Morgunblaðið - 17.06.2011, Blaðsíða 34

34 DAGBÓK
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. JÚNÍ 2011
Grettir
Smáfólk
Hrólfur hræðilegi
Gæsamamma og Grímur
Úthverfið
Kóngulóarmaðurinn
Ferdinand
ÉG VAKNA ALDREI
ALMENNILEGA ÁN KAFFIS SJÁIÐ
BARA, ALLT
ANNAR
ÓVÆNTA
SINFÓNÍA HAYDN
ÉG
HEF KOMIST
AÐ NIÐUR-
STÖÐU
HVAÐA
NIÐURSTÖÐU EDDI?
LÍFIÐ
ER ÓSANN-
GJARNT
ÉG HELD AÐ
ÞJÓNUSTUSTÚLKAN OKKAR
SÉ ALVÖRU UPPVAKNINGUR
JÁ, ÞJÓNUSTAN
HÉRNA ER HRÆÐILEG
FRÖKEN,
OKKUR LANGAR AÐ
LEGGJA FRAM
FORMLEGA KVÖRTUN
UNDAN ÞJÓNUST-
UNNI HÉRNA
...HÉRNA... ...TALAÐU...
VIÐ...
HÖNDINA
ÞETTA
VAR
NETT
ÉG ÆTLA AÐ
LÁTA KLIPPA MIG Á
ÓDÝRRI
HÁRGREIÐSLUSTOFU
ÞENNAN MÁNUÐINN
ÞAÐ
FINNST
MÉR
FLOTT
HJÁ ÞÉR
EN
ÉG HÉLT AÐ
ÞÚ VÆRIR Á
MÓTI ÞANNIG
STOFUM
ÉG
ÆTLA NÚ
BARA AÐ LÁTA
SÆRA ÞAÐ
AÐEINS
ÞETTA
GÆTU HAFA
VERIÐ
MISTÖK...
PENING-
ARNIR ERU KOMNIR
Í BRYNVARÐA
BÍLINN
SENDU
HANN ÞÁ
AF STAÐ
VIÐ GETUM STÝRT HONUM Á
ÞESSUM TÖLVUSKJÁ
ERTU
TILBÚINN AÐ
BRJÓTAST INN Í
ÞENNAN VAGN?
FYRIR
DÓTTUR
MÍNA, JÁ
Var Jónas Hall-
grímsson algyð-
istrúar?
Góðir þættir Tryggva
Gíslasonar um Jónas
Hallgrímsson og ís-
lenska ljóðahefð voru
fluttir í Ríkisútvarp-
inu á nýliðnu vori. Í
þættinum 3. apríl
hnaut ég þó um að
Jónas var sagður al-
gyðistrúar (pan-
þeisti). Fátt bendir
til að hann hafi hafn-
að trúararfi sínum.
Um þetta fjallar
Matthías Johann-
essen ítarlega í bók sinni um trú
Jónasar. Fjölnismenn blésu einmitt
nýju lífi í eldri trúararf, í andstöðu
við trúaráhrif frá upplýsingastefn-
unni, sbr. þýðingu þeirra á Myn-
stershugvekjum. Sterkari rök, en
kvæði Jónasar um Skjaldbreið,
þarf til að sýna fram á algyðistrú
hjá honum. Kvæðið flytur hefð-
bundna, biblíulega sköpunartrú, að
náttúran sé sköpun Guðs og í henni
láti Guð til sín taka, kraftar hennar
og fegurð vitni um höfundinn. Slík-
ar hugmyndir birtast víða í Biblí-
unni, t.d. áberandi í Davíðssálmum.
Með orðinu sköpunartrú er hér
ekki verið að vísa til landlægs mis-
skilnings um að kristin sköp-
unartrú snúist um spurninguna um
hvort Guð hafi skapað heiminn á
sex dögum.
Hugsunin, um að
öll veröldin vitni um
Guð, (sbr. 8. Davíðs-
sálm) hefur alltaf
fylgt kristni þó að
sumir hafi lagt sér-
staka áherslu á vitn-
isburð náttúrunnar
um Guð, t.d. Hall-
grímur Pétursson í
hugleiðingum sínum
eða keltnesk guð-
fræði. Sumir kristnir
guðfræðingar hafa
talað um náttúruna
sem sakramentisígildi
og undirstrikað að
hún miðli vitneskju
um veruleika og dýrð Guðs eins og
Páll postuli orðar einnig í bréfi sínu
til Rómverja (1.20). Róttækir upp-
lýsingastefnumenn höfnuðu því
hins vegar að líta bæri á náttúruna
sem sköpun Guðs og þá fylgdi, að
maðurinn gæti ráðskast með nátt-
úruna á eigin forsendum. Af því
sjónarmiði erum við að súpa seyðið
um þessar mundir og komandi kyn-
slóðir líklega enn frekar. Í ljósi
slíkra sjónarmiða kann afstaða
Jónasar Hallgrímssonar að hljóma
sem algyðistrú, en eiginleg algyð-
istrú er af allt öðrum toga, ættuð
úr fjarlægari Austurlöndum.
