Morgunblaðið - 17.03.2011, Side 16
16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. MARS 2011
Nú stendur yfir í Sjómannasafni
Reykjavíkur, Víkinni, sýning á út-
skurði Ásmundar Guðmundssonar,
fyrrverandi skipstjóra og lista-
manns. Verkin gefa góða innsýn í
atvinnu og starfshætti landsmanna
á árum áður. Sýningin stendur yfir
til 15. maí nk.
Safnið er opið virka daga frá kl.
11-17, um helgar frá kl. 13-17. Lok-
að er á mánudögum.
Sýning á útskurði
Sæluvikan, árleg lista- og menning-
arhátíð í Skagafirði, fer fram dag-
ana 1.-17. maí nk. Meðal stærstu
viðburðanna verður dægurlaga-
keppni Sæluviku sem fram fer á
Sauðárkróki hinn 6. maí. Keppnin
er öllum opin og eru allir lagahöf-
undar landsins hvattir til að senda
lög. Dómnefnd mun velja 10 lög
sem keppa á úrslitakvöldinu um tit-
ilinn Sæluvikulagið 2011.
Skilafrestur fyrir keppnina er til
1. apríl. Skila þarf inn „demói“ af
lagi og texta merkt Dægurlaga-
keppni á Sauðárkróki, Pósthólf 1,
550 Sauðárkrókur. Lag og texti
skal merkt með dulnefni. Nánari
upplýsingar eru veittar á netfang-
inu videosport@simnet.is, eða í
síma 895-2515.
Dægurlagakeppni
í Skagafirði
Á morgun, föstu-
dag, stendur Al-
þjóðamálastofn-
un Háskóla
Íslands fyrir
fundi undir yfir-
skriftinni „Evr-
ópusamruninn á
Íslandi og Möltu:
Efnahagshvatar
og pólitískar
hindranir“.
Fundurinn fer fram í Lögbergi 101
og stendur frá kl. 12.00-13.00. Allir
eru velkomnir.
Á fundinum mun Magnús Árni
Magnússon, dósent við Háskólann á
Bifröst og doktorsnemi við HÍ, bera
saman vegferð Möltu og Íslands til
Evrópusamruna með tilliti til efna-
hagslegra hvata og pólitískra
hindrana.
Evrópusamruninn á
Möltu og Íslandi
Magnús Árni
Magnússon
STUTT
Á mánudag nk. stendur Odda-
félagið í samvinnu við Stúdentaráð
Háskóla Íslands fyrir samkomu við
styttu Ásmundar Sveinssonar af
Sæmundi á selnum á flötinni fyrir
framan aðalbygginguna.
Háskólakórinn syngur á Há-
skólatorgi kl. 12 og verður svo
gengið fylktu liði að styttunni en
dagskráin sjálf hefst kl. 12.10. Börn
á leikskólanum Mánaborg munu
syngja og Jón Atli Benediktsson,
aðstoðarrektor vísinda og kennslu,
flytja stutt ávarp. Þá mun Þór Jak-
obsson, formaður Oddafélagsins,
segja frá lærdómsmanninum og
þjóðsagnapersónunni Sæmundi og
Lilja Dögg Jónsdóttir, formaður
stúdentaráðs, flytur ávarp. Dag-
skránni lýkur svo um kl. 12.40.
Samkoma við stytt-
una af Sæmundi
BAKSVIÐ
Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
Icelandair Group og tvíburabræðurnir Arnar og
Bjarki Gunnlaugssynir hafa undanfarin sex ár
kannað möguleika á því að opna löglegan spilasal
eða casino hérlendis að danskri fyrirmynd til
styrktar íslensku atvinnulífi. Þeir segja að löglegt
casino skapi ný störf, efli ferðaþjónustuna og búi
til nýjan skattstofn, en þeir áætla að árlegar tekjur
ríkisins yrðu um 450 til 750 milljónir króna.
Ábyrg spilamennska ehf., félag sem bræð-
urnir hafa stofnað með Icelandair Hotels, dóttur-
félagi Icelandair Group, hefur safnað saman upp-
lýsingum um rekstur casinos og sett saman í
kynningarbók, sem byrjað er að kynna þeim sem
málið varðar. Ósk félagsins er að Alþingi skipi
nefnd allra sem hlut eiga að máli til að fara ræki-
lega ofan í málið með það að markmiði að leggja
spilin á borðið og fræða almenning um hvað sé hér
á ferðinni frekar en að líta framhjá ólöglegri starf-
semi.
