Morgunblaðið - 06.03.2010, Síða 38

38 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. MARS 2010
✝ Jóhanna LindPálsson fæddist
11. september 1916 í
Svíney í Færeyjum.
Hún lést á Dval-
arheimili aldraðra
28. febrúar sl. For-
eldrar Jóhönnu voru
Páll Lind, sjómaður,
og Kristina Dani-
elsen, húsmóðir.
Systkini hennar voru
Hans Peter, f. 1909,
Karólína, f. 1911,
Gunnhild, f. 1913,
Hansína, f. 1918, og
Jenný, f. 1921.
Jóhanna giftist Agli Pálssyni
verkamanni í Borgarnesi 29. apríl
1939. Hann var fæddur 6. sept.
1913 og lést 7. ágúst 1992. Þau
eignuðust 14 börn. Ólafur Páll
Lind, f. 16. ágúst 1939, kvæntur
Ólöfu Guðmundsdóttur. Þau eiga 5
eiga þau 4 börn. Eygló Lind, f. 27.
júní 1950. Fyrri maður hennar var
Sigurður Sigurðsson og eignuðust
þau 5 börn. Seinni maður hennar
var Róbert Crosby og eiga þau 2
börn. Sonja Lind Carter, f. 12.
september 1951, gift Peter Carter.
Sólrún Lind, f. 2. febrúar 1953.
Hún á eitt barn. Hans Lind, f. 27.
apríl 1955, látinn 8. október sama
ár. Hans Lind, f. 20. júlí 1957,
kvæntur Sveinbjörgu Stef-
ánsdóttur og eiga þau 3 börn.
Jenný Lind, f. 14. febrúar 1959,
gift Gunnari Ringsted, og eiga þau
2 börn. Dóttir Jóhönnu er Sóley
Lind, f. 20. apríl 1937. Hún var
gift Arnfinn Joensen (látinn) og
eignuðust þau 3 börn. Jóhanna
Lind hafði eignast 104 afkom-
endur þegar hún lést.
Jóhanna og Egill bjuggu á
Gunnlaugsgötu 10 í Borgarnesi
þar sem Jóhanna stýrði stóru
heimili.
Útför Jóhönnu fer fram frá
Borgarneskirkju í dag, 6. mars
2010, og hefst athöfnin kl. 14.
börn. Hilmar Lind, f.
13. ágúst 1940,
kvæntur Vicenta Vil-
lela Adlawan. Þau
eiga 2 börn. Kristinn
Lind, f. 7. október
1941. Hann var
kvæntur Iðunni Jó-
mundsdóttur og eiga
þau 3 börn. Guð-
mundur Lind, f. 6.
maí 1943. Kona hans
var Kristín Halldórs-
dóttir (látin), þau
eignuðust 4 börn.
Páll Lind, f. 14. júní
1944. Rannveig Lind, f. 12. mars
1946. Hún var gift Elíasi B. Elías-
syni og eiga þau 4 börn. Þorberg-
ur Lind, f. 8. október 1947. Hann
var kvæntur Guðríði Vattnes
Kristjánsdóttur og eiga þau eitt
barn. Sigrún Lind, f. 8. nóvember
1948, gift Magnúsi Ingólfssyni og
Ég sá Jóhönnu Lind fyrst fyrir
um 50 árum þegar ég kom inn í fjöl-
skylduna sem væntanleg tengda-
dóttir; fáfróð sveitastelpa sem aldrei
hafði séð svona marga við matar-
borðið. Hanna var há og grönn þrátt
fyrir 15 meðgöngur. Hún var létt á
fæti og snör í snúningum og enginn
hávaði í henni. Mér fannst hún
glæsileg. Hún var alltaf að og öll
verk sín vann hún hljóðlega. Hún
kvartaði aldrei yfir hlutskipti sínu.
Þó hefur lífið stundum verið henni
erfitt en hún átti góðan mann. Það
var alltaf stutt í brosið og jákvæðari
manneskju hef ég ekki hitt. Hún
gerði alltaf gott úr öllu og lagði aldr-
ei illt orð til nokkurs manns.
