Morgunblaðið - 02.07.2009, Blaðsíða 8
8 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. JÚLÍ 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Bergþóru Njálu
Guðmundsdóttur
ben@mbl.is
ÚTLIT er fyrir að svokallaður af-
dráttarskattur, sem lagður er á
vaxtatekjur erlendra lánveitenda í
nýsamþykktum lögum frá Alþingi,
leggist fyrst og fremst á íslensk fyr-
irtæki, vegna ákvæðis sem er að
finna í nánast öllum slíkum lána-
samningum. Þá gætu lögin þrengt
að lánamöguleikum erlendis hjá ís-
lenskum fyrirtækjum í framtíðinni.
Í lögunum, sem samþykkt voru á
mánudag, er ákvæði um 15% af-
dráttarskatt, þ.e. skatt sem leggst á
vexti, sem erlend fyrirtæki og aðrir
sem hafa takmarkaða skattskyldu á
Íslandi, fá greidda hér á landi. End-
urskoðunarskrifstofurnar Deloitte,
KPMG og Pricewaterhouse-
Coopers, hafa í sameiningu bent á
að skattlagningin muni fyrst og
fremst leiða til aukins kostnaðar
fyrir íslensk fyrirtæki sem taka lán
erlendis. Í nánast öllum slíkum
lánasamningum sé sk. „gross-up“
ákvæði, þar sem kveðið er á um að
lántakandinn (íslensku fyrirtækin)
muni standa undir afdráttarsköttum
sem lagðir verða á vaxtagreiðslur af
lánunum.
„Það hefur vafalaust ekki þótt
mikið mál að skrifa undir þetta
ákvæði þegar við bjuggum við stöð-
ugt skatta- og efnahagsumhverfi,“
segir Gunnar Egilsson, lögfræð-
ingur hjá Deloitte. „En núna þýðir
þetta að íslenskir lántakendur munu
halda þessum skatti eftir af sínum
vaxtagreiðslum, greiða hann til rík-
issjóðs og greiða svo annað eins til
viðbótar til lánveitandans.“
Gert er ráð fyrir staðgreiðslu
þessa afdráttarskatts, en endur-
skoðunarskrifstofurnar benda á að
það gæti orðið flókið í framkvæmd
þar sem munur sé á brúttó– og
nettóvaxtatekjum hins erlenda lán-
veitanda. „Meginreglan er sú að
draga má frá kostnaðinn sem féll til
við að afla vaxtateknanna,“ útskýrir
Gunnar. Erlendu lánveitendurnir
hafi yfirleitt tekið lán á hagstæðum
vöxtum og lánað þau áfram á hærri
vöxtum. Tekjur þeirra séu til komn-
ar vegna vaxtamunarins, en hann sé
oftast aðeins um 5% af þeim vöxtum
sem íslensku fyrirtækin greiða. „Sá
sem greiðir vextina hefur engar
upplýsingar um hvaða kostnaði lán-
veitandinn varð fyrir við að afla
þessara vaxtatekna.“
Niðurstaðan verði sú að íslensku
fyrirtækin haldi eftir 15% skatti af
vöxtunum öllum, en ekki vaxtamun-
inum eins og eðlilegt væri, og vegna
„gross-up“ ákvæðisins fellur því
hærri upphæð á þau en ella.
Lánveitandinn á grænni grein
Í þeim tilfellum þar sem gerðir
hafa verið tvísköttunarsamningar
við ríki lánveitandans flækist málið
enn frekar. Í þeim er kveðið á um
hámarks afdráttarskatta sem
stjórnvöldum er heimilt að leggja á
vaxtatekjur lánveitenda í samnings-
landinu. Að sögn Gunnars eru þeir
yfirleitt á bilinu 0–10%, sem myndi
því hafa áhrif til lækkunar skattsins
í þeim tilfellum. En þar með er sag-
an ekki öll. „Að öllu jöfnu er í tví-
sköttunarsamningum úrlausn fyrir
þá sem lenda í tvísköttun. Þá fá þeir
skattaívilnun heima fyrir, jafnvel
þótt þeir séu búnir að fá þennan
kostnað greiddan frá íslenska lán-
takandanum.“ Málin séu í sjálfu sér
ótengd, því annars vegar sé um að
ræða skatt sem lánveitandinn greið-
ir og hins vegar eins konar skaða-
bætur sem lántakinn greiðir. Gunn-
ar segir þó að lánveitandinn fengi
ekki meira endurgreitt en sem
næmi þeim skatti, sem hefði verið
lagður heima fyrir á nettó vaxta-
hagnað, þ.e. vaxtamuninn.
Eykur byrði fyrirtækja
Sérstakt ákvæði í nær öllum lánasamningum kveður á um að lántakandi beri
kostnað af skatti á vaxtatekjur Staðgreiðsla yrði af brúttó-hagnaði en ekki nettó
Morgunblaðið/RAX
Lánin Lánafyrirtæki í útlöndum eru nær alltaf tryggð í lánasamningum gegn skatti á vaxtatekjur þeirra hér svo kostnaðurinn lendir á Íslendingum.
Nýr skattur á vaxtatekjur er-
lendra lánveitenda hérlendis
lendir í raun á íslenskum fyr-
irtækjum og þrengir lánamögu-
leika, segja sérfræðingar endur-
skoðunarskrifstofa.
Eftir Sigtrygg Sigtryggsson
sisi@mbl.is
TÍÐ var almennt hagstæð í nýliðn-
um júní, hiti var yfir meðallagi um
land allt, en úrkoma heldur undir
meðallagi. Lengst af var hægviðra-
samt og þarf að fara rúmlega 40 ár
aftur í tímann eða til 1963 til að finna
hægviðrasamari mánuð.
