Morgunblaðið - 17.11.2010, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER 2010
FRÉTTASKÝRING
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Lækka þarf rekstrarkostnað grunnskólanna um
milljarð að mati Sambands íslenskra sveitarfé-
laga. Í því skyni hefur verið lagt til að fækka
kennslustundum og stytta skólaárið, en hvort
tveggja er lögbundið. Grunnskólinn veitir ýmsa
þjónustu sem ekki er lögbundin. Til dæmis greiða
mörg sveitarfélög niður máltíðir nemenda. Spyrja
má hvort ekki væri nærtækara að skera þann
kostnað niður áður en farið er í skerðingu á lög-
bundinni kennslu og þjónustu.
Rekstur grunnskólanna er helmingur alls
rekstrarkostnaðar sveitarfélaganna, en fyrir ligg-
ur að tekjur sveitarfélaganna muni lækka um átta
milljarða á næsta ári. Fyrir ári lagði Samband ís-
lenskra sveitarfélaga fram tillögur um að fækka
kennslustundum í sparnaðarskyni og stytta skóla-
árið um tíu daga. „Við erum nú að taka þessar til-
lögur upp aftur,“ segir Halldór Halldórsson, for-
maður sambandsins. „Frá hruni höfum við leitað
allra mögulegra leiða til að takast á við þetta
breytta rekstrarumhverfi, án þess að þurfa að
segja upp fólki í stórum stíl.“
Stytting skólaársins tengist kjarasamningum
kennara. Að sögn Halldórs hefur mennta-
málaráðherra af þeim sökum ekki talið þetta vera
færa leið.
„Þetta er hrikalega erfitt mál“
Skólaárið var lengt fyrir nokkrum árum.
Halldór segir að engin merki séu um að nemendur
fái betri menntun með fleiri kennslustundum. „Við
erum nú að skoða fagleg rök með og á móti þessu.
Þetta er hrikalega erfitt mál. En mér ber að gera
þetta.“
Niðurgreiðsla á máltíðum grunnskólanem-
enda er ekki lögbundið hlutverk grunnskóla.
Spyrja má hvort ekki ætti fremur að nýta skattfé
til að efla skólastarf. Halldór segir að ekki hafi far-
ið fram markviss umræða um að sveitarfélögin
hætti niðurgreiðslu skólamáltíða. Það gæti falið í
sér mikla mismunun nemenda. „Það er svo mik-
ilvægt í þessu kreppuástandi að halda utan um þá
sem minnst mega sín. Skólamáltíðirnar eru klár-
lega hluti af því.“ En væri ekki hægt að koma til
móts við þann hóp með einhverju öðru móti en að
greiða niður skólamáltíðir fyrir alla nemendur?
„Líklega er möguleiki að tekjutengja þessar nið-
urgreiðslur með einhverjum hætti,“ segir Halldór.
Áhersla á gæði skólastarfsins
„Við leggjum áherslu á að gæði
skólastarfsins verði ekki skert, sama
hvaða leið verður farin,“ segir
Sjöfn Þórðardóttir, formaður
Heimilis og skóla. Hún segir að
samtökin séu að skoða þær leiðir sem nefndar
hafa verið til sögunnar varðandi sparnað í grunn-
skólum. „Samkvæmt könnun sem við gerðum í
fyrra vilja foreldrar fremur stytta skólaárið en
að skerða þjónustu. Þeir vilja að lögbundin
kennsla og þjónusta sé varin,“ segir Sjöfn. Hún
segir að afstaða Heimilis og skóla til skóla-
máltíða sé að nauðsynlegt sé að boðið sé upp á
kjarngóðan mat. „Það er alveg þess virði að
skoða þetta, en það má benda á að í kreppunni í
Finnlandi var skólamaturinn oft eina máltíð
barnanna. Sem betur fer telst það til undantekn-
inga hér á landi að börn fái ekki að borða heima
hjá sér.“
Eðlilegt að verja lögbundna þjónustu
Eiríkur Jónsson, formaður Kennarasam-
bands Íslands, segir að það sé „óþolandi að for-
maður Sambands íslenskra sveitarfélaga skuli
koma fram í fjölmiðlum með kröfu sem hefur það
eitt í för með sér að skerða samningsbundin kjör
kennara“.
