Birtingur - 01.06.1966, Blaðsíða 31

Zima, fann ég þetta sama í fyrstu spurningun-
um sem föðurbræður mínir lögðu fyrir mig
— annar þeirra var forstöSumaSur bifreiSa-
stöSvarinnar þarna, hinn var lásasmiður. Ég
var kominn heim til að fá svör við þessum
sömu spurningum. Fólkið í Moskvu og í Zima
var að hugsa um sömu hlutina. Allt Rússland
var einn geysistór gruflandi hugur, þúsundir
mílna á hvern veg, frá Eystrasalti til Kyrra-
hafs.
Mynd „hins óbrotna sovét-manns“ er sköpun-
arverk blaða okkar. Um þennan „óbrotna
mann“ hefur verið sungið, hann hefur verið
kvikmyndaður, settur á svið, hans hefur verið
lofsamlega minnzt í pólitískum ræðum. En ég
sá, hvað hann var í rauninni langt frá því að
vera óbrotinn. ...
Allar þessar mörgu og margvíslegu spurning-
ar voru eins og skrift á vegg — eldlegir stafirn-
ir gneistuðu á marmaraveggjum háhýsanna í
Moskvu og á bjálkaveggjum kofanna í Síbiríu.
Óróavekjandi skin þeirra endurspeglast í
kvæðinu „Brautarstöð Zíma“ sem ég byrjaði
þá á. Mig langaði til að komast alveg inn að
kviku þess sem var að gerast.
Ég vissi að eitthvað var að molna niður.
En um leið komst ég í snertingu við hinn
geysilega, meðfædda andlega styrk rússnesku
þjóðarinnar sem nú var hægt og hægt að vinna
aftur frelsi sitt.
Nei, Rússland var engin Babylon að falla í
rústir!
Sú Babylon sem nú hrundi í rústir á rúss-
neskri jörð var hin gyllta spilaborg lyganna,
reist á trúgirni og ávana blindrar hlýðni.
Þetta var eins og blind þjóð væri að fá sjón-
ina aftur.
Fólkið sem vanizt hafði að gæta orða sinna
jafnvel í sínum eigin híbýlum var nú farið
að tala; það talaði sín á milli, jafnvel um hin
viðkvæmustu deilumál.
En hættan sem vofði yfir því núna var að
sveiflast frá blindri trú yfir í algjöra vantrú.
Þetta var mikil hætta, einkum fyrir unga
fólkið.
Eitt sinn í Moskvu árið 1954 átti ég kvöld-
stund með nokkrum stúdentum, vinum mín-
um. Við drukkum eplamjöð, skeggræddum og
lásum kvæði. Allt í einu sagði átján ára stúlka
með holum rómi sextugs búktalara:
„Byltingin er dauð.“
Þá reis upp önnur átján ára gömul stúlka,
kringluleit og barnsleg í framan, með þykka
rauða fléttu. Skásett tartara-augun skutu
gneistum, og hún sagði:
„Þú ættir að skammast þín. Byltingin er ekki
dauð, byltingin er veik og hún þarfnast hjálp-
ar okkar.“
MRTINGUR
29