Morgunblaðið - 25.05.2010, Blaðsíða 31

NORSKT BÓKMENNTAKVÖLD
Í NORRÆNA
HÚSINU
Miðvikudagskvöldið 26. maí kl. 20.00 verður dagskrá í Norræna húsinu þar sem
norski rithöfundurinn Karl Ove Knausgård kynnir nýjustu bækur sínar
en hann hefur tvisvar hlotið tilnefningu til Bókmenntaverðlauna Norður-
landaráðs, árið 2005 fyrir ”En tid for alt” og 2010 fyrir ”Min kamp”.
Auk Knausgårds taka rithöfundurinn Bjarni Bjarnason og bók-
menntafræðingurinn Soffía Auður Birgisdóttir þátt í dagskránni.
Tiril Myklebost sendikennari í norsku við Háskóla Íslands er kynnir.
Léttar veitingar í boði norska sendiráðsins.
Allir velkomnir.
Menning 31FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. MAÍ 2010
Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrun@mbl.is
„Við Jónas Sen flytjum lög eftir tón-
skáld sem segja má að standi á
mörkum klassískrar tónlistar og
dægurtónlistar eða djass-, kvik-
mynda- og popptónlistar. Þetta eru
tónskáld sem voru óhrædd við að
fara inn á nýjar brautir og ruddu
þannig leiðina fyrir aðra,“ segir Ás-
gerður Júníusdóttir mezzósópran,
en hún mun ásamt Jónasi Sen, pí-
anóleikara og útsetjara, flytja söng-
lög eftir Björk Guðmundsdóttur,
Gunnar Reyni Sveinsson og Magnús
Blöndal Jóhannsson á tónleikum í
Íslensku óperunni miðvikudags-
kvöldið 26. maí, klukkan átta. Lög
Bjarkar verða í nýjum útsetningum
og útfærslum Jónasar Sen. Tónleik-
arnir hafa yfirskriftina Á mörk-
unum?
Skemmtilegt verkefni
„Við erum þarna að reyna á mörk-
in og að sjálfsögðu reynir þarna á
mig sem söngkonu, en þetta er mjög
skemmtilegt,“ segir Ásgerður. „Ég
hef sungið lög Bjarkar áður, söng
lagið „Verandi“ eftir hana á geisla-
disk mínum Minn heimur og þinn,
lög og ljóð eftir íslenskar konur sem
út kom árið 2001 og ég söng lag eftir
hana með Brodsky-kvartettinum á
Listahátíð 2004. Þá söng ég „Bachel-
orette“ og það lag söng ég aftur við
opnun Bókmenntahátíðar haustið
2009. Þá spilaði Jónas Sen með mér
og í framhaldi varð þessi dagskrá til.
Lög Magnúsar Blöndals þekki ég vel
en árið 2006 kom út geisladiskur þar
sem ég söng öll sönglögin hans. Mér
þykir vænt um tónlist hans og hef
kynnt mér hana vel, en ég hélt aldrei
opinbera tónleika til að fylgja geisla-
diskinum eftir og þetta er því í
fyrsta sinn sem ég syng sum þessara
laga opinberlega.
Ég er líka ánægð með að fá tæki-
færi til þess að syngja lög eftir
Gunnar Reyni, það er heillandi
hvernig hann vinnur með djassáhrif
og lögin hans eru mjög skemmtileg
og sjarmerandi.“
Á þeytingi um sviðið
Á tónleikunum leikur Jónas Sen á
orgel, píanó, selestu, sembal og raf-
magnshljómborð. „Hann er á stöð-
ugum þeytingi um sviðið,“ segir Ás-
gerður. „Á þessum tónleikum erum
við að prófa nýjar leiðir. Þetta eru
samt allt frekar létt lög. Mörg já-
kvæð og létt lög sem kveikja gleði og
von í brjósti, þótt finna megi drama-
tískari lög inn á milli.“
Tónleikarnir verða einnig á
Skriðuklaustri, sunnudaginn 30. maí
kl. 16.00. Lögin sem flutt verða á
tónleikunum eru tuttugu og þau
munu síðan flest koma út á geisla-
diski í haust. Meðal laganna eru
„Bráðum kemur betri tíð,“ „Na No
Mani,“ „Elín Helena,“ „Sveitin milli
sanda,“ „Bachelorette,“ „Isobel,“
„Venus as a Boy“ og hið ástsæla lag
Gunnars Reynis, „Maður hefur nú.“
Jónas setur Björk á bók
Þess má geta að Jónas Sen vinnur
fyrir tilstuðlan og beiðni Bjarkar
Guðmundsdóttur að því að útsetja
um fjörutíu lög Bjarkar fyrir rödd
og ýmis hljómborðshljóðfæri sem
eiga að koma út í tveimur bókum. Í
annarri bókinni er áherslan á vin-
sælustu popplög Bjarkar, þar eru
útsetningarnar fyrir píanó og/eða
gítar, auk þess að innihalda söng-
línur og texta. Í hinni bókinni eru út-
setningarnar meira krefjandi og lög-
in flóknari. Bókin mun, rétt eins og
hin, innihalda sönglínur og texta, en
meðleikurinn er hugsaður fyrir org-
el, selestu, sembal eða píanó.
