Morgunblaðið - 29.12.2010, Blaðsíða 6
FRÉTTASKÝRING
Una Sighvatsdóttir
una@mbl.is
Fasteignamarkaðurinn virðist óðum
vera að þiðna og líf tekið að glæðast
að nýju eftir sífrera allt frá banka-
hruni. Þótt velta fasteignaviðskipta
sé enn ekkert í líkingu við það sem
hún var í góðærinu miðju fór hún
stigvaxandi eftir því sem leið á árið
2010 og fasteignasalar eru bjartsýn-
ir um batnandi horfur á næsta ári.
Rúmlega 4.600 kaupsamningum
var þinglýst á landinu í ár sam-
kvæmt skrám Fasteignaskrár Ís-
lands og námu heildarviðskipti með
fasteignir tæpum 115 milljörðum
króna. Meðalupphæð á hvern kaup-
samning var um 24,8 milljónir.
Fjórðungur af veltunni 2007
Þetta er umtalsverður bati frá
árinu 2009, þegar velta á fast-
eignamarkaði var í sögulegu lág-
marki eða rúmir 99 milljarðar króna
í tæplega 3.700 kaupsamningum og
höfðu samningar ekki verið færri
síðan 1988. Meðalupphæð hvers
samnings í fyrra var 26,9 milljónir.
Velta fasteignaviðskipta hefur því
aukist um tæp 16% frá 2009 og
kaupsamningum fjölgað um rúm
25%. Þrátt fyrir aukningu er veltan í
ár þó ekki nema rúmur fjórðungur
þess sem var þegar mestur hama-
gangur var á fasteignamarkaði árið
2007, þá nam veltan á húsnæð-
ismarkaði rúmum 400 milljörðum.
Grétar Jónasson, framkvæmda-
stjóri Félags fasteignasala, segir að
á síðasta ársfjórðungi 2010 hafi fast-
eignasalar farið að finna mikið fyrir
aukinni eftirspurn og nú við árslok
séu ýmis jákvæð teikn á lofti. „Al-
mennt finnst mér vera aukin bjart-
sýni og þessi ytri skilyrði, eins og já-
kvæðni í þjóðfélaginu, eru einmitt
það sem hefur svo mikil áhrif á fast-
eignamarkaðinn,“ segir Grétar.
Þessu til stuðnings má geta þess
að samkvæmt Væntingavísitölu
Gallup fyrir desembermánuð, sem
birt var í gær, hækkar vísitalan sem
mælir fyrirhuguð húsnæðiskaup
landsmanna úr 4,3 stigum í 7,0 stig
og hefur ekki verið hærri síðan í
september fyrir hrun. Þykir þetta
að mati greiningardeildar Íslands-
banka benda til þess að meira líf sé
að færast í húsnæðismarkaðinn.
„Það eru margir sem hafa haldið
að sér höndum vegna óvissunnar en
eru núna að koma inn á markaðinn
og svipast um eftir eignum,“ segir
Grétar. „Það er mikil undirliggjandi
eftirspurn, enda má segja að síðustu
3-4 ár hafi unga fólkið sem vill
kaupa sína fyrstu eign nánast ekk-
ert sést á markaðnum. Það vantar
þarna nokkra árganga svo að það er
klárlega uppsöfnuð þörf.“ Á móti
kemur að leigumarkaðurinn hefur
vaxið mjög og fjöldi þinglýstra
leigusamninga tvöfaldast á 5 árum,
frá 5.229 árið 2005 í 10.419 í ár.
Fjármálastofnanir seljendur
Athygli vekur hversu stórt hlut-
fall viðskipta með íbúðarhúsnæði á
höfuðborgarsvæðinu er þar sem
fjármálastofnun er seljandi, eða í
kringum 10%. Árin 2006 og 2007
voru fjármálastofnanir innan við 1%
seljenda en frá og með bankahruni
varð hlutur þeirra í fasteigna-
viðskiptum meiri og virðist enn vera
að aukast.
Að sögn Grétars virðist sem meiri
reynsla sé að komast á það innan
bankanna hvernig vinna skuli úr
flóknum málum, s.s. hvað varðar af-
skriftir og yfirtöku fasteignalána.
„Okkur hefur fundist bankarnir erf-
iðir þegar fólk er til dæmis að yfir-
taka lán, þeir hafa sett þröng skil-
yrði og það hefur verið kyrrstaða og
mikil óvissa um hvernig eigi að með-
höndla þessi mál. Svo það er alveg
ljóst að bankarnir hafa stöðvað tals-
vert af fasteignaviðskiptum, en núna
er þetta farið að verða ljósara. “
Fasteignaverð lækkar
Kauphegðun fólks hefur að sögn
Grétars einnig breyst að því leyti að
það tekur sér nú góðan tíma til að
skoða eignir og hugsar sig vel um.
„Sem er besta mál því þegar mark-
aðurinn var á fleygiferð þurfti fólk
jafnvel að ákveða innan klukkutíma
hvort það ætlaði að kaupa eign“.
