Fréttablaðið - 15.12.2011, Blaðsíða 64

15. desember 2011 FIMMTUDAGUR48
Ríólítreglan er barna- og
fjölskyldusaga eftir Krist-
ínu Helgu Gunnarsdóttur
sem fjallar um tryggðar-
bandalag fimm ungmenna,
sem þau stofna með sér
til að standa saman gegn
ógnaröflum hulduheima.
Fyrir nokkrum árum byggði fjöl-
skylda sér hús á holti í úthverfi
Reykjavíkur. Brjóta þurfti kletta-
borg að húsabaki. Eftir að fjöl-
skyldan flutti inn varð fljótlega
vart við umgang annarra en heim-
ilisfólksins. Talsvert bar á skruðn-
ingum, skellum og dynkjum. Sjón-
varpstæki fór í gang, ljós lifnuðu
og hlutir hurfu og komu aftur í
ljós. Svo rammt kvað að þessu að
börnin veigruðu sér við að vera ein
heima. Að lokum þurftu húsráð-
endur að fá til sín sérlegan huldu-
miðil til að ná sáttum við flótta-
fólkið sem eigraði um nýja húsið.
Sérfræðingurinn náði samningum
við huldufólkið með því að grá-
grýtishnullungi, úr horfnu kletta-
borginni að húsabaki, var komið
fyrir á baðherbergi hjónanna á
neðri hæðinni. Þar stendur grjót-
ið enn í dag, á miðju marmaragólf-
inu, og hjónin klofa yfir það til að
komast í sturtuna sína.
Saga af erfiðum aðstæðum
Þessi nýlega reykvíska huldufólks-
saga varð Kristínu Helgu Gunn-
arsdóttur innblástur fyrir nýjustu
skáldsöguna, Ríólítregluna. Með
slæðist ein tröllasaga og sagan af
ribbaldanum Torfa í Klofa, sem
flúði til fjalla með allt sitt hyski og
hafurtask þegar svarti dauði síðari
lagðist á landsmenn á miðöldum.
Í Ríólítreglunni er sögð saga
fimm meðlima tryggðarbanda-
lags, sem þeir stofna með sér til
að standa saman gegn ógnaröflum
hulduheima. Þetta er líka saga um
flóknar og erfiðar aðstæður fjór-
tán ára ungmenna, saga um mun-
aðarleysi og skuggaleg leyndarmál
sem börn geta geymt.
Kristín Helga fór í rannsóknar-
leiðangur á fjöll við undirbún-
ing bókarinnar. „Ég er alltaf á
einhverju fjallaflakki. Í þetta
sinn gekk ég inn jökulgilið, inn í
Þrengsli og kannaði þessar slóðir
sem ég ætlaði að láta mínar sögu-
persónur fara um og feta þannig
í fótspor Torfa í Klofa.
Það er svo skemmti-
legt hvernig sagan af
Torfa rennur saman við
þjóðsögurnar. Það er til
þessi dásamlega saga af
honum, þegar hann flýr
með allt sitt hafurtask
upp á Torfajökul. Þar er
sagt frá því hvernig jök-
ullinn er klofinn í tvennt
og inni í honum miðjum
sé þessi dásamlegi skógi
vaxni dalur. Þarna sett-
ist hann með sitt fólk.
Það eru afkomendur hans sem
mínar sögupersónur eru að kljást
við.“
Með grjót í poka
Kristín Helga hefur áður unnið
með þjóðsögur í verkum sínum,
meðal annars í Draugaslóð, þar
sem Fjalla-Eyvindur og Reyni-
staðabræður komu við sögu. „Það
fennir fljótt yfir þessar þjóðsög-
ur. Þegar ég var að skrifa Drauga-
slóð komst ég að því að mörg börn
vita lítið um Fjalla-Eyvind. Börnin
höfðu líka kannski heyrt söguna af
Reynistaðarbræðrum en gátu ekki
haft hana eftir. Ég hef gaman af
því að nota minni úr huldufólks-
sögum og þjóðsögum.
