Vera - 01.10.1999, Blaðsíða 32

Auður er hjúkrunarfræðingur og deildarstjóri
á skurðstofu bæklunardeildar Landspítalans og
hefur því víðtæka þekkingu á afleiðingum slysa
og þeim möguleikum sem líkaminn býr yfir til
endurnýjunar. Þegar hún rifjar upp atburðinn
fyrir tíu árum segir hún að það hafi tekið hana
tvö ár að átta sig á því sem gerðist.
„Þegar ég vaknaði á morgnana vonaði ég
að þetta væri bara draumur fyrstu tvö árin,"
segir hún. „Fyrsta verkefnið var að koma
Hrafnhildi úr hættuástandi, vinna að því að
hún fengi aftur heyrn og mál og gæti orðið
svolítið sjálfbjarga. Ég fór snemma að taka
stjórnina í mínar hendur, útskrifaði hana t.d.
sjálf af Grensásdeildinni eftir ár frá slysinu því
læknarnir þar vildu ekki lofa henni að ganga í
spelkum. Ég sá að hún hafði smá hreyfingu í
Samkeppni um heiður og peninga,
hroki, fordómar og vantrú kemur
í veg fyrir að lækning finnist og þar
eru læknar í broddi fylkingar.
vinstra nára og fékk Höskuld Baldursson lækni
til að skrifa upp á spelkur. Síðan fórum við upp
á Reykjalund þar sem henni var kennt að
ganga í göngugrind með spelkur upp í mitti.
Ég hef alltaf brýnt það fyrir Hrafnhildi að
hún verði að halda sér í góðri þjálfun til þess að
hafa möguleika á lækningu ef hún fyndist. Nú
fer hún þrisvar í viku í sjúkraþjálfun til Vilborgar
Guðmundsdóttur á Grensásdeildinni sem hef-
ur þjálfað hana frá upphafi og reynst okkur
ótrúlega vel. Þess á milli þjálfar hún sig sjálf í
rólu og göngugrind hér heima."
Þegar Hrafnhildut lenti í slysinu var hún 16
ára og hafði lokið einni önn við Menntaskól-
ann í Hamrahlíð. Mamma hennar lagði
snemma áherslu á að hún héldi áfram í skólan-
um en þar sem heyrnin er ekki nógu góð hef-
ur pabbi hennar, Ólafur Thoroddsen, setið
með henni í tímum og aðstoðað hana. I fyrstu
tók hún eitt fag á önn og hefur þokast áfram f
náminu með hléum, þannig að nú á hún eftir
þrjú fög til að Ijúka stúdentsprófi.
að sem olli straumhvörfum í framfara-
sögu Hrafnhildar var taugaflutningsað-
gerð kínverska læknisins Zhang Shao-
cheng. Smátt og smátt hefur hún verið að fá
mátt í fæturna og er nú komin með þær hreyf-
ingar sem hún þarf til að ganga og um leið
hafa spelkurnar lækkað. Aðgerðin fólst í því að
flytja taugaafleggjara úr brjóstkassanum og
festa hann í mænutaglið, fram hjá mænuskað-
anum. Um aðdraganda þeirrar aðgerðar segir
Auður:
„Þegar erfiðasti hjallinn var yfirstiginn fór
ég að leita að þeim læknum sem væru komn-
ir lengst í því að vinna með mænuskaða. Ég
komst í samband við lækni í Las Vegas,
Michael Rask, sem sjálfur var kominn í hjólastól
og lést skömmu síð-
ar. Hann bauð mér á
þing hjé félagi sem
hann hafði stofnað
til að vinna að þess-
um málum og þar
hitti ég Zhang. Ég
ræddi við hann og
sagði honum frá
Hrafnhildi en þá
voru liðin fimm ár
frá slysinu og hann
taldi að það væri of
langur tími til þess
að mikiar líkur væru
á því að hún gæti
fengið mátt aftur.