Listamennirnir „Jákvæð og létt lög sem kveikja gleði og von í brjósti,“ segir Ásgerður um lögin.
Reynt á mörkin
 Ásgerður Júníusdóttir
og Jónas Sen á tónleikum
 Flytja lög eftir þrjú tón-
skáld í Íslensku óperunni
 Í haust er von á geisla-
diski með lögunum
Við heyrðum þetta
í einhverjum sjón-
varpsþætti og féllum
fyrir þessu 36
»
Félag íslenskra
tónlistarmanna
stendur fyrir
námskeiði í
tangótónlist, 9.-
12. júní næstkom-
andi, og er það
ætlað strengja-,
píanó- og söng-
nemendum á
framhaldsstigi.
Starfandi tónlist-
armenn munu þó einnig geta sótt um
og námskeiðið verður haldið í Tón-
listarskólanum í Reykjavík undir
stjórn tónlistarmannsins Olivier Ma-
noury. Námskeiðið er hluti af nor-
rænu tónlistarhátíðinni Suður mætir
Norðri sem fram fer í Norræna hús-
inu 10.-12. júní. Meðfram námskeið-
inu verður haldin tangósmiðja en
henni lýkur með sérstökum hátíðar-
tónleikum í Norræna hússinu 12.
júní kl. 16.
Námskeið um
tangótónlist
Olivier Manoury
harmonikkuleikari
Hátt í hundrað manns sáutilefni til að koma áListahátíðartónleikaAdapter-hópsins á
sunnudag, og má það kalla góða að-
sókn að nútíma listtónlist undir for-
merkjum leitandi tilraunasköpunar.
Fyrirsögn hinnar óvenjufámálu
tónleikaskrár (varla stafur um höf-
unda, hvað þá verk!) var Lumen –
leikur að ljósi, og kveikti hún auðvit-
að væntingar um tilþrifamikið sam-
spil tóna og ljósa, svo maður nefni
ekki ljósaorgel er brugðið hefur fyrir
á framsæknum tónlistarvettvangi
nánast frá fyrstu glóðarperu Edis-
ons.
Öllu minna varð þó úr því þegar á
reyndi. En þó eitthvað. Skemmtileg-
ast í 3. atriði, Eyes are speaking [3’;
2010] eftir Halldór Úlfarsson, er
hófst á því að „blindur“ maður var
leiddur á svið og stjórnaði síðan surg-
andi rafslípihljóðum í stereó með því
að bregða ýmist höndum að eða frá
sólgleraugum sínum við þónokkra
kátínu nærstaddra.
Halldór (f. 1977) mun hafa verið
búsettur í Finnlandi og m.a. fengizt
við innsetningar, gjörninga, hljóð og
mynd. Hann var fyrirferðarmikill á
þessum tónleikum og átti einnig hlut
að tveim síðustu verkum, Preessens
[17’; 2009] á móti Sami Klemola og
Air [10’; 2009] á móti Antti Auvinen. Í
hvorutveggja tilviki var kammerhóp-
urinn uppmagnaður með að virtist
einhverri rafbjögun, og e.t.v. líka
skreyttur viðbættum rafhljóðum.
Fyrra verkið var hvasst og ágengt.
