Morgunblaðið - 28.01.2010, Blaðsíða 26
26 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 2010
NÝLEGA sendi
Landlæknisembættið
frá sér greinargerð um
mat á stöðu öryggis-
mála varðandi mönnun
á Landspítala. Í grein-
argerðinni eru dregnar
ályktanir um stöðu ör-
yggismála á Landspít-
ala út frá gögnum um
meðalstöðugildi hjúkr-
unarfræðinga og sjúkraliða á legu-
deildum, þróun lykiltalna úr sjúk-
lingaflokkunarkerfinu þrjú
síðastliðin ár, yfirliti yfir hlutfall
sjúkraliða í raunmönnun og fjölda at-
vikaskráninga árin 2008 og 2009. Nið-
urstaða Landlæknisembættisins er
sú að álag hafi ekki aukist og atvikum
hafi heldur ekki fjölgað, raunveruleg-
ur hjúkrunartími á hvern sjúkling
hafi í heildina aukist og að reynt hafi
verið að gæta þess að niðurskurður
bitni ekki á öryggi sjúklinga. Jafn-
framt er sagt frá tveimur könnunum
frá árunum 2006 og 2009 sem gerðar
voru á starfsumhverfi og streitu hjá
hjúkrunarfræðingum og sjúkralið-
um.
Í niðurstöðum þeirra kannana
kemur fram að staðan á Landspítala
sé óbreytt á milli áranna 2006 og
2009, álag í starfi sé mikið og streita
þónokkur. Sjúklingaflokkunarkerfið
sem vísað er til í greinargerðinni er
frá árinu 1994. Samningi á milli
Landspítala og fyrirtækisins sem sá
um uppfærslu kerfisins var sagt upp
árið 2004 og hefur það ekki verið upp-
fært síðan. Sjúklingaflokkunin
byggðist á spá um þá hjúkrun sem
sjúklingur kemur til með að þurfa, en
segir lítið til um hvaða hjúkrun sjúk-
lingur fékk eða hvort hann fékk þá
hjúkrun sem spáð var fyrir um að
hann þyrfti. Vegna fyrirhugaðs flutn-
ings á sjúklingabókhaldi á Landspít-
ala í nýtt kerfi var sjúklingaflokkun
og þar með mælingu á hjúkr-
unarþyngd hætt í nóvember 2009.
Í greinargerð Landlæknisembætt-
isins er ekki getið um hvort í sjúk-
lingaflokkuninni komi fram að sú
hjúkrun sem veitt er sé meiri eða
minni en æskilegt hefði verið að
veita. Út frá þeim ályktunum sem
höfundar greinargerðarinnar draga
má hins vegar lesa að hjúkrunin sem
veitt er sé nægjanleg eða of mikil
miðað við það sem æskilegt er. Slíkt
stangast á við niðurstöður þeirra
kannana sem getið er hér að ofan.
Þetta gefur að áliti undirritaðra til
kynna að sjúklingaflokkunarkerfið
skorti réttmæti, það er að það hafi
ekki verið að mæla það sem það átti
að mæla. Þá er í greinargerðinni sagt
frá viðtölum við hjúkrunardeild-
arstjóra á þremur deildum á Land-
spítala. Ungliðadeild Sjúkraliða-
félags Íslands taldi í áliti sínu til
Landlæknisembættisins að á þessum
deildum, auk annarra, væru sjúkra-
liðar undir miklu álagi. Val á deildum
í þessari greinargerð vekur ákveðna
athygli. Á tveimur af þremur deildum
sem skoðaðar voru, það er á Slysa- og
bráðamóttöku í Fossvogi og á Bráða-
móttöku barna var sjúklingaflokkun
ekki framkvæmd. Sjúklingaflokkun
var aðeins framkvæmd á einni þeirra
deilda sem heimsóttar voru. Upplýs-
ingar frá fleiri legudeildum þar sem
sjúklingaflokkun var framkvæmd
hefðu gefið gagnlegar upplýsingar
um réttmæti sjúklingaflokkunarkerf-
isins og gefið til kynna hvort álag á
starfmenn kæmi raunverulega fram í
kerfinu.
