Birtingur - 01.01.1961, Page 29

húsið en alltaf var það autt og tómt og
hljótt. En eitt kvöld gerist undrið. Hrifn-
ingarlæti áhorfenda, hlátrarnir og hið
æskilega og langþráða húrra og bravó.
Ionesco hraðaði sér inn í húsið, kannski
var hann á kránni handan við götuna.
En þegar þangað kom þá var allt autt
og tómt og hljótt eins og öll önnur kvöld.
Hinsvegar var hjálpræðissamkoma í næsta
húsi.
En þó að svona færi í þetta sinn þá kom
að undrinu. Og það voru einmitt Stól-
arnir sem færðu Ionesco hans fyrsta stór-
sigur: fjórum árum síðar þegar þeir voru
teknir til sýningar í öðru leikhúsi. Reynd-
ar hafði Kennslustundin áður vakið
nokkra athygli á Ionesco og ýmsa fór að
gruna að þar færi meiriháttar höfundur.
Einn hinna kunnari gagnrýnenda borgar-
innar taldi þessi verk Ionesco merkustu
tíðindi sem orðið hefðu í leiklistarheimi
Parísar eftir stríðið. öll hin fyrri verk
Ionesco sem hlutu svo daufar undirtektir
framan af hafa verið tekin upp af nýju
og hafa nú verið sjmd árum saman við
þrotlausa aðsókn og látlausa hrifningu
áhorfenda, Sköllótta söngkonan, Kennslu-
stundin og Stólarnir, Amadeus o. s. frv.
En þegar frægðin helltist yfir Ionesco
þótti honum nóg um og flýði allt hvað
af tók úr París meðan kona hans stóð
í ströngu við að taka á móti heillaóskum
og handaböndum þeirra sem vildu vera
viðbragðssnöggir eftir kommandó tízk-
unnar þegar hún seildist allt í einu eftir
Ionesco.
Annað verk eftir Ionesco hafði reyndar
einnig hlotið góðar viðtökur þó ekki væri
það stórsigur eins og varð um Stólana:
Amadeus eða hvernig á að losna
við það? Það er um hjón sem kvelja
hvort annað án þess að geta verið öðru-
vísi en saman líkt og í Dauðadansinum
eftir Strindberg. Þau þræta meðan konan
er ekki að svara í símann en þá laumast
maðurinn inn í næsta herbergi til að gæta
að líki sem vex þar inni og vex. I
fimmtán ár hefur það legið þar inni, og
nú er það farið að vaxa svo mikið að
það ætlar allt að sprengja af sér. Konan
segir manninum að hann verði eitthvað að
taka til bragðs en hann er rithöfundur og
úrræðalaus; hann hefur skrifað tvær setn-
ingar í fimmtán ár, það stendur til að
hann skrifi leikrit þótt seint sækist. Og
sveppar eru farnir að spretta í stofunni
í kringum þau. Það endar með því að
Amadeus rithöfundur fer að drasla líkinu
í skjóli náttmyrkurs niður að fjótinu en
mannfjöldi safnast og líkið verður að
fallhlíf eða segli og Amadeus tekst á loft
og svífur til himna og biður alla viðstadda
afsökunar á þessum undarlegheitum, liann
geti ekkert að þessu gert, það sé bara
vindurinn, síðan rignir ýmsum eigum hans
niður sem lögreglumenn skipta með sér
og bjóða mannfjöldanum sígarettur, amer-
ískur hermaður kallar: hello boy hello boy
og mannfjöldinn hrópar húrra húrra.
Þetta er yngingaraðferð, segir kona við
glugga. Amadeus hrópar: Mig langar alls
ekki til að hlaupast undan skyldum mín-
um, þetta er vindinum að kenna. Frú
hans hrópar: Amadeus Amadeus mundu
eftir leikritunum sem þú átt eftir að
skrifa. Off he goes, segir hermaðurinn
ameríski.
Birtingur 27