Hið seinna blíðara, þó að 3. og síðasti
þáttur væri mun ákafari og stóð eftir
sem háværasta eyrnaáreiti kvöldsins.
Verkið var við og við uppljómað í öll-
um þáttum af 4-5 forneskjulegum
ljósaperum, ýmist eftir hljóðstyrk
eða ekki, með tilheyrandi uppmögn-
uðu lampamagnarasuði aftan úr
miðri 20. öld. Gutlaði framan af á
nokkru andríki áður en fyrirsjáanleg
langdrægni tók við.
Þar á undan fóru ítalskt og þýzkt
verk sem 1. og 2. atriði. Í Lumen [7’;
1975] eftir Franco Donatoni (1927-
2000) var ljósaparturinn aðeins fólg-
inn í tveim rauðum leysigeisladeplum
á skjá; öðrum fastliggjandi, hinum á
flakki. Verkið var barn síns liðna
framúrstefnutíma og minnti helzt á
ótal álíka auðgleymanlegra stykkja
er eitt sinn þóttu dernier écri en eru
nú flest fallin í gleymsku og ógrein-
anleg frá öðrum. Ljósahliðin á A twi-
light’s song [9’; 1997] eftir Matthias
Pintscher (f. 1977) birtist sem
skuggamynd af ónafngreindum
stjórnandanum á risastóru bassa-
trommuskinni. Músíkin sló mann
sömuleiðis sem heldur lúin fornfram-
úrstefna – þrátt fyrir að vera 20 árum
yngri en Lumen.
Í heild má segja að fjarska fátt hafi
komið á óvart úr nýsköpunardagskrá
kvöldsins, er skv. hlutarins eðli á sér
fremst til réttlætingar gagnvart
hlustendum að koma á óvart. En það
er svosem fráleitt ný reynsla af fram-
sæknum tónleikum seinni ára. Komu
manni helzt í opna skjöldu eldheitar
undirtektir áheyrenda, þó engum
getum skuli leitt að frekari skýr-
ingum á því.
Listasafn Íslands
Kammertónleikar – Listahátíð
bbmnn
Verk eftir Donatoni, Pintscher, Auvinen,
Klemola og Halldór Úlfarsson. Kammer-
hópurinn Adapter. Sunnudaginn 19. maí
kl. 21.
RÍKARÐUR Ö.
PÁLSSON
TÓNLIST
Lúin fram-
úrstefna
Ásgerður Júníusdóttir mezzósópr-
an hefur komið fram sem söng-
kona og leikkona á tónleikum, leik-
sýningum og listahátíðum í
Reykjavík, London, París, Berlín,
Stokkhólmi og víðar um Evrópu.
Hún hefur gefið út tvo hljómdiska,
Minn heim og þinn, sem inniheldur
lög og ljóð eftir íslenskar konur, og
Í rökkri, sönglög eftir Magnús
Blöndal Jóhannsson. Báðir disk-
arnir voru tilnefndir til íslensku
tónlistarverðlaunanna. Hún hefur
einbeitt sér að 20. og 21. aldar tón-
list og frumflutt verk eftir fjölda
núlifandi íslenskra tónskálda.
Jónas Sen er píanóleikari og
gagnrýnandi. Hann er umsjónar-
maður sjónvarpsþáttaraðarinnar
Átta raddir, sem verður á dagskrá
Sjónvarpsins í haust, en þar ræðir
hann við og spilar með átta ís-
lenskum söngvurum. Þar á meðal
eru Ásgerður Júníusdóttir og Björk
Guðmundsdóttir. Samstarf Jón-
asar og Bjarkar hófst fyrir nokkr-
um árum, en Jónas var hljóm-
borðsleikarinn í hljómsveit hennar
á ferðalagi hennar um heiminn.
Ferðalagið tók sautján mánuði.
Hann vinnur nú að útsetningum á
lögum Bjarkar fyrir ýmis hljóm-
borðshljóðfæri, og er ráðgert að
útsetningarnar komi út erlendis í
tveimur bókum á næsta ári. Nokkr-
ar útsetninganna verða frum-
fluttar á tónleikunum með Ásgerði
á Listahátíð.
Mezzósópran og píanóleikari
ÁSGERÐUR JÚNÍUSDÓTTIR OG JÓNAS SEN