Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2010, Síða 233

Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2010, Síða 233
Ritfregnir 231 Flestir kannast væntanlega við stam og margir vita sjálfsagt að stam er mjög flókin talröskun sem oft er erfitt að vinna bug á. Stam hefst yfirleitt þegar börn eru á aldrinum tveggja til fimm ára og þá er mikilvægt að geta greint á milli eðli- legs hökts í tali hjá börnum og svo raunverulegs stams. Meginmarkmið rann- sóknar Jóhönnu var einmitt að rannsaka greiningu og mat á stami og „þróa staðlað kerfi til að greina og mæla stam íslenskra barna á aldrinum þriggja tU fimm ára“ (bls. iii). Eins og algengt er um doktorsritgerðir í heilbrigðisvísindum er doktorsritgerð Jóhönnu samsett úr nokkrum ritgerðum eða greinum sem eru tengdar samam með fræðilegum yfirlitskafla. Að loknu efniságripi á íslensku og ensku kemur fræðilegi yfirlitskaflinn (alls um 70 bls.). Þar er m.a. gerð grein fyrir markmiðum rann- sóknarinnar, aðferðum og efnivið. Síðan eru helstu niðurstöður rannsóknanna dregnar saman og ræddar og í lokin er ritaskrá og viðauki með ýmiss konar töflum. Fræðilega yfirlitskaflanum fylgja síðan þær greinar sem Jóhanna hafði skrifað um rannsókn sína. Sumar þeirra höfðu þegar birst þegar gengið var frá doktors- ritgerðinni en aðrar biðu birtingar. Meðhöfundur þeirra allra var Roger J. Ingham, leiðbeinandi Jóhönnu. Sú fyrsta nefnist „Have Disfluency-Type Measures Contributed to the Understanding and Treatment of Developmental Stuttering." Sú grein birtist upphaflega í American Joumal of Speech-Language Pathology (14:260-273, 2005). Þar er gagnrýnið yfirlit yfir ýmsar matsaðferðir sem hafa verið notaðar til að mæla hökt í tali ungra barna og ein meginniðurstaðan er sú oft sé takmarkað gagn að þessu matsaðferðum þar sem þær slái saman eðlilegu hökti og stami. Önnur greinin heitir „The effect of stuttering measurement training on judging stuttering occurrence in preschool children who stutter." Hún birtist upp- haflega í Joumal ofFluency Disorders (33:167-179, 2008). Þar er lýst þróun staðlaðs þjálfunarkerfis fyrir mat á stami í íslensku, en markmið þess er að auka nákvæmni þeirra sem meta stam, t.d. hjá leikskólabörnum. Áhrif þessara þjálfunar á íslenska leikskólakennara voru rannsökuð og niðurstöður sýndu að þjálfunin skilaði mark- tækt nákvæmara mati. Þriðja greinin nefnist „Accuracy of Parent Identification of Stuttering Occurrence“ og hafði ekki komið út þegar gengið var frá doktorsrit- gerðinni. Rannsóknin náði til um 20 foreldra íslenskra barna sem stama og sam- bærilegs hóps foreldra barna sem stama ekki. Rannsóknin sýndi að báðir for- eldrahóparnir voru glöggir að meta stam en foreldrar barna sem stama voru þó marktækt nákvæmari. Fjórða og síðasta greinin heitir svo „Does Language In- fluence the Accuracy of Judgments of Stuttering in Children." Sú grein hafði ekki heldur birst þegar gengið var frá doktorsritgerðinni. Hún fjallar um mat banda- rískra talmeinafræðinga á stami þeirra íslensku barna sem Jóhanna hafði tekið upp á myndband og notað við rannsóknir sínar. Niðurstöðurnar sýndu að mat á stami ungra barna er almennt ekki bundið við þekkingu á tungumálinu, þ.e. vanir tal- meinafræðingar geta metið stam í tungumáli sem þeir kunna ekki. Rannsóknir Jóhönnu eru mikið brautryðjandaverk á íslandi og hún er tví- mælalaust mesti sérfræðingur landsins í stami. Hún starfar nú við nýja námsbraut
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200
Síða 201
Síða 202
Síða 203
Síða 204
Síða 205
Síða 206
Síða 207
Síða 208
Síða 209
Síða 210
Síða 211
Síða 212
Síða 213
Síða 214
Síða 215
Síða 216
Síða 217
Síða 218
Síða 219
Síða 220
Síða 221
Síða 222
Síða 223
Síða 224
Síða 225
Síða 226
Síða 227
Síða 228
Síða 229
Síða 230
Síða 231
Síða 232
Síða 233
Síða 234
Síða 235
Síða 236
Síða 237
Síða 238
Síða 239
Síða 240
Síða 241
Síða 242
Síða 243
Síða 244

x

Íslenskt mál og almenn málfræði

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslenskt mál og almenn málfræði
https://timarit.is/publication/832

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.