Hún hafði lítinn tíma fyrir áhuga-
mál, en átti blóm í stofunni sem hún
sinnti af alúð. Seinna eignaðist hún
gróðurhús í garðinum. Það voru
hennar bestu stundir að sitja þar í
sólinni, horfa á rósirnar dafna,
hlusta á útvarpið og lesa dönsku
blöðin. Fyrir stuttu hafði hún á orði
að vorið færi að koma og hlakkaði til
að fara í gróðurhúsið og sjá rósirnar
lifna við.
Hanna var færeysk að uppruna
og elskaði föðurland sitt innilega. Á
seinni árum fór hún oft í heimsóknir
og ættingjar hennar voru duglegir
að koma í heimsóknir.
Í sumar stóðu afkomendur henn-
ar fyrir ættarmóti á Varmalandi.
Hún fór með okkur í heimsókn að
Sólheimatungu þar sem hún kynnt-
ist Agli Pálssyni. Það var gleðidagur
þar sem hún rifjaði upp gamla daga.
Dagurinn var baðaður sól og hlýju,
bæði frá fólkinu sem tók á móti okk-
ur og veðrinu.
Fyrir nokkrum árum átti ég þess
kost að fara til Færeyja með henni,
syni mínum og fleirum. Það var
sannkölluð ævintýraferð. Við fórum
til Svíneyjar þar sem Hanna var
fædd og uppalin. Mér fannst ég vera
komin mörg ár aftur í tímann. Hún
sýndi okkur hús foreldra sinna,
kirkjuna sem hún fermdist í, skól-
ann þar sem allt var með svipuðu
sniði, danshúsið og sundlaugina þar
sem hún lærði að synda. Þegar hún
stóð við eldavélina og sýndi mér
hvernig mamma hennar hefði borið
sig að við að kveikja upp, skynjaði
ég hve heitt hún elskaði þessa eyju.
Þessi ferð er mér ógleymanleg og
jafnast ekki á við neitt. Þegar ég
fletti albúmi með myndum af henni
á þessum stöðum læðast tár niður
vangana. Takk, elsku tengda-
mamma.
Síðustu 10-12 árin höfum við farið
saman í vatnsleikfimi einu sinni til
tvisvar í viku. Mér fannst við kynn-
ast upp á nýtt á þessum góðu
stefnumótum. Við töluðum um alla
heima og geima, fjölskylduna okkar,
börn og langömmubörn. Hún
dásamaði veðrið og sólina sem henni
fannst alltaf vera nálæg og talaði um
hvað vatnið gerði okkur gott. Hún
endurnærðist eftir hvern tíma. Ég
er þakklát fyrir að hafa átt þessar
stundir með henni. Ég vona að það
sé sundlaug þar sem hún er núna og
ég veit að hún á stóran rósagarð
sem hún spókar sig í með Agli og
litlu drengjunum sínum.
Þegar ég sat hjá henni daginn fyr-
ir andlátið vaknaði hún eins og bara
til að kveðja. Hún hvíslaði: „Hvenær
ferðu næst í vatnið?“ Þetta var óska-
stund fyrir okkur sem vissum að
hverju dró. Stundaglasið var að
tæmast eftir 93 ár. Þökk fyrir allt,
guð geymi þig.
Jafnvel þótt í fótspor fenni,
fjúki í skjólin heimaranns.
Gott er að signa göfugmenni
gjalda blessun minning hans,
dreifa skini yfir enni,
ilmi um brjóst hins fallna manns.
(Guðm. Friðj.).
Ólöf Guðmundsdóttir (Lóa).
Oft verður mér hugsað til Egils
Pálssonar, vinnumanns í Sólheima-
tungu þegar hann var sendur upp á
þjóðveg í veg fyrir rútuna að ná í
kaupakonu að sunnan. En þar var
þá ekki kaupakona að sunnan heldur
færeysk stúlka sem hafði alið barn í
Reykjavík um vorið og hún varð að
skiljast við. Barnið var sent til móð-
urforeldra í Færeyjum. Árið var
1937.
Í Sólheimatungu hófst ævintýri
og tveimur sumrum síðar voru þau
orðin hjón færeyska stúlkan og
vinnumaðurinn. Sjötíu árum síðar,
sumarið 2009, þurfti Jóhanna Lind
tvær rútur til að ferja niðja og teng-
dalið á upprunaslóðir í Sólheima-
tungu. Jóhanna Lind bar með sér
færeyska menningu og verkþekk-
ingu, ástin blómstraði og blessun óx
með barni hverju. Hún fæddi 16
börn, 14 komust til fullorðinsára og
lifa móður sína en Egill lést árið
1992.