Væri ekki eðlilegt að sveitarfélögin legðu af
þá þjónustu grunnskólanna sem ekki er lögbund-
in, eins og niðurgreiðslu skólamatar, fremur en
að skerða kennslu? „Það er örugglega hægt að
finna ýmsar leiðir í sparnaði. Mér þykir eðlilegt
að skólarnir verji þá þjónustu sína sem þeim er
skylt að veita samkvæmt lögum,“ segir Eiríkur.
Grunnskólar í kreppu:
hvar á að skera niður?
 Sveitarfélögum ber engin skylda til að niðurgreiða máltíðir í grunnskólum
Morgunblaðið/Heiddi
Skólamatur Það er ekki eitt af lögbundum hlutverkum sveitarfélaga að niðurgreiða mat fyrir
grunnskólabörn. Eigi að síður er það gert í flestum sveitarfélögum landsins, en upphæðin er mishá.
Öll stóru eldsneytisfélögin höfðu í
gærkvöldi hækkað verð á bensíni
og dísilolíu um tvær krónur. „Það
sem liggur til grundvallar hækkun
núna er þróun á heimsmarkaðs-
verði og veiking krónunnar á móti
dollara síðustu daga,“ sagði Samúel
Guðmundsson, framkvæmdastjóri
vörustýringarsviðs hjá Olís, við
fréttavef Morgunblaðsins, mbl.is.
Ljóst væri að ef þróunin yrði
áfram með svipuðum hætti mætti
búast við frekari hækkunum á elds-
neytisverði á næstunni.
Algengasta verð á lítra af bensíni
og dísilolíu í sjálfsafgreiðslu hjá Ol-
ís er nú 200,6 kr. Sama verð er hjá
N1 á báðum eldsneytistegundum.
Hjá Skeljungi kostar bensínið
201,4 kr. og dísilolían 201,7 kr.
Hjá Orkunni er algengasta verð á
báðum eldsneytistegundum 198,3
kr. Hjá ÓB og Atlantsolíu er al-
gengasta verðið 198,4 kr.
jonpetur@mbl.is
Öll stóru eldsneyt-
isfélögin hækka
bensínverð
Karlmaður á sextugsaldri var í
Héraðsdómi Reykjavíkur í gær
dæmdur í átta mánaða fangelsi fyr-
ir fjárdrátt. Maðurinn sem hafði
umsjón með tveimur sölukössum
fyrir lottó og íþróttagetraunir í um-
boði Íslenskrar getspár í Happa-
húsinu í Kringlunni dró sér 17,7
milljónir króna á tímabilinu frá 9.
ágúst til 4. október 2008.
Maðurinn játaði sök og sam-
þykkti framsetta skaðabótakröfu
Íslenskrar Getspár upp á 17,7 millj-
ónir kr., en dráttarvextir leggjast
við höfuðstól á 12 mánaða fresti.
Þrátt fyrir að maðurinn hafi ekki
áður gerst sekur um refsiverða
háttsemi svo kunnugt sé þótti dóm-
inum ekki ástæða til að skilorðs-
binda refsinguna. Var í því ljósi lit-
ið til þeirrar fjárhæðar sem
maðurinn dró sér.
Dró sér 17,7 milljónir
króna úr söluköss-
um fyrir lottó
 Kópavogsbær mun verja um 100 milljónum
í niðurgreiðslu skólamáltíða í grunnskólum í
ár.
 Nemendur greiða 320 krónur fyrir máltíð.
 Á Akureyri standa greiðslur frá foreldrum
algerlega undir kostnaði við skólamáltíðir.