Ólögleg starfsemi og spilafíkn
Bræðurnir benda á að nú séu starfræktir
ólöglegir spilaklúbbar í Reykjavík, tvö casino og á
annan tug pókerklúbba auk fjárhættuspila á net-
inu. Spilamennska sé stunduð í sjoppum,
verslunarmiðstöðvum, á veitingastöðum, börum
og víðar. Fjármunir séu auk þess lagðir undir í
Lottói, á Lengjunni og í hvers konar happ-
drættum. Það eina sem vanti sé löglegt casino,
sem ríkið hafi tekjur af í formi skatta.
Arnar segir að verði casino bannað áfram sé
augljóst að mikil fjárhættustarfsemi færist enn
frekar neðanjarðar. Reynsla erlendis sýni að betra
sé að svona rekstur sé allur á yfirborðinu til að
hægt sé að hafa eftirlit með starfseminni og hafa
opinberar tekjur af henni. Lögleg starfsemi hafi
líka sýnt að rekstur ólöglegra klúbba hafi snar-
minnkað í kjölfarið.
Góð reynsla í Danmörku
Dr. Daníel Þór Ólason, lektor við sál-
fræðideild Háskóla Íslands, vann skýrslu fyrir
dóms- og kirkjumálaráðuneytið um spilahegðun
og algengi spilavanda Íslendinga 2007. Þar kemur
meðal annars fram að algengi spilafíknar á Íslandi
er 0,3% í einni rannsókn og 0,5% í annarri, 0,3% í
Noregi, 0,5% í Bretlandi og Kanada og 0,1% í Dan-
mörku. Bræðurnir benda á að Norðmenn
leyfi casino aðeins um borð í
skemmtiferðaskipum en ann-
ars sé fjárhættuspil aðeins
bannað á Íslandi í hinum vest-
ræna heimi. Með öðrum orðum
hafi ráðamenn ákveðið að
betra væri að lögleiða casino
en banna starfsemina.
Reynslan í Danmörku sé
góð og Ísland eigi að vera í
fararbroddi þegar komi að
ábyrgri spilamennsku. Nú-
verandi ástand sé engum til
góðs nema eigendum ólög-
legra klúbba. Bjarki segir að tvöfeldni ríki í þess-
um málum hérlendis. Ýtt sé undir spilafíkn hjá
börnum og unglingum með spilakössum í söluturn-
um og víðar, en aldurstakmark sé inn í casino og
strangt eftirlit með gestum. Slíkt eftirlit geti beint
spilafíkli á rétta braut. Þeir vilji vinna náið með
Samtökum áhugafólks um spilafíkn og SÁÁ í
þessu sambandi og færa megi fyrir því rök að
spilafíkn minnki með löglegri starfsemi. Tíðni
spilafíknar sé t.d. hlutfallslega minnst í Danmörku
þar sem mikið og strangt eftirlit sé.
Bræðurnir minna á að um 1990 hafi Danir
ákveðið að auka hlut ferðaþjónustunnar og hafi
lögleitt casino. Síðan hafi leyfin verið endurnýjuð í
þrígang og fyrirhugað sé að opna nýtt casino í Tí-
volí í ár. Hér þurfi að fjölga ferðamönnum á vet-
urna og Harpan skapi ný tækifæri fyrir fjölmenn-
ar ráðstefnur. Mikil samkeppni ríki á þessu sviði
og casino geri Reykjavík samkeppnisfærari.
Hugmyndin er að opnað verði casino á Hilton
Reykjavík Nordica hótelinu. Bræðurnir hafa
kynnt málið fyrir hagsmunasamtökum og alþingis-
mönnum og segjast hafa opnað augu margra fyrir
nýjum tekjustofni. Þeir benda á að eyrnamerkja
mætti hluta tekna ákveðnu góðgerðarverkefni eða
átaki eins og til dæmis kynningu á vetrarferðum til
Íslands. Aðalatriðið sé að eyða fordómum og auka
fræðslu um kosti og galla löglegs casinos. Í því
sambandi leggja þeir áherslu á að Alþingi kynni
sér málið og komi á laggirnar nefnd sem kafi ofan í
málið, en í nefndinni yrðu fulltrúar stjórnvalda,
lögreglu, ferðaþjónustu, spilafíkla og SÁÁ.
„Hvorki við né fyrirtæki á borð við Icelandair með
mjög virta stjórnendur myndum nokkurn tímann
mæla með casino nema hafa trú á að lögleiðingin
væri í sátt og samlyndi við samfélagið,“ segir Arn-
ar. „Mikilvægt er að umræðan sé fagleg og ef betri
hugmyndir kvikna í kjölfarið er það af hinu góða.“
Leggja spilin á borðið
með áherslu á fræðslu
Vilja að Alþingi skipi casino-nefnd fulltrúa allra sem hlut eiga að máli
Morgunblaðið/Kristinn
Sóknarmenn Arnar og Bjarki Gunnlaugssynir hafa náð góðum árangri í viðskiptalífinu.
