómsveit.
Nafnið á skjánum
Hvað vinnuferlið varðar segir Veigar að oftast sé
búið að ákveða fyrirfram hvernig tónlistin eigi að
hljóma. „Yfirleitt er hringt í mann og sagt að verið
sé að gera mynd sem sé svona og svona, og oftast
er fyrirséð hvernig tónlistin á að vera - hvaða
markhóps er verið að höfða til. Þannig að oft hefur
maður ekki mikið svigrúm til að gera eitthvað nýtt
og flott, þótt maður fái stundum frjálsar hendur.
En það er því miður ekki algengt, það er svo mikið
í húfi fyrir kvikmyndaverin, fjárhagslega séð.“
Þá segir Veigar orðið algengara að tónlistin sé
fyrst samin, og „trailerinn“ svo klipptur saman við
hana. „En hitt finnst mér reyndar skemmtilegra,
að fá „trailerinn“ og setja tónlist við hann.“
Veigar fæst þó ekki eingöngu við trailera, því
hann hefur gert nokkuð af því að semja tónlist fyrir
heilar kvikmyndir, til dæmis íslensku myndina
Köld slóð og bandarískar sjónvarpsmyndir. Hann
segir annars fremur lítið um að menn semji bæði
fyrir „trailera“ og heilar myndir. „Það er reyndar
svolítið misjafnt, ég geri alltaf tónlist fyrir eina og
eina mynd, en menn eru svolítið hólfaðir niður
hérna, og það er mikil sérhæfing,“ segir hann en
bætir því við að vissulega fái menn meira „kredit“
fyrir að semja tónlist fyrir heilar myndir. „En mér
finnst hvort tveggja skemmtilegt, og það eru nú
margar leiðir til til þess að fá klapp á bakið. En jú
jú, vissulega birtist nafnið manns á skjánum ef
maður semur tónlist fyrir heila mynd,“ segir hann
og hlær.
Vinnur fyrir kaupinu
Veigar fæst ekki eingöngu við kvikmyndatónlist
því hann hefur líka samið tónlist fyrir auglýsingar
hér heima og erlendis, og skemmst er að minnast
umdeildra auglýsinga Símans sem sýndu síðustu
kvöldmáltíðina í nýju samhengi.
„Mér finnst gaman að gera sitt lítið af hverju. En
kosturinn við „trailerana“ er kannski sá að verk-
efnin eru fljótunnin, það getur tekið fleiri mánuði
að semja tónlist fyrir bíómynd, en trailer tekur frá
24 tímum upp í mánuð - yfirleitt er það svona vika.“
En fyrir hvaða trailera hefur Veigar fengið
mesta athygli?
„Það var trúlega Lord Of The Rings: The
Two Towers „trailerinn“, það var líklega
stærsta verkefni sem ég hef fengið í
því. Svo fékk ég náttúrulega tölu-
verða athygli fyrir að vinna að Bat-
man Begins.“
Hvað næstu verkefni varðar
segir Veigar þau bæði fjölmörg
og stór. „Ég er til dæmis að
vinna að trailer fyrir næstu
mynd Renée Zellweger sem
heitir Case 39, og lítur reynd-
ar ekkert alltof vel út,“ segir
hann og hlær. „En það er nú
eiginlega þannig að þeim
mun lélegri sem myndin er,
þeim mun mikilvægara er
að ég standi mig.“
En hvernig er það - er
þetta ekki nokkuð vel
borguð vinna?
„Jú, hún getur verið
það, en það getur verið
mikill munur á milli verk-
efna. En ég get hins veg-
ar alveg sagt þér að í
hverju einasta verkefni
er maður látinn vinna
fyrir kaupinu sínu. Press-
an er rosaleg, og ef mað-
ur klikkar á „deadline“
einu sinni, þá er maður
búinn að vera. Þannig að
ég reyni alltaf að vera á
undan áætlun.“
Í skúr á bak við hús
Eins og áður segir hef-
ur Veigar búið í Los Ang-
eles í tíu ár, en þegar
hann bjó á Íslandi gat
hann sér meðal annars
gott orð sem meðlimur Milljónamæringanna, auk
þess sem hann spilaði töluvert með Mezzoforte.
„Svo fór ég að læra í Boston og síðan í Miami þar
sem ég tók master í tónsmíðum og útsetningum.
Síðan kom ég hingað í eins árs nám í kvikmynda-
tónsmíðum, árið 1998, en þetta eina ár er orðið að
tíu. Ég segi stundum að ég hafi menntað mig út í
horn, tækifærin eru bara fleiri hér en heima, þótt
mér finnist reyndar alltaf gaman að vera með í því
sem er að gerast á Íslandi,“ segir Veigar.
„Maður má ekki gleyma sér í Hollywood, og ég
held að ég verði ekki hér til eilífðarnóns. Ég á ís-
lenska konu og íslensk börn, og við förum tvisvar
til þrisvar á ári heim. En draumurinn er kannski að
fá sér bara sumarbústað við Elliðavatn með stúdíó
úti í skúr á bak við hús.“
Tónlist fyrir „trailera“
 Veigar Margeirsson semur tónlist fyrir sumar af stærstu kvikmyndum Holly-
wood  „Því lélegri sem myndin er, þeim mun mikilvægara er að ég standi mig“
Atonement
The Da Vinci Code
A History Of Violence
Ocean’s Eleven
Ocean’s Twelve
Black Hawk Down
Batman Begins
Hidalgo
Cellular
Alexander
Kill Bill Volume 2
L.O.T.R.: The Two Towers
Stórmyndir sem Veigar hefur unnið að
Ævintýri Úr Lord Of The Rings: The Two Towers.
Veigar
Margeirsson
Stórmynd Veigar samdi m.a. tónlistina við
kvikmyndina Batman Begins árið 2005.
www.veigar.com