Árið 2008 hófst undirbúningur á
Landspítala fyrir upptöku á nýju
sjúklingaflokkunarkerfi sem ætlað
var að leysa af hólmi það kerfi sem nú
hefur verið aflagt. Um er að ræða
finnskt sjúklingaflokkunarkerfi
RAFAELA. Það kerfi mælir þá
hjúkrun sem sjúklingurinn hefur
fengið, mat hjúkrunarfræðinga og
sjúkraliða á vinnuálagi og er mönnun
á deildum miðuð út frá niðurstöðum
þessara mælinga. Upptaka slíks kerf-
is gæfi því góða mynd af þeirri hjúkr-
un sem verið er að veita á Landspít-
ala og á vinnuálagi
hjúkrunarfræðinga og sjúkraliða.
Einnig myndi kerfið gera mögulegt
að bera hjúkrunarþyngd og vinnu-
álag á Landspítala saman við sömu
þætti á sjúkrahúsum í Finnlandi og í
öðrum löndum þar sem kerfið er not-
að. Vegna gengisfalls krónunnar og
niðurskurðar á Landspítala var upp-
töku kerfisins frestað og ekki er vitað
um hvort og þá hvenær nýtt kerfi
verður tekið í notkun. Eins og staðan
er í dag fer því engin skráning fram á
Landspítala til þess meta hjúkr-
unarþyngd eða þá hjúkrun sem veitt
er.
Undirrituð lýsa áhyggjum sínum
af því að við vinnslu greinargerðar
Landlæknisembættisins hafi ekki
verið notast við áreiðanleg eða rétt-
mæt gögn til þess að komast að þeim
niðurstöðum sem komist er að, það er
að álag hafi ekki aukist og að reynt
hafi verið að gæta þess að nið-
urskurður bitni ekki á öryggi sjúk-
linga. Framundan er aukinn nið-
urskurður á Landspítala og er hætta
á að slíkur niðurskurður komi niður á
hjúkrun og öryggi sjúklinga. Því er
mikilvægt að til séu á Landspít-
alanum mælitæki til þess að meta þá
hjúkrun sem veitt er og vinnuálag á
hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum
þannig að auðveldara sé að tryggja
öryggi sjúklinga og draga áreið-
anlegar ályktanir um stöðu öryggis-
mála varðandi mönnun á Landspít-
ala. Undirrituð hvetja því til þess að
vinna við upptöku nýs sjúklingaflokk-
unarkerfis á Landspítala verði hafin
sem fyrst þannig að tryggt sé að
Landlæknisembættið geti sinnt vel
lögbundnu eftirlitshlutverki sínu.
Í tilefni af greinargerð Landlæknis-
embættisins um öryggi á LSH
Eftir Gunnar
Helgason og Elsu B.
Friðfinnsdóttur
» Í dag fer engin
skráning fram á
Landspítala til þess að
meta hjúkrunarþyngd
eða þá hjúkrun sem
veitt er.
Gunnar Helgason
Gunnar er hjúkrunarfræðingur á
gjörgæsludeild LSH og situr í stjórn
Fíh og Elsa er formaður Félags ís-
lenskra hjúkrunarfræðinga.
Elsa B. Friðfinnsdóttir
„INNBROT á
heimili ungra
hjóna, miklu
stolið, þau voru
ótryggð.“
„Potturinn
gleymdist á
eldavélinni,
hættunni boðið
heim.“
Fréttir í fjöl-
miðlum birtast af og til af tjóni
sem fólk hefur orðið fyrir vegna
innbrota eða bruna og tjónin fást
ekki bætt þar sem viðkomandi
var ótryggður.
En hefði það einhverju breytt
þó svo að þessir aðilar hefðu ver-
ið tryggðir? Ég stórefa það,
reyndar veit ég ekki hvernig bú-
ið var um gluggann sem þjóf-
arnir komust inn um hjá ungu
hjónunum, spenntu þeir hann
upp eða brutu þeir hann?
Ég var svo óheppin að brotist
var inn á heimili mitt, sem er
raðhús á einni hæð. Rótað var í
öllum hirslum og stolið miklu af
skartgripum, tveimur sjón-
vörpum, veskjum og fleiri per-
sónulegum munum. Þetta var
mikið áfall fyrir mig, sem sjálf-
sagt allir vita sem reynt hafa.
Ekki bara það að missa hluti
sem voru mér mikils virði, meðal
annars erfðagripi frá móður
minni, heldur einnig að ókunnug-
ir menn voru gramsandi í skáp-
um og skúffum á heimili mínu og
vaðandi um allt hús. En ég var
svo „heppin“ að vera með trygg-
ingu, búin að vera með vel
tryggt í mörg ár og borga fúlgu
fjár á hverju ári svo að allt væri
nú öruggt ef einhverja vá bæri
að dyrum.
En nei! Ég fæ ekkert bætt úr
tryggingum þar sem þjófarnir
brutust inn um glugga, sem var
með smá rifu á til að fá loft inn.
Tekið skal fram að glugginn var
festur í krækju og með storm-
járni, og auðséð var á ummerkj-
um að verkfæri var notað til að
spenna upp gluggann. Tjónaeft-
irlitsmaður frá „mínu“ trygg-
ingafélagi (VÍS) mætti á staðinn,
og sagði strax að þetta yrði ekki
bætt ég hefði svo gott sem boðið
þessum náungum inn.
Málið fór fyrir úrskurðarnefnd
í vátryggingamálum (kostnaður
fyrir mig var 6.000 kr.), þar var
sama sagan, ekkert bætt!
Nú líður mér eins og ég hafi
verið rænd í annað sinn.
Hvet ég fólk til að skoða
hvaða tryggingar það er með og
hvers eðlis þær eru.
Það er óþarfi að fjölmiðlar
taki fram, þegar fjallað er um
eldsvoða, innbrot eða annað tjón
sem hinn almenni borgari hefur
orðið fyrir, að viðkomandi sé
tryggður eða ótryggður. Það
skiptir engu máli þar sem örygg-
ið er falskt, þú færð tjón þitt
ekki bætt.
Ef tryggingarnar hefðu bætt
skaðann hefðu einungis 5% af
tryggingaupphæðinni verið
greidd vegna skartgripanna sem
stolið var. Eftir þessa reynslu
mína tel ég enga ástæðu til að
eyða peningum í að tryggja sig í
bak og fyrir.
Virðingarfyllst,
KAREN ARADÓTTIR
þjónustufulltrúi.
Þar sem tryggingar
snúast um fólk
Frá Karen Aradóttur
Karen Aradóttir
BRÉF TIL BLAÐSINS
Stórfréttir
í tölvupósti
Stórhöfða 21, við Gullinbrú, s. 545 5500.
www.flis.is ● netfang: flis@flis.is
lím og fúguefni
Eyrnalokkagöt
Tíska og förðun
Morgunblaðið gefur út stórglæsilegt sérblað um
Tísku og förðun föstudaginn 19.febrúar 2010.
Pöntunartími auglýsinga er fyrir klukkan 16.00 mánudaginn 15. febrúar.
Nánari upplýsingar veitir Katrín Theódórsdóttir í síma 569 1105, kata@mbl.is
Fáðu þér áskrift á
mbl.is/askrift
Í blaðinu verður fjallað um tískuna
vorið 2010 í förðun, snyrtingu og
fatnaði, fylgihlutir auk umhirðu
húðarinnar, dekur og fleira.
Blaðið verður á 60 gramma hvítum
pappír í sömu stærð og Morgunblaðið.
Tískublaðið verður dreift með
Morgunblaðinu en mun auk þess
liggja frammi í völdum snyrtivöru-
verslunum, apótekum og
líkamsræktarstöðvum.