Saga - 1999, Page 158

156
HELGI ÞORSTEINSSON
um þessi efni til sýslumanna, umboðsmanna þjóðjarða og til Út-
gerðarmannafélagsins við Faxaflóa. I bréfum til umboðsmann-
anna spurði Magnús hversu margar þjóðjarðir væru í eyði og
hvort óræktað land væri til á byggðum þjóðjörðum sem kæmi til
greina að veita innflytjendum. Magnús tók þó fram að síðar-
nefndi kosturinn kæmi aðeins til greina að sá sem hefði ábúð á
jörðinni gæfi samþykki sitt.59
I ljós kom að engin ábúandi vildi sjálfviljugur láta land af hendi
endurgjaldslaust, sem varla þarf að koma á óvart, og heldur var
fátt af óbyggðum þjóðjörðum þar sem lífvænlegt þótti fyrir inn-
flytjendur. Umboðsmaður Arnarstapa- og Skógarstrandarumboðs
sagðist þó hafa til ráðstöfunar sjö jarðir frá og með næstu fardög-
um, en þær voru misjafnar að kostum.60 Umboðsmaður Norður-
sýsluumboðs á Akureyri benti á að Flatey á Skjálfanda, sem var í
eign landssjóðs, gæti hentað innflytjendum. Eyjan öll væri „tún-
stæði gott" en aðeins lítill hluti hefði verið tekinn til ræktunar enn
sem komið væri. Hann taldi einnig að þar væri hentugt að sam-
eina sjósókn og kúarækt.61 Fram kom í svörum fleiri umboðs-
mann að þeir töldu helst líkur á að innflytjendur gætu haft lífsvið-
urværi í landinu ef þeir hefðu möguleika til sjósóknar meðfram
búskapnum.62
Svör sýslumanna um þörf fyrir norskt verkafólk voru ekki öll ít-
arleg, því ekki hafði alls staðar gefist tími til að kanna aðstæður og
vilja vinnuveitenda sem skyldi. Greinilega kom þó fram að marg-
ir bændur höfðu vantrú á að Norðmenn myndu reynast góðir
vinnumenn, því þeir kynnu ekki til „vanalegrar íslenskrar sveita-
vinnu, heyskapar og fjárgeymslu", eins og einn sýslumannanna
59 ÞÍ. Stj. ísl. II. Db. 3, nr. 533.
60 ÞÍ. Stj. ísl. II. Db. 3, nr. 533. Umboðsmaður Arnarstapa- og Skógarstrand-
arumboðs Ólafsvík til Stj. ísl. 10. maí 1904.
61 ÞÍ. Stj. ísl. II. Db. 3, nr. 533. Umboðsmaður Norðursýsluumboðs Akureyri
til Stj. ísl. 27. júlí 1904.
62 Sjá t.d. ÞÍ. Stj. ísl. II. Db. 3, nr. 533. Umboðsmaður Múlasýsluumboðs Hall-
ormsstað til Stj. ísl. 2. júlí 1904. - ÞÍ. Stj. ísl. II. Db. 3, nr. 533. Umboðsmað-
ur Vaðlaumboðs Akureyri til Stj. ísl. 25. maí 1904 . - ÞÍ. Stj. ísl. II. Db. 3,
nr. 533. Umboðsmaður Þingeyrarklaustursumboðs Kornsá til Stj. Isl. 27.
maí 1904.