 Þar greiða nemendur 317 krónur fyrir mál-
tíðina, bindi þeir sig í hálft ár. Annars
kostar hver máltíð 415 krónur.
 Í Reykjavík er niðurgreiðsla
vegna skólamáltíða um 160 millj-
ónir á ári. Um 87% nemenda eru í
mataráskrift í skólanum.
 Niðurgreiðsla vegna skóla-
máltíða í grunnskólum Reykja-
nesbæjar er um 50 milljónir
króna á ári.
Um 160 milljónir
í Reykjavík
YFIR 300 MILLJÓNIR Í NIÐURGREIÐSLU
Í ÞREMUR SVEITARFÉLÖGUM
Í rannsókn er hjá lögreglu höf-
uðborgarsvæðisins hvernig karl-
maður um tvítugt komst yfir vel á
annað þúsund greiðslukortanúmer.
Flest voru þau íslensk en einnig
erlend númer. Að sögn yfirmanns
rannsóknardeildar lögreglunnar á
höfuðborgarsvæðinu höfðu nokkrir
kortaeigendur, sem varir urðu við
óvenjulegar færslur á greiðslu-
kortayfirlitum sínum, samband við
lögreglu og lögðu fram kæru.
Lögreglan í Borgarnesi handtók
manninn 7. nóvember sl. í
tengslum við önnur afbrot, en
hann er m.a. grunaður um fjölda
innbrota. Hann var í framhaldinu
færður til Reykjavíkur til skýrslu-
töku og var honum sleppt að henni
lokinni.
Að sögn Friðriks Smára Björg-
vinssonar, yfirmanns rannsóknar-
deildar lögreglu höfuðborgarsvæð-
isins, hefur maðurinn játað að
hluta að hafa svikið út fé með
þessum hætti. Enginn annar hefur
verið handtekinn í tengslum við
rannsóknina sem er á byrjunar-
stigi.
Kortaeigendur látnir vita
Greiðslukortaupplýsingarnar
fundust í tölvu mannsins og snerta
flest ef ekki öll greiðslukortafyr-
irtæki hér á landi. Lögreglan hafi
haft samband við þau í tengslum
við rannsóknina og þau hafi síðan
látið viðkomandi kortaeigendur
vita og þeir fengið ný greiðslukort.
Verið er að rannsaka hvernig mað-
urinn komst yfir númerin en talið
er að hann hafi verið einn að verki.
Maðurinn hefur oft áður komist í
kast við lögin.
Með á annað þús-
und kortanúmer
 Handtekinn vegna annarra brota
ódýrt og gott
Ódýrt kjötfars
398kr.kg
Ódýrt!
„Gera má ráð
fyrir að af-
skriftir vegna
útlána [Íbúða-
lánasjóðs] verði í
sögulegu há-
marki næstu eitt
til þrjú árin.“
Þetta kemur
fram í svari fé-
lags- og tryggingamálaráðherra
við fyrirspurn Guðlaugs Þórs
Þórðarsonar, þingmanns Sjálf-
stæðisflokks.
Einnig að útlánatap Íbúðalána-
sjóðs á tímabilinu 2000-2007 hafi
að stærstum hluta verið vegna út-
lána til einstaklinga. Á tímabilinu
2007-2010 hafi afskriftir vegna út-
lána til lögaðila hins vegar aukist,
einkum vegna leiguíbúðalána.
Í svari ráðherrans hvað varðar
næstu ár segir ennfremur að í
vaxtaálagi sjóðsins sé gert ráð fyr-
ir afskriftum vegna útlána. Eðli
málsins samkvæmt sé nær óhjá-
kvæmilegt að einhverjar afskriftir
verði á hverjum tíma en umfang
þeirra ræðst jafnan af stöðu efna-
hagsmála hverju sinni.
Ráðgert að afskriftir
ÍLS verði í hámarki
næstu þrjú árin