Við vildum samt
reyna og fórum til
Klna til að hitta
hann. Eftir að hafa
skoðað hana sagðist
Zhang ekkert geta sagt, tlminn yrði að leiða I
Ijós hvort aðgerðin bæri árangur. Hrafnhildur
var með svo slæma sýkingu að henni var ekki
treyst I aðgerðina I þetta skipti. Zhang sagði
okkur því að koma aftur eftir hálft ár en þar
sem ferðalag af þessu tagi er mjög erfitt fór ég
að vinna að því að fá hann hingað heim. En
það var hægara sagt en gert, klnverska kerfið
er þungt I vöfum og beiðnin átti að fara I
gegnum varnarmálaráðuneytið því að Zhang
er herlæknir. Þar sem ekkert slíkt ráðuneyti er
hér höfðum við samvinnu við utanríkisráðu-
neytið en það átti varnarmálaráðuneytið í Kína
erfitt með að sætta sig við."
Auður segir að í þessari baráttu hafi ís-
lenska utanríkisráðuneytið og Hjálmar W.
Hannesson, sem þá var nýskipaður sendiherra
I Kína, reynst þeim óskaplega vel. f níu mánuði
hringdi hún á hverjum föstudegi til Kína og
alltaf var Hjálmar jafn þolinmóður. Þegar kom
að því að Vigdís forseti íslands færi I opinbera
heimsókn til Kína haustið 1995 stakk Hjálmar
upp á því að þau bæðu hana að ræða málið
við forseta Kína.
„Það varð úr og Vigdís lagði beiðnina fram
með slíkum glæsibrag að forsetinn sneri sér
strax að aðstoðarmönnum sínum og bað þá að
sjá til þess að læknirinn fengi að fara til íslands.
Vigdís hefur reynst okkur einstaklega vel, ég
get alltaf leitað til hennar og hún hefur að-
stoðað okkur á ýmsan máta. Það hefur líka
verið mjög gott að eiga samskipti við starfsfólk
utanríkisráðuneytisins. Jón Baldvin lagði mikið
af mörkum þegar hann var ráðherra og þau
Bryndís hafa reynt að hjálpa mér i Bandaríkjun-
um, t.d. við að ná sambandi við leikarann
Christopher Reeve sem er stjórnarformaður
American Paralized Association (APA), sam-
taka fatlaðra í Bandaríkjunum. Þau kynntu
málið líka bréflega fyrir frú Hillary Clinton fyrir
mína hönd."
Alla þessa vinnu hefur Auður lagt fram á
eigin kostnað. Hún reyndi að fá landlæknis-
embættið (lið með sér en það bar ekki árang-
ur. Þar sem hún er fagmanneskja treystir hún
sér til að ræða við lækna á jafnréttisgrunni og
á Landspítalanum vinnur hún náið með Hall-
dóri Jónssyni yfirlækni bæklunardeildar sem
hefur verið læknir Hrafnhildar frá upphafi.
„Halldór var í sumarafleysingum hér á landi
þegar Hrafnhildur slasaðist og hann gerði strax
aðgerðir á henni. Hann var þá starfandi læknir
í Svíþjóð og við fórum út til hans í hryggað-
gerð. Hann hefur staðið við hlið mér í öllu
þessu máli og var með Zhang í aðgerðunum
þegar hann kom tvívegis til landsins. Eftir fyrri
aðgerð þeirra é Hrafnhildi gerðist það leiða at-
vik að taugaskurðlæknar á Sjúkrahúsi Reykja-
víkur kærðu Halldór til landlæknis og var hann
víttur í kjölfarið. Rökin fyrir vítunum voru þau
Aðgerðin sem Zhang gerði á Hrafnhildi fólst í þvi að flytja taugaafleggjara úr brjóstkass-
anum i mænutaglið, framhjá mænuskaðanum. Mynd: Sverrir Vilhelmsson, Mbl.
32 • VERA