Birtingur - 01.01.1960, Page 11

Thor Vilhjálmsson
Quasimodo
Þegar Sænska Akademian veitti Salvatore
Quasimodo nóbelsverðlaunin á síðastliðnu
hausti var gefið í skyn að með því væri
ætlunin að heiðra ákveðna stefnu eða þró-
un í ítölskum samtímabókmenntum. Með
þessari ráðstöfun vildu hin hæruskotnu
öldurmenni sem kallast De Aderton, Hinir
18, í Sænsku Akademíunni beina ljósvarpi
þeirrar heimsathygli sem fylgir Nóbels-
verðlaunum að nokkrum skáldum sem
höfðu ekki fordjarfazt undir jarðarmeni
fasismans en þreyð Þorra og Góu liarð-
stjórnarinnar með fágaðri listsköpun og
voru reiðubúin þegar ánauðinni létti að
beina til þjóðar sinnar verðmætum og
manneskjulegum ljóðperlum með tækni
sem var tamin og hnitmiðuð, öguð í leyni-
legum hernaði við valdþrjóta og dólga
fasismans. Hér á landi eru þessi skáld svo
til ókunn.
Til eru þeir sem hefur þótt nokkurt álita-
mál hvort Quasimodo hafi verið bezt að
verðlaununum kominn vegna þess að
nokkur þau skáld sem fremst standa á
Ítalíu í dag hafa náð svo langt í list
sinni að það er mjög erfitt að gera upp
á milli þeirra, slíkt mat yrði háð persónu-
legum einkasmekk hvers og eins sem
óhægt væri að styðja rökum. Þess vegna
þykir mér eðlilegast að einskorða ekki
þetta spjall við Quasimodo einan heldur
nefna nokkur skáld sem ber hæst á Ítalíu
í dag.
En hvaðan koma þau? Hvað hafa þau
undir fótum? Engin Evrópuþjóð byggir
nútímamenningu sína á glæsilegri grund-
velli forsögunnar en Italir sem áttu í
menningarhefðum endurreisnartímans ein-
hverja þroskuðustu ávexti sem nokkur
Evrópuþjóð hefur eignazt.
Á öllum sviðum menningar náðu ttalir
forystu á þessu skeiði sem náði frá þrett-
ándu fram á sextándu öld. Hér er ekki
tóm að tala um það. En allt fram á þenn-
an dag hafa ítalir átt erfitt að brjótast
út úr skugganum af hinum himinháu af-
Quasimodo
og ítölsk
nútíma Ijóölist
Birtingur 9