Morgunblaðið - 28.11.2009, Blaðsíða 27

Umræðan 27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 2009
N
JARÐARBRAUT 9 - REYK
JA
NE
SB
Æ
FIS
KIS
LÓÐ
3 - REYKJAVÍK
Mikið og gott úrval af jeppa- og vetrardekkjum frá TOYO.
Nesdekk - Fiskislóð - sími 561 4110 / Nesdekk - Reykjanesbæ - sími 420 3333
Gæða vetrardekk fyrir alla bíla
Til leigu skrifstofuhúsnæði á besta stað!
Nánari upplýsingar í síma 660 3364 eða hjá Stóreign í síma 897 1401
Nýlega innréttað skrifstofu-
húsnæði með eða án
húsgagna, til leigu á
Suðurlandsbraut 18.
5. hæð 370 fm.
4. hæð 700 fm.
Næg bílastæði. Húsnæðið
er laust til afhendingar með
stuttum fyrirvara.
FLESTUM er ljóst
að með efnahags-
hruninu á Íslandi eru
forsendur fast-
eignalána brostnar.
En íslenska fjárkúg-
unarvaldið er ekki á
því að gefa eftir neitt
af sínum uppsafnaða
gróða.
Því er haldið á lofti
að fólk eigi að standa
við skuldbindingar sínar og borga
refjalaust. En fólk sem í granda-
leysi tók lán til að koma sér þaki yf-
ir höfuðið skuldbatt sig ekki til að
borga fyrir misnokun eigendanna á
bönkunum til að falsa verð á eigin
braskfyrirtækjum, fyrir utan
margháttað bílífi. En nú er því ætl-
að að borga þetta gjald margfalt.
Fyrst með okurvöxtum og óðaverð-
bótum, svo með verðhruni á eigin
eignum og loks með óbærilegum
skattaklyfjum. Allt er þetta til þess
að þeir sömu sem græddu í góð-
ærinu haldi áfram að græða í
kreppunni meðan vaxandi hluta
þjóðarinnar er steypt í þrældóm og
örbirgð.
Leiðrétting lána
Fram hefur komið að lánasafnið
hafi flust frá gömlu bönkunum til
þeirra nýju með hátt í 600 milljarða
afföllum. Með aðeins
hluta af þessu svigrúmi
mætti leiðrétta
húsnæðislán lands-
manna þannig að lang-
flestir slyppu við áföll.
En ríkisstjórnin og
bankarnir vilja ekki
heyra minnst á neins
konar leiðréttingar.
Almenningur á að taka
á sig byrðarnar langt
inn í framtíðina. Sagt
er að afföllin á lána-
safninu eigi að nota til
að afskrifa kröfur sem sannanlega
séu tapaðar. En innherjar bank-
anna og ýmis fyrirtæki fá afskrif-
aðar skuldir eftir samkomulagi,
meðan almenningur fær engar af-
skriftir, nema með greiðsluþroti og
nauðungarsölu á eignum.
Helstu viðbárur ríkisstjórnar-
innar við leiðréttingu lána eru að
það kosti of mikið og því eigi aðeins
að „hjálpa“ þeim sem verst eru
settir. En þeir sem eru í vanskilum
með sín lán fá hins vegar engin úr-
ræði, þó að þeir sér séu óvéfengj-
anlega meðal þeirra verst settu. Og
þeim fer ört fjölgandi. Allt ber
þetta að sama brunni. Ætlunin er
að keyra fólk í þrot í hæfilegum
skömmtum fyrir þá sem bíða eftir
að kaupa fasteignir á hrakvirði.
Þeir sem enn geta borgað eiga að
borga áfram meðan eitthvert blóð
er í kúnni og tapa svo aleigunni
þegar þeirra tími kemur. Þetta er
inntak þeirrar stefnu ríkisstjórnar-
innar sem stefnir í að skrúfa sam-
félagið áfram niður í kviksyndi
kreppunnar.
Það fer ekki hjá því að þeir sem
eru með gengistryggð lán standa
frammi fyrir stærsta vandanum að
óbreyttu. Nú eru bankarnir að
bjóða fólki að breyta þeim með því
að afnema gengistrygginguna með
lækkun höfuðstóls um t.d. 25%.
Með þessu eru bankarnir að reyna
að fá fólk til að skrifa undir nýjar
skuldbindingar áður en dómar falla
um lögmæti gengistryggingarinna.
Ef dæmt verður eftir lögunum mun
höfuðstóll gengistryggðra lána
lækka miklu meira en sem þessu
nemur. Það er því ráðlegt að skrifa
ekki undir slíka pappíra nema með
fyrirvara um betri rétt.
Greiðsluverkfall
Hver og einn skuldari má sín lít-
ils gagnvart fjárkúgunarvaldinu en
með virkri samstöðu getur staðan
breyst. Til að spyrna við fótum hafa
Hagsmunasamtök heimilanna boð-
að greiðsluverkfall sem að þessu
sinni stendur frá 15. nóvember til
10. desember. Almenningur er
hvattur til að greiða ekki af lánum
á þessum tíma og um leið að taka
innistæður sínar út úr bönkunum.
Samtökin krefjast þess að fá aðild
að lausnum á skuldavanda heim-
ilanna og tekið verði mið af sjón-
armiðum þeirra. Þessum kröfum
verður fylgt eftir með fleiri
greiðsluverkföllum og vaxandi
þunga. Með þátttöku almennings
geta greiðsluverkföllin orðið öflugt
verkfæri til að stöðva þá fjárkúgun
sem ríkisvaldið og bankarnir beita.
Ríkisrekin fjárkúgun
Eftir Þorvald
Þorvaldsson
Þorvaldur Þorvaldsson
»Hver og einn skuld-
ari má sín lítils
gagnvart fjárkúgunar-
valdinu en með virkri
samstöðu með greiðslu-
verkfallið að vopni getur
staðan breyst.
Höfundur er trésmiður og er formað-
ur greiðsluverkfallsstjórnar HH.