Fasteignaverð á höfuðborg-
arsvæðinu lækkaði nokkuð á árinu
og mældist vísitalan í nóvember
0,9% lægri en frá sama mánuði í
fyrra. Að raunvirði, m.v. vísitölu
neysluverðs, var lækkunin 3,4%.
Þótt raunverð fasteigna hafi lækkað
umtalsvert frá þeim tíma sem það
náði hámarki, í október 2007, þá er
vert að geta þess að vísitalan er
samt í hærra lagi miðað við það sem
hún var árið 2004, áður en bólan á
fasteignamarkaði þandist hvað mest
út. Seðlabankinn reiknar með því að
húsnæðisverð lækki enn áður en
varanlegur viðsnúningur verður.
Fasteignamarkaðurinn
Kaup- og leigusamningar Veltan á fasteignamarkaði Fjármálastofnun sem seljandi
16,000
14,000
12,000
10,000
8,000
6,000
4,000
2,000
0
15
,8
36
11
,7
11
15
,2
51
6,
23
8
3,
69
2
4,
63
0
10
,4
19
10
,5
22
7,
30
7
5,
21
3
5,
0
45
5,
22
9
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2005 2006 2007 2008 2009 2010
50milljarðar
0
100milljarðar
150milljarðar
200milljarðar
250milljarðar
300milljarðar
350milljarðar
400milljarðar
450milljarðar
31
2,
17
1,
63
0
þú
s.
kr
.
26
9,
17
1,
74
1
þú
s.
kr
.
40
6,
44
0,
27
2
þú
s.
kr
.
18
1,
57
8,
64
0
þú
s.
kr
.
99
,3
62
,4
92
þú
s.
kr
.
11
4,
90
0,
0
0
0
þú
s
kr
.
kr.
Fjöldi þinglýstra
kaupsamninga
Fjöldi þinglýstra
leigusamninga
júní 2006 nóv.2010
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
Hlutfall seljenda
11,
4%
3,7
%
10
,3%
5,8
%
Fasteignasala að
lifna við að nýju
Velta fasteignaviðskipta jókst um 16% á milli ára
41% fleiri kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu
Morgunblaðið/Árni Sæberg
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. DESEMBER 2010
ódýrt og gott
1429kr.kg
Verð áður 2598 kr.
Grísalundir
45%
afslátt
ur
Svínainflúensa (H1N1) hefur greinst
í sýni úr konu sem tekið var á að-
fangadag og eru svínaflensu-tilfellin
í desembermánuði þar með orðin tvö
hér á landi. Maður greindist með
flensuna nú rétt fyrir jól, en sá var
nýkominn frá Bretlandi. Konan hef-
ur ekki verið erlendis nýlega eftir
því sem best er vitað. Einstakling-
arnir, sem báðir eru á þrítugsaldri,
reyndust ekki alvarlega veikir og
hafa þeir náð heilsu á ný.
„Þetta eru í raun og veru fyrstu
tilfellin á árinu. Einhverjir greindust
rétt eftir áramótin en það hefur ekki
verið nein inflúensa á árinu fyrr en
nú. Hún er að stinga sér niður hér og
svo byrjar hún að fara frá manni til
manns,“ segir Haraldur Briem, sótt-
varnalæknir. Hann hvetur alla þá
sem eru óbólusettir til að láta bólu-
setja sig hið fyrsta en samkvæmt
farsóttafréttum Landlæknisemb-
ættisins er búist við að önnur bylgja
svínainflúensu sé að hefjast hér á
landi.
Haraldur segist gera ráð fyrir að
heilsugæslustöðvarnar bjóði upp á
bólusetningu á hverjum degi en rétt-
ast sé að hringja og spyrjast fyrir,
enda verklag misjafn milli stöðva. Þá
segist hann gera ráð fyrir að bólu-
setningin frá því í fyrra dugi. „Menn
ættu að vera varðir því þetta er mjög
öflugt bóluefni.“
hugrun@mbl.is
Tvö svínaflensutilfelli
hafa greinst í desember
Morgunblaðið/Ómar
H1N1 Svínainflúensan hefur skotið
upp kollinum á ný.
Í raun þau einu
það sem af er ári
Bólusetning
» Sóttvarnalæknir hvetur alla
sem eru óbólusettir til að bólu-
setja sig hið fyrsta.
» Helmingur íslensku þjóð-
arinnar var bólusettur sl. vetur.
» Þeir sem fóru í bólusetningu
í fyrra ættu að vera varðir.
114,9
veltan í fasteignaviðskiptum á land-
inu öllu 2010 í milljörðum króna
4.630
kaupsamningum var þinglýst á
landinu öllu árið 2010
15.251
kaupsamningum var þinglýst á
landinu öllu árið 2007
10.419
leigusamningum var þinglýst á
landinu öllu árið 2010
41%
fjölgun kaupsamninga á höfuðborg-
arsvæðinu milli áranna 2009 og
2010
24,8
meðalupphæð á hvern kaupsamn-
ing árið 2010 í milljónum talið
3,4%
lækkun vísitölu fasteignaverðs á
raunvirði frá nóvember 2009 til
nóvember 2010
‹ FASTEIGNAVIÐSKIPTI ›
»