Vera - 01.10.1989, Page 3

Undanfarin ár hafa verið mikil óvissa í íslenskum landbúnaði svo
ekki sé dýpra í árina tekið. í stað sífelldrar aukningar framleiðslu
er nú reynt að minnka hana. Þetta leiðir óhjákvæmilega til þess
að margir bændur verða að hætta búskap því ekki er endalaust
hægt að minnka við alla. Eðlilega hætta þeir fyrst sem eru með
minnstu búin og þeir sem komnir eru á eftirlaunaaldur. Mörgu
fólki er það ábyggilega erfitt að slíta sig upp frá æskuslóðum og
öllu sínu lífsstarfi, í það minnsta er það svo með þá sem hér held-
ur á penna.
Fyrst er til að taka að sætta sig við að breyta um umhverfi og
sættast við nýtt hlutskipti. Að því búnu er að huga að sölu
bústofns, fullvirðisréttar og jarðar auk véla. Þá fer nú margt að
verða skrítið í kýrhausnum svo ekki sé meira sagt. Við erum
nefnilega alin upp við hugmyndirnar hans Bjarts í Sumarhúsum
um sjálfstæði og frelsi bænda sem á að vera kjölfestan í íslensku
þjóðfélagi. En draumur er eitt og veruleikinn annað, því er nú
verr. Vélar mega bændur selja og reyndar skepnurnar líka ef
einhver hefur nógan fullvirðisrétt. Þá er framleiðslurétturinn eftir
og nú má ekki selja hann, bara leigja, sem er að mínum dómi
hæpið að fólk geti haft tekjur af búvöruframleiðslu löngu eftir
að það er hætt búskap. En ef fullvirðisréttinum er ekki ráðstafað
fellur hann niður eftir tvö ár. Síðan er svo jarðarsalan sem ekki
gengur alltaf auðveldlega fyrir sig því nú erum við komin að
brotalöm í kerfinu sem er forkaupsréttur sveitarfélaga að jörð-
um. Þessi réttur er einn helsti þröskuldurinn fyrir eðlilegri
jarðasölu því það er ekki mönnum bjóðandi að geta ekki selt
eigur sínar þeim sem maður vill. Væri það óskandi að Alþingi
breytti jarðalögum á komandi þingi þannig að allir þegnar
þessa lands sætu við sama borð í fjárfestingum á fasteignum.
Það er jafnréttismál og þó fyrst og fremst mannréttindamál að
ekki sé hægt að svíkjast aftan að manni eins og þegar hrepps-
nefndir ganga inn í kaupsamning til að láta aðila hafa jarðir er
seljandi hefði aldrei látið hafa, enda kannski aldrei falast eftir.
Þegar ég tók að mér að skrifa pistil í VERU var nú ekki mein-
ingin að fjalla um jarðasclur en eftir að hafa lent í þeim hremm-
ingum sem þessu fylgir þá get ég ekki orða bundist. Stöðu
jarðaseljenda í dag má hiklaust líkja við stöðu Gyðinga í
Þýskalandi nasista svo björguleg sem hún var. Eflaust finnst
mörgum of djúpt í árina tekið með þeirri samlíkingu og von-
andi er það rétt. Að hliðstæður sem þessar skuli koma upp í
hugann ætti í það minnsta að fá menn til að hugsa sinn gang.
Sigurbjörg K. Ásgeirsdóttir.
Sektarkennd — Kúgun
eða afsökun 6
Aö leysa hið óleysan-
lega 8
Gluggað í bókmenntir og
rætt m.a. við Helgu Sigur-
jónsdóttur og Hönnu Maríu
Pétursdóttur um sektar-
kenndina
Er sektarkenndin raun-
veruleg eöa taugaveikl-
un? 11
Sálfræðingurinn Guðfinna
Eydal í viðtali við Veru
Ertu samviskulaus? 15
Prófaðu sjálfa þig
Ef eitthvaö skyldi koma
fyrir 16
Ms segir frá kynnum sínum
af Rebeccu frá Suður-Afríku
Þetta er mitt líf 20
Sigurveig Guðmundsdóttir
segir frá
Andlega heilbrigö kona
í augum sólfrœöinga 25
Valgerður Magnúsdóttir
skrifar um feminiskar að-
ferðir í sálfræði
Konurnar í Kyrrahafinu 28
Meö brjóstvltlð og Innri
röddina í veganesti á
þing 30
Kristín Halldórsdóttir lýsir
reynslu sinni af kvennabar-
áttu í þingsölum
Allir skólar í Reykjavík
einsetnir 35
Úr listalífinu
38
3