Um leið varðveitast
þessir gömlu fjársjóðir
vonandi betur í hugum
krakkanna okkar.“
Kristín Helga hefur
fengið góð viðbrögð við
bókinni, bæði hjá dætr-
um sínum þremur, henn-
ar helstu gagnrýnendum,
og fjölda grunnskóla-
barna sem hún hefur
heimsótt að undanförnu,
á vegum verkefnisins
Skáld í skólum. Með sér
hefur hún borið grjót í poka. „Ég
tek ríólít með mér í upplestrana.
Ríólít er það sama og líparít en
við erum eina þjóðin í heiminum
sem kallar þessa bergtegund líp-
arít. Krökkunum finnst ógurlega
gaman að skoða þetta litríka grjót.
Ríólít er líka þeim eiginleikum
gætt að það verndar mann gegn
fortíðinni, hjálpar manni að taka
ákvarðanir og eflir sjálfstraustið.
Ég hef verið í því að dreifa ríólít-
molum.“ holmfridur@frettabladid.is
48
menning@frettabladid.is
MEÐ VINNUFÉLAGANUM, EMILÍU FLUGU „Emilía er harðduglegur kjölturakki og finnst allt dásamlegt sem ég segi og skrifa,“ segir
Kristín Helga um vinnufélaga sinn, Emilíu Flugu. MYND/ÚR EINKASAFNI
RÍÓLÍTMOLI Í LÓFA Það er gott að bera ríólítmola með sér þegar ferðast er um
ókunnar slóðir. Hann verndar gegn fortíð, eflir sjálfstraust og hjálpar til við að taka
ákvarðanir. MYND/ÚR EINKASAFNI
Sönn nútímasaga af huldu-
fólki og þjóðsögur í bland
JÓLATÓNLEIKAR Á AKUREYRI Kammerkórarnir Ísold og Hymnodia halda saman jólatónleika í Akureyrarkirkju í kvöld
klukkan 20.30. Með þeim koma fram Lára Sóley Jóhannsdóttir fiðluleikari, Hjörleifur Örn Jónsson slagverksleikari og Eyþór Ingi Jónsson
harmóníumleikari. Á efnisskránni eru vel þekkt jólalög auk þess sem frumflutt verður nýtt lag sem Michael Jón Clarke samdi fyrir kórinn.
Þá verða leikin tvö nýleg jólalög eftir Daníel Þorsteinsson og ný útsetning eftir Eyþór Inga Jónsson
Jan-Philipp Fruehsorge, listfræð-
ingur og galleríisti, fjallar um
teikninguna í samtímamyndlist
í alþjóðlegu og listsögulegu sam-
hengi í Hafnarhúsi Listasafns
Reykjavíkur klukkan 20 í kvöld.
Erindi Fruehsorge er í tengslum
við sýninguna Hraðari og hægari
línur. Þá mun sýningarstjórinn
Birta Guðjónsdóttir einnig leggja
orð í belg.
Jan-Philipp Fruehsorge hefur
skrifað og fjallað sérstaklega
umteikningu sem listmiðli.
Á sýningunni Hraðari og hæg-
ari línur eru sýnd valin verk í eigu
listsafnaranna Péturs Arasonar og
Rögnu Róbertsdóttur.
Línurnar skýrast
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
METSÖLULISTI EYMUNDSSON
07.12.11 - 13.12.11
Konan við 1000˚ - Hallgrímur Helgason
Sómamenn og fleira fólk - Bragi Kristjónsson
Jarðlag í tímanum - Hannes Pétursson
Húshjálpin - kilja - Kathryn Stockett
Hjarta mannsins - Jón Kalman Stefánsson
Málverkið - Ólafur Jóhann Ólafsson
Holl ráð Hugos - Hugo Þórisson
Gamlinginn sem skreið út um gluggann - Jonas Jonasson
Einvígið - Arnaldur Indriðason
Brakið - Yrsa Sigurðardóttir
SAMKVÆMT BÓKSÖLU
Í EYMUNDSSON UM LAND ALLT
Ég hef gaman
af því að
nota minni úr
huldufólks-
sögum og
þjóðsögum.