Í október 2009 var iðnaðarráðherra sent
bréf þar sem farið var fram á að hafinn yrði
undirbúningur frumvarps til laga sem heim-
ili rekstur á casino hérlendis undir ströngu
eftirliti stjórnvalda. Ráðuneytið svaraði í
apríl í fyrra og sagði að með hliðsjón af af-
stöðu heilbrigðisyfirvalda myndi ráðuneytið
ekki, að svo stöddu, beita sér fyrir slíkum
undirbúningi.
Arnar og Bjarki Gunnlaugssynir segja að
umræðan sé villandi og byggist á hræðslu-
áróðri. Þeir leggja áherslu á að fjárhættuspil
hafi ekkert að gera með fíkniefni og vændi
heldur sé þetta afþreying,
sem skili viðkom-
andi ríkjum háum
skatttekjum. Þeir
hafi enda feng-
ið góð við-
brögð, þeg-
ar þeim
hafi gef-
ist tæki-
færi til að
útskýra
málið.
Tekjur og fleiri
ferðamenn
ÁBYRG SPILAMENNSKA
Ingibjörg Rósa Björnsdóttir
ingibjorgrosa@mbl.is
Bónus var oftast með lægsta verðið
þegar ASÍ gerði könnun á verði sam-
tímis í 4 lágvöruverðverslunum og 4
stórmörkuðum á höfuðborgarsvæð-
inu síðastliðinn mánudag. Hæsta
verðið var oftast að finna í Samkaup-
um-Úrvali eða í 38 tilvikum af þeim
78 vörutegundum sem skoðaðar
voru. Þá var Nóatún með hæsta verð
í 26 tilvikum og Hagkaup í 18 til-
vikum.
Hjá Bónus var verðið hins vegar
lægst á 31 vörutegund af þeim 78
sem kannaðar voru, en Kostur var
með lægsta verðið í 20 tilvikum.
Mestur verðmunur í allri könnuninni
var á ódýrustu tegund af töflum fyrir
uppþvottavélar sem voru dýrastar á
31 kr. stykkið í Kosti og ódýrastar á
3 kr. stykkið í Krónunni. Verðmun-
urinn reyndist vera 28 krónur eða
933%.
Um 100% verðmunur á brauði
Ferskar kjúklingabringur voru
dýrastar á 2.798 kr. í Hagkaupi og
ódýrastar á 1.379 kr. í Kosti sem er
103% verðmunur. Ódýrasta heil-
hveitibrauðið var dýrast á 400 kr/kg í
Hagkaupi og ódýrast á 198 kr/kg í
Bónus, sem er 102% verðmunur.
Mesti verðmunur milli verslana á
frosinni ýsu annars vegar og frosnu
lambalæri hins vegar reyndist 33,4%
í báðum tilvikum. Var það Bónus
sem bauð lægsta verðið en Nóatún
og Samkaup-Úrval hæsta verðið. Í
könnuninni var skráð hilluverð vöru
eða það verð sem neytandinn fær
upplýsingar um inni í búðinni. Þegar
skýrt er gefið til kynna að veittur sé
afsláttur af merktu verði við kassa
var skráð afsláttarverð.
Verðmunur mest 933%
Morgunblaðið/Árni Torfason
Dagvara Verð á 78 vörutegundum
var kannað í átta verslunum.
Foreldrafélag Hólabrekkuskóla í
Breiðholti efndi nýverið til opins
umræðufundar. Í ályktun fundarins
er fyrirhugaðri sameiningu Fella-
og Hólabrekkuskóla hafnað og
áform um sameiningu og aldurs-
skiptingu sögð illa kynnt. „Við
sjáum ekki fagleg rök fyrir þeim
miðað við það rask sem breyting-
unum fylgir,“ segir í ályktuninni.
Bent er á að við sameiningu skap-
ist aukin umferð sem nú þegar sé
yfir þolmörkum þar sem nemendur
þriggja fjölmennra skóla eigi leið
um nærliggjandi götur. Þá lengist
gönguleiðin í skólann til muna.
„Þetta eru róttækar breytingar
sem skapa óróa og óstöðugleika í
viðkvæmu samfélagi okkar. Hóla-
brekkuskóli hefur skapað sér sér-
stöðu. Saga og hefð skólans er
sterk og skipar stóran sess í lífi
okkar, þar sem fleiri kynslóðir hafa
sótt skólann,“ segir í ályktuninni.
Mótmæla harðlega
skólasameiningu