Samkvæmt yfirliti Trausta Jóns-
sonar veðurfræðings var meðalhiti í
Reykjavík 10,1 stig og er það 1,1
stigi ofan meðallags í júní. Flestir
júnímánuðir þessarar aldar hafa
verið mjög hlýir. Á Akureyri var
meðalhitinn 9,7 stig, 0,5 stigum ofan
meðallags. Á Höfn í Hornafirði var
meðalhitinn 9,4 stig og er það 1,0
stigi ofan meðallags, á Hveravöllum
var meðalhitinn 6,8 stig, 1,9 stigum
ofan meðallags. Síðustu dagar mán-
aðarins hækkuðu meðalhitann um-
talsvert.
Úrkoma í Reykjavík mældist 29
millimetrar og eru það um 58% af
meðalúrkomu í júní. Talsvert þurr-
ara var í júní í fyrra. Á Akureyri
mældist úrkoman í mánuðinum 16
mm og eru það um 57% af meðal-
úrkomu í júní. Á Höfn í Hornafirði
mældist úrkoman 46 mm.
Sólskinsstundafjöldi var nærri
meðallagi. Í Reykjavík mældust þær
164 og er það tveimur stundum um-
fram meðallag. Á Akureyri mældust
sólskinsstundirnar 191 eða 14 stund-
um umfram meðallag.
Hæsti hiti í mánuðinum mældist á
Egilsstaðaflugvelli þann 29., 26,3
stig, en það er nýtt hitamet fyrir
þann dag.
Hægviðri í júní hið
mesta í rúm 40 ár
Hiti yfir meðallagi en úrkoma undir
Við umfjöllun sambærilegs lagafrumvarps sl. vor fékk Orkuveita Reykja-
víkur (OR) KPMG til að reikna út hugsanleg áhrif afdráttarskatts á fjár-
magnskostnað OR. Búið var til dæmi af 4 milljarða króna láni, sem OR
hefði fengið frá útlöndum á 4% vöxtum. Árlegir vextir væru því 160 millj-
ónir króna. Þær forsendur voru gefnar að tvísköttunarsamningur væri
milli landsins sem lánið kæmi frá og Íslands, sem kvæði á um 10% af-
dráttarskatt á vaxtagreiðslur. Miðað við brúttó-skattlagningu yrði af-
dráttarskatturinn því 16 milljónir á ári. Bankinn fengi að takmörkuðu
leyti tekið tillit afdráttarskattsins, sem hann greiðir á Íslandi, í sínu
heimaríki og hækkaði því vaxtaálagið á láninu til að fá sömu tekjur af því
og áður. Reiknaði KPMG að vaxtaálagið hækkaði úr 4% í 4,28% sem
þýddi aukna vaxtabyrði um rúmlega 11 milljónir á ári fyrir OR.
Aukagreiðsla 11 milljónir á ári af einu láni
» Lánsupphæð 4 milljarðar með 4% vöxtum
» Vextir 160 milljónir og skattur 16 milljónir
» Aukin vaxtabyrði er 11 milljónir á ári
SAMTALS
munu fjörutíu til
fimmtíu manns
fá uppsagnarbréf
þann 1. ágúst nk.
vegna sam-
dráttar, en
Vinnumálastofn-
un höfðu í gær
borist tvær til-
kynningar þess efnis.
Fyrirtækjum er skylt að láta
stofnunina vita 30 dögum áður en
hópuppsagnir koma til fram-
kvæmda, að sögn Laufeyjar Gunn-
laugsdóttur hjá Vinnumálstofnun.
Hún vildi ekki gefa upp í hvaða
greinum viðkomandi fyrirtæki
væru.
Alls hafa um 3.000 manns misst
vinnuna í hópuppsögnum sem til-
kynnt hefur verið að komi til fram-
kvæmda á árinu. Öllum fyrir-
tækjum sem eru með tuttugu
manns eða fleiri í vinnu ber að láta
Vinnumálastofnun vita sé ætlunin
að segja tíu manns eða fleiri upp
vinnu á 30 daga tímabili.
sigrunrosa@mbl.is
40-50 manns
fá uppsögn í
byrjun ágúst
Um 3.000 manns í
hópuppsögnum
REYKJAVÍK-
URMARAÞON
Íslandsbanka fer
fram í 26. sinn
þann 22. ágúst
næstkomandi.
Mikil fjölgun hef-
ur orðið á þátt-
takendum milli
ára. Árið í ár
virðist ekki ætla að verða nein und-
antekning því skráningar eru
nokkru fleiri í ár heldur en á sama
tíma í fyrra. Heildarfjöldi skrán-
inga í allar vegalengdir 25. júní í
fyrra var 820 en 25. júní í ár voru
skráningar orðnar 1001 sem er
22% aukning milli ára. Mest fjölg-
un er í 10 km hlaupið eða 41% milli
ára.
Hlauparar frá 35 löndum auk Ís-
lendinga hafa skráð sig til þátttöku.
Skráðum erlendum þátttakendum
hefur fjölgað um 10% milli ára en
Íslendingum um 44%. Flestir er-
lendu hlauparanna sem nú hafa
skráð sig til þátttöku koma frá
Bandaríkjunum.
Margir hafa
skráð sig í
maraþonið
+
=
TUDOR frístundarafgeymir CTEK hleðslutæki
Rafmagnað frí... ár eftir ár
Mesta úrval landsins af rafgeymum
fyrir húsbíla, hjólhýsi og fellihýsi