Birtingur - 01.01.1961, Page 59
leyfi ég mér að svara eins og tíðkaðist
meðan háttvísin lifði enn í þessu landi og
segi bara: æ fyrirgefðu góði.
Svo kvað Tómas
Núna skrifa ekki aðrir skemmtilegri
viðtöl í íslenzk dagblöð en Matthías
Jóhannessen. Þegar honum tekst upp vipp-
ar hann samtölunum langt upp fyrir plan
dægurflugunnar og útvegar okkur kom-
paní til frambúðar. Þótt ólíkar séu eru
samtalsbækur hans við Þórberg og Tómas
skemmtileg og gagnleg fylgirit við bók-
menntir þessara manna. Lesandinn fær að
koma í franska vísitt í stofuna til tveggja
þjóðskálda nokkrum sinnum og hlusta á
þá tala eftir tilfellum stundarinnar, reyna
að hanka þá á einhverju og ímynda sér
að mennirnir hafi ekki búið sig rækilega
undir samtalið.
Af hverju tala um það núna? Það er svo
langt síðan átti að rabba ofurlítið í Birt-
ingi um þessa bók sem nú skal nefnd
en ræðan geymd: Svo kvað Tómas,
samtöl Matthíasar Jóhannessen við Tómas
Guðmundsson. Þetta er ekkert æsileg bók,
hún heldur þér ekki föstum ef þú ert
sjálfur á mikilli ferð, en þegar þú gefur
þér tíma til að stjaldra við rámar þig
kannski í eitt og annað. Notalegt rabb sem
leynir á sér, þú heyrir mann tala sem
reynir ekki mikið á sig til að vera spá-
maður hvort sem hann hefur langað til
þess eða ekki. Hinsvegar er ég hræddur
um að einlæg virðing Matthíasar fyrir
skáldinu Tómasi hafi dregið úr honum að
bera upp nærgöngular spurningar sem
hefði getað sýnt okkur Tómas ennþá bet-
ur. Mér þykir gæta helzttil mjög áreynzlu-
leysis mannfagnaðarsjarmörsins sem hef-
ur kannski átt fullauðvelt að töfra sinn
félagsskap með svifléttu andríki. En við
skulum ekki fara að heimta vitnisburð
elddansarans af Tómasi heldur heilsa
upp á hann eins og hann er.
Nashyrningar og nazismi
Mér er ekki kunnugt að íslendingar eigi
sérþjálfaðar lögreglusveitir af því tagi
sem Danir nefna sædelighedspoliti. En við
eigum hina snaggaralegustu sjálfboðaliða
sem eru fljótir á vettvang ef einhver er
grunaður um dónaskap. Á því sviði hefur
Björn Franzson skotizt úr austri en
Kristján Albertsson úr vestri og snúa bök-
um saman á skautasvelli siðferðisins í
Reykjavík.
Stjórnmálabarátta þeirra er á líkan hátt
hafin yfir allar staðreyndir. Hvor situr
í sinni körfunni á parísarhjóli sem snýst
og snýst í tívólígarði og fjalla um lífs-
hræringarnar fyrir neðan. Þegar allt ætl-
ar í bendu á gúmmíbílaplaninu bendir ann-
ar í austur og hinn í vestur og reyna að
leiðbeina hinum fjarlægu sendiboðum lífs-
ins þarna niðri.
Nýlega gaf Kristján Albertsson sér tíma
til að siða höfund þessara lína ofurlítið
vegna greinar sem birtist í leikskrá Þjóð-
leikhússins um Eugene Ionesco þegar Nas-
liyrningurinn var sýndur. 'Ásakar hann mig
fyrir það að hafa ekki skrökvað því upp
að Ionesco eigi alls ekki við nazisma held-
ur kommúnisma í því verki. Ég vona að
ég valdi ekki Ionesco óþægindum af reiði
Kr. A. með því að upplýsa að ég hef ekki
lakari heimildarmann en Ionesco sjálfan
fyrir því sem ég hélt fram. Ionesco segir
Birtingur 57