Vigfús Ingvar Ingvarsson.
Ást er…
… að leika með glöðu
geði undir hjá henni.
Velvakandi
Svarað í síma 5691100 frá 10–12
velvakandi@mbl.is
Það er loksins orðið grænt á tún-um í Aðaldal. „Við vorum að
ganga æðarvarpið og meirihlutinn
hefur ungað út,“ segir Hólmfríður
Bjartmarsdóttir á Sandi og bætir
við að hún hafi aldrei séð jafn ljótan
og þungan dún:
Hreiðrum ganga fuglar frá.
Falleg eru túnin.
Ófagurt þó er að sjá
æðardúninn.
Hjálmar Freysteinsson minntist
orðaskiptanna í Vísnahorninu í gær
um sviptivindana undir sæng Jóns
Ingvars Jónssonar og varð að orði:
Voðalega er vorið svalt,
vantar alla hlýju,
aukinheldur orðið kalt
undir dúnsæng Fíu.
Hallmundur Kristinsson var
ánægður með lækninn sinn:
Happadrjúgur Hjálmar er.
Hér við á því græðum:
virðist nokkuð vel að sér
vera í sængurfræðum.
Fía taldi sig þurfa að leiðrétta
orðræðuna: „Var það ekki í sæng-
inni hjá Jóni sem næðingurinn var?
Að mér kann minn karl að hlú’
þó kólni ögn á Fróni.
Það skelfur önnur ektafrú
undir sæng hjá Jóni.“
Pétur Blöndal pebl@mbl.is
Vísnahorn
Af kulda og sængurfræðum
Minnisvarðarnir sem reistir hafa
verið til heiðurs Jóni Sigurðssyni
eru orðnir nokkrir talsins. Strax við
andlát hans var stofnuð nefnd til
að annast almenna fjársöfnun fyrir
gerð minnisvarða og urðu nokkrar
deilur um gerð hans.
Fulldýrt þótti að reisa honum
styttu og var niðurstaðan að reisa
fyrir samskotaféð myndarlegan
minnisvarða á gröf Jóns og Ingi-
bjargar, með ígreyptri vangamynd
Jóns. Hann var afhjúpaður í við-
urvist fjölmennis í desember 1881,
ári eftir jarðarförina, og við hann
leggja stúdentar blómsveig 17. júní.
Systurstytta í Vesturheimi
Hugmyndin um styttuna var þó
ekki með öllu horfin og þegar líða
tók að 100 ára afmæli Jóns var
málið vakið að nýju. Sem fyrr var
efnt til fjársöfnunar meðal almenn-
ings, að þessu sinni beggja vegna
Atlantshafsins og sendu Vestur-
Íslendingar rausnarlegt framlag.
Einar Jónsson myndhöggvari gerði
styttuna sem reist var við Stjórn-
arráðið 10. september 1911 en síðar
færð á Austurvöll. Í 100 ár stóð
styttan ómerkt með öllu, en úr því
var bætt á nýársdag 2011 þegar
upphaf 200. afmælisársins var
markað með koparplötu á bakhlið
fótstallsins.
Handan við hafið, í austurhorni
þinghússgarðsins í Winnipeg í Kan-
ada, er Jón einnig að finna því þar
stendur systurstyttan og fara þar
jafnan fram hátíðahöld á 17. júní í
Vesturheimi.
En minnisvarðar um Jón standa
víðar því við fæðingarstað hans á
Hrafnseyri var honum reistur
bautasteinn sem í er greyptur eir-
skjöldur með mynd af Jóni eftir
Einar Jónsson. Meðan Jón var enn
á lífi fengu vinir hans norska mynd-
höggvarann Brynjulf Bergslien til
að gera brjóstmynd úr hvítum
marmara í tilefni sextugsafmælis
hans. Hún var gefin Alþingi að hon-
um látnum. Við stofnun lýðveld-
isins var framleiddur koparplatti
með vangamynd Jóns og seldur
sem minjagripur. Svo má auðvitað
ekki gleyma því að fyrsti togarinn
sem smíðaður var fyrir Íslendinga
var nefndur Jón forseti eftir Jóni,
árið 1907.
Jón í gifsi, stein og kopar
Jón Sigurðsson 200 ára