Vera - 01.01.1984, Síða 36

Ljósmynd: Þjóð viljin n
Manneskja eða starfsheiti
Skilaboð til Söndru.
Kvikmynd byggð á skáldsögu Jökuls
Jakobssonar. 1983.
Handrit: Guðný Halldórsdóttir, Árni
Þórarinsson og Kristín Pálsdóttir.
Leikstjórn: Kristín Pálsdóttir.
Framkvæmdastjórn: Guðný Halldórs-
dóttir.
Kvikmyndataka: Einar Bjarnason og
Alex De Waal.
Framleiðandi: Kvikmyndafélagið Umbi
sf.
Helstu leikendur: Bessi Bjarnason, Ás-
dís Thoroddsen, Bryndís Schram,
Andrés Sigurvinsson, Rósa Ingólfsdótt-
ir, Þorlákur Kristinsson, Bubbi
Morthens, Birna Þórðardóttir, Elías
Mar.
í upphafi er rétt að það komi fram aö ég
hef ekki lesið skáldsögu Jökuls og byggi
því umsögn mína eingöngu á kvikmynd-
inni.
Sagan hefst á því að Jónas, miðaldra rit-
höfundur, sest að í sumarbústaö til þess
að semja handrit að kvikmynd um Snorra
Sturluson fyrir ítalskt kvikmyndafyrirtæki.
Hann þarf að hafa góðan starfsfrið og hef-
ur því ráðið Söndru til að sinna matseld og
öðrum húsverkum gvo hann geti gefið sig
óskiptan að ritstörfunum. Þarna er hlut-
verkaskiptingin skýrt afmörkuð: Hann er
ráðinn af ítölsku kvikmyndafyrirtæki, hún
er ráðin af honum. Ekkert má trufla hann
og hún á aö hugsa um hann.
En þegar til kastanna kemur er eitthvaö
ekki eins og það á að vera. Sandra fellur
ekki inn í hlutverk sitt. Við það riðlast vald
hans og styrkur. Eitt atriði sýnir þetta
glöggt. Maginn dregur Jónas fram í eld-
hús. Þar er engin Sandra og enginn matur
utan nokkrar pylsurfrá deginum áður. Eftir
nokkra leit finnur hann Söndru í laut
skammt frá bústaðnum, hún er að leggja I
Ching og segir honum að það megi ekkert
trufla sig.
Sandra lætur hlutverkið ekki trufla sig
— hún er Sandra. Jónas er virtur rithöf-
undur og þarf að standa sig sem slíkur. í
því liggur hans veikleiki og hann fer að ótt-
ast öryggi og styrk Söndru. Þegar líðatek-
ur á vistina í sumarbústaðnum gengur
Jónasi æ verr með handritið, hann lætur
allt trufla sig og er farinn að staupa sig
meira en góðu hófi gegnir. Hlutverkið er
orðið honum ofraun og í örvængingu sinni
grípur hann dauðahaldi það eina hálmstrá
sem hann eygir, Söndru. Þegar hún hverf-
ur er hrunið óumflýjanlegt.
Jónas er eins og áður segir miðaldra rit-
höfundur, rígfastur í ákveðnu hlutverki og
búinn að glata tengslunum við sjálfan sig.
Sandra er ung og ábyrgðarlaus, hún er
taó, lífið sjálft, sterk eins og kletturinn, eft-
irgefanleg eins og vatnið. Og lífið á sér
bæöi Ijótar og fallegar hliðar. Þær Ijótu eru
sýndar í mynd kunningja Söndru, skúrk-
anna þriggja, sem setjast upp í sumarbú-
staðnum og segja við Jónas: Við erum
Sandra og Sandra er hluti af okkur.
Atvinnumenn og amatörar
Af leikurum mæðir mest á þeim Bessa
og Ásdísi. Bessa tókst vel að sýna að í Jón-
asi bjó þrátt fyrir allt manneskja með til-
finningar, manneskja sem hafði lifaö af til-
36