Þar sem Jóhanna Lind, tengda-
móðir mín, kom varð allt gott og
nafnið hennar var svona fallegt af
því að hún bar það. Í Svíney í Fær-
eyjum nyrstu eyju í byggð eru tvær
lendingar sín hvorum megin eiðis á
miðri eynni. Því eru gæftir þar betri
en annars staðar. Byggðin teygir sig
út með ströndinni og grasbýli eru
samtýnis þar til klettar taka við. Þar
er gjarnan fjárhús í kjallara og einn
bás eða tveir ef tún leyfa. Þar stend-
ur æskuheimili Jóhönnu enn í góðri
umhirðu frænda hennar og vina. Og
í skólanum hennar þar sem Hjalmar
Joansen kenndi börnunum landa-
fræði, dönsku og meira að segja
sund er enn allt með líkum hætti. Og
hrútarnir fá enn að leika sér sum-
arlangt í sjálfheldu í bjarginu austan
megin á eynni. Á haustin síga Svín-
eyingar í bjargið, fanga hrútana og
draga síðan allt upp á bjargbrún,
fumlausir og æðrulausir.
Æðruleysi, jafnvægi hugans og
lífsgleði voru förunautar Jóhönnu
Lind gegnum lífið en um leið fylgdi
kapp með forsjá og einbeittur vilji
hennar og Egils að koma börnunum
til manns. Þessi forskrift virtist
sjálfgefin og þeim skeikaði í engu.
Góð heilsa til líkama og sálar var
þeim gefin og börnum þeirra. Og
þótt engin sé ævin án áfalla getur
hamingjan verið ríkjandi þegar litið
er yfir sviðið. Gjöfulu og hamingju-
ríku lífi Jóhönnu Lind er lokið og
þakklæti er efst í huga. Blessuð sé
minning hennar.
Magnús Ingólfsson.
Mér hefur oft fundist að konur
eins og hún Jóhanna Lind, amma
mín, ættu að fá fálkaorðu. Hún ól
upp 13 börn og kom þeim öllum til
manns og það á tímum þegar þjóðin
var fátæk og launin voru lág. Þetta
var á tímum þegar engir leikskólar
voru til, engar barnabætur eða fæð-
ingarorlof. Amma og afi minn, Egill
Pálsson, stóðu ein og óstudd að því
að fæða og klæða öll börnin. Þau
unnu langan vinnudag og tóku sér
sjaldan frí.
Það kann einhver að spyrja
hvernig er hægt að ala upp 13 börn
og fæða þau og klæða af einum
verkamannslaunum? Svarið er, með
þrotlausri vinnu og mikilli hagsýni.
Afi og amma voru með kindur, kýr
og hænur í Borgarnesi samhliða því
að afi vann fulla vinnu og oft langan
vinnudag hjá Kaupfélagi Borgfirð-
inga. Vinnudagur ömmu var líka
langur.
Ég spurði ömmu einu sinni hvort
hún væri ekki afreksmaður. Hún hló
og svaraði af hógværð: „Mér finnst
ég ekki hafa unnið neitt afrek. Það
var reyndar oft mikið að gera, en
þetta gekk allt vel.“
Amma var þekkt fyrir tvennt, að
eiga mörg börn og að vera alltaf í
góðu skapi. Hún hafði einstaklega
létta lund og var alltaf brosandi.
Mér kom því dálítið á óvart þegar
hún sagði mér frá því að hún hefði
stuttu eftir að hún og afi hófu bú-
skap farið niður á skrifstofu Versl-
unarfélagsins Borgarness og krafist
þess að afa yrðu greidd laun í pen-
ingum. Hún sætti sig ekki við að
laun hans yrðu skráð í úttektarbók
verslunarinnar og fór öskureið til
fundar við kaupmanninn.
Amma var fædd og uppalin í Fær-
eyjum og eyjarnar höfðu sérstakan
sess í hennar huga. Fyrir um 10 ár-
um fórum við amma saman í ferð á
æskuslóðirnar í Svíney. Þetta var
ógleymanleg ferð. Hún sagði mér
frá því þegar Páll Lind, langafi
minn, féll í sjóinn við Grænland og
hvernig honum var bjargað naum-
lega, en tveir skipsfélagar hans
drukknuðu. Hún sagði mér líka frá
því þegar langamma mín missti
fyrri manninn sinn í sjóinn frá
tveimur litlum börnum og einu
ófæddu. Fimm aðrir ungir menn
drukknuðu í þessari sjóferð. Hún
sagði að það hefði verið gott að alast
upp í Svíney, en lífsbaráttan við sjó-
inn gat sannarlega verið hörð.
Egill Ólafsson.
Í dag kveðjum við einstaka konu
sem var okkur fjölskyldunni og sam-
ferðamönnum öllum svo hjartfólgin.
Hláturinn, gleðin og bjartsýnin voru
hennar samverkamenn. Hver dagur
lífsins guðs gjöf sem hún amma mín
kunni svo sannarlega að njóta.
Um tvítugt kom amma til Íslands
sem kaupakona og kynntist Agli afa
sem þá var vinnumaður í Sólheima-
tungu. Bjuggu þau alla tíð á Gunn-
laugsgötu 10 með sístækkandi
barnahópinn sinn og áttu þau afar
fallegt hjónaband. Ekki var til sá
hlutur sem hann Egill afi vildi ekki
gera fyrir hana Hönnu sína.
Á Gunnlaugsgötu var ætíð gott að
koma. Alltaf líf og fjör og einhver úr
fjölskyldunni að koma eða fara.
Stofan hennar fína, fallegu blómin,
notalegi eldhúskrókurinn og garð-
húsið innan um rósirnar hennar
ömmu voru góð umgjörð samheld-
innar fjölskyldu sem við nú búum
að. Jólaboðin, fínu bollarnir, klein-
ustamparnir, heyskapurinn á
túninu, írska og færeyska þjóðlaga-
tónlistin, fjöruferðirnar, dönsku
blöðin og áhuginn á kóngafólkinu,
allt þetta kemur upp í hugann þegar
ég hugsa til baka til elsku ömmu.
Eyjunum sínu grænu, Færeyjum,
undi hún alla tíð og talaði með mik-
illi hlýju um æskuárin sín þar.
Ógleymanleg er ferð 12 ára stúlku
með ömmu og afa til æskustöðvanna
í Svíney þar sem við gistum á æsku-
heimili ömmu. Allar systurnar sam-
an komnar í heimsókn hjá Jenný
systur sinni og mikið hlegið og
skrafað. Amma naut mikið góðs af
því á efri árum að kynnast sund-
leikfiminni, enda stundaði hún hana
frá sjötugu og fram yfir nírætt.
Hafði oft á orði að hafa verið hrædd
um að hafa verið of gömul þegar hún
byrjaði en amma missti vart úr
tíma, þökk sé Lóu tengdadóttur
hennar og var lifandi dæmi þess að
betri heilsubót er vart til. Að þess-
um minningum og ótal mörgum
fleiri búum við nú að og eigum sem
veganesti inn í framtíð okkar og af-
komendanna.
Hafðu þökk fyrir allt og allt, elsku
amma og megir þú vera Guði þínum
falin. Nú skína stjörnurnar á himin-
hvolfinu skærar.
Áslaug Lind.
Ferðalagið upp í Borgarnes með
Mumma frænda á mjólkurbílnum,
M-670, var ótrúlega langt. Stundum
fórum við með Akraborginni upp á
Skaga eða keyrðum fyrir Hvalfjörð
sem virtist endalaus. Þegar komið
var að Hvítárbrúnni ógurlegu var
farið að hilla undir lok ferðarinnar.
Það var stoppað við Mjólkursamsöl-
una og hlaupið eins og fætur toguðu
upp Bröttugötu að Gunnlaugsgötu
10 og hrópað í dyrunum: „Amma, ég
er komin.“ Skónum var sparkað af
sér, stiginn tekinn í eins fáum skref-
um og litlir fætur leyfðu og í eldhús-
inu beið mjúkur faðmur ömmu,
sterkur faðmur afa, ísköld mjólk og
nýsteiktar kleinur.
Í eldhúsinu hjá ömmu og afa var
langborð með bekkjum beggja
vegna sem rúmaði endalaust marga.
Eldhúsið hjá ömmu var samkomu-
hús ættarinnar og þar var alltaf fullt
af fólki, gleði, hlátur og stríðni. Í
innréttingunni hennar ömmu voru
ógleymanlegar risaskúffur fyrir
hveiti og sykur sem rúmuðu 50 kg
sekk hvor. Það var alltaf kökuilmur í
eldhúsinu og ég stóð upp á kolli við
að hjálpa ömmu að snúa kleinunum
þegar ég fékk uppskriftina í fyrsta
sinn. Matarafgöngum var safnað í
þrjá dalla, einn fyrir hundinn, einn
fyrir hænurnar og einn fyrir kind-
urnar hans afa. Ég elskaði að fara
með afa í fjárhúsin uppi á túni.
Hann hristi vel allt ryk úr heyinu
áður en gefið var á garðann og bjó
svo til dularfullt drullumall í stórri
fötu úr mjöli, matarafgöngunum og
vatni og hellti yfir heyið áður en
kindunum var hleypt inn.
Á sumrin fór amma með upp á tún
til að snúa og raka og þar voru hríf-
ur í öllum stærðum, svo minnstu
hendurnar gátu líka gert gagn. Við
túnið var líka berjaland, klettar til
að klifra í og leyndardómsfullur
skurður með litríku skeljum. Eggja-
brauð og gott kaffi á brúsa var
ómissandi og með í öllum ferðum
með ömmu, hvort sem var upp á tún,
í berjamó eða Lambastaðafjöru.
Heimur ömmu og afa í Borgarnesi
var himnaríki á jörð.
Amma var alltaf í góðu skapi,
geislaði af gleði og góðmennsku.
Aldrei hallmælti hún nokkrum
manni og sá bara jákvæðu hliðarnar
á mönnum og málefnum. Hún sinnti
heimilinu af alúð og í hverjum mat-
arbita var fullt af ást og hamingju.
Kvart og kvein var ekki til í orða-
bókinni hennar ömmu þó að bar-
áttan við að koma upp stórum
barnahóp væri ekki létt verk. Engin
verk voru of ómerkileg og ekki
nokkurn tíma hef ég heyrt hana svo
mikið sem gefa það í skyn að lífið
hafi verið erfitt. Þó að eldhúsið
breyttist, amma flytti niður á neðri
hæðina og að lokum upp á Dval-
arheimili var dvalarstaður ömmu
alltaf í alfaraleið. Ég kom við hjá
ömmu í síðustu viku og þessa stuttu
stund sem ég stoppaði var hlegið
dátt, drukkið kaffi og við gæddum
okkur á súkkulaði ásamt öðrum ætt-
ingjum sem duttu inn á sama tíma.
Í dag kveð ég ömmu sem er aftur
komin í faðm afa. Amma og afi skilja
eftir sig stórt skarð í hjarta mínu.
Það skarð er fullt af þakklæti, hlýju
og góðum minningum. Jákvæðni
ömmu og góða skapið gera hana að
bestu fyrirmynd sem hægt er að
hugsa sér.
Elsku amma, takk fyrir allar ynd-
islegu stundirnar.
Jóhanna Lind Elíasdóttir.
Amma mín, takk fyrir allt. Þú átt-
ir svo stóran þátt í mínu lífi. Fyrstu
níu ár ævi minnar ólst ég upp á
Gunnlaugsgötu 10 í Borgarnesi. Það
var einnig æskuheimili móður minn-
ar, þar bjuggum við afi, amma og
mamma. Amma átti því stóran hlut í
Jóhanna Lind Pálsson
Minningarkort
535 1825
www.hjarta.is 5351800
✝
Útför okkar elskulega bróður og mágs,
EINARS HREIÐARS ÁRNASONAR
verkfræðings,
fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 9. mars
kl. 11.
Aðstandendur.
✝
MAGNÚS JÓNSSON,
Skarphéðinsgötu 2,
fyrrum verzlunarstjóri hjá Slippfélaginu,
Mýrargötu 2,
lézt mánudaginn 4. marz, 96 ára að aldri.
Honum fylgja hlýjar kveðjur og þakkir frá fjölskyldu
og vinum.
Guðrún